7 lutego 2024 r. Sejm rusza z rentą wdowią. Przepadnie limit 10 093,26 zł? Uda się tak jak z rentą socjalną 4300 zł?

25 stycznia 2024 r. w Sejmie wystąpił premier Donald Tusk i poparł prace nad ustawą o rencie socjalnej. Odczytano to jako zapowiedź podniesienia renty socjalnej do 4300 zł (pensja minimalna) z obecnych 1588,44 zł. Wystąpienie premiera pod tym linkiem:

7 lutego 2024 r. w Sejmie renta wdowia - co to jest?

Sejm na rozpoczynającym się w środę posiedzeniu zajmie się obywatelskim projektem ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dotyczącym wprowadzenia renty wdowiej. Celem projektu jest zabezpieczenie sytuacji materialnej emeryta po śmierci małżonka.

Chodzi o wprowadzenie nowej reguły zbiegu prawa do nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem renty rodzinnej, wojskowej renty rodzinnej, policyjnej renty rodzinnej lub renty rodzinnej z ubezpieczenia społecznego rolników z innymi świadczeniami emerytalno-rentowym.

Jak jest teraz?

Obecnie w przypadku zbiegu prawa do kilku świadczeń emerytalno-rentowych obowiązuje zasada wypłaty jednego świadczenia. Po śmierci małżonka osoba owdowiała może zachować swoją emeryturę albo z niej zrezygnować i wybrać rentę rodzinną po zmarłym.

Jak będzie z rentą wdowią po zmianach

W projekcie zaproponowano, aby owdowiała osoba mogła zachować swoje świadczenie i powiększyć je o 50 procent renty rodzinnej po zmarłym małżonku lub pobierać rentę rodzinną po zmarłym małżonku i 50 procent swojego świadczenia.

Projekt ustawy przewiduje również, że prawo do renty wdowiej będą mieli wszyscy uprawnieni do świadczeń, nie tylko ubezpieczeni w ZUS, ale także w KRUS oraz emeryci mundurowi. Swoimi zapisami obejmuje również osoby, które zostały wdową lub wdowcem nawet kilka lat temu.

Jaki jest limit dla renty wdowiej

W projekcie znajduje się górny limit otrzymywanego świadczenia i jest to trzykrotność średniej emerytury.

W projekcie ustawy (zajrzyj do dalszej części artykułu) limit dla renty wdowiej wynosi trzykrotność przeciętnej emerytury.

Przeciętna emerytura we wrześnie 2023 r. wynosiła 3 364,42 zł (była aż o 18,2% wyższa od emerytur z września 2022 r.). Czyli dziś renta wdowia, to - przy zastosowaniu tej reguły - nie więcej niż 10 093,26 zł (3 x 3 364,42 zł).

Renta wdowia ma wynosić:

Wariant 1. Renta rodzinna powiększona o: 

1. 50% emerytury, 
2. 50% emerytury rolniczej, 
3. 50% emerytury wojskowej, 
4. 50% emerytury policyjnej, 
5. 50% świadczenia przedemerytalnego, 
6. 50% nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, 
7. 50% renty z tytułu niezdolności do pracy,
8. 50% wojskowej renty inwalidzkiej, 
9. 50% policyjnej renty inwalidzkiej

I odwrócenie powyższego rozwiązania – świadczenia z punktu 1-9 są wypłacane w całości, a dodatkiem do jednego z nich jest 50% renty rodzinnej.

Wariant 2. 50% renty rodzinnej powiększone o:

1. 100 % emerytury, 
2. 100 % emerytury rolniczej, 
3. 100 % emerytury wojskowej, 
4. 100 % emerytury policyjnej, 
5. 100 % świadczenia przedemerytalnego, 
6. 100 % nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, 
7. 100 % renty z tytułu niezdolności do pracy, 
8. 100 % wojskowej renty inwalidzkiej, 
9. 100 % policyjnej renty inwalidzkiej.

Projekt obywatelski otrzymał jako druk sejmowy nr 32

Projekt dotyczy wprowadzenia nowej reguły zbiegu prawa do nabytej z tytułu bycia wdową lub wdowcem renty rodzinnej, wojskowej renty rodzinnej, policyjnej renty rodzinnej lub renty rodzinnej z ubezpieczenia społecznego rolników z innymi świadczeniami emerytalno-rentowymi.

Projekt jest dostępny pod tym linkiem

Druk sejmowy z projektem do ściągnięcia w formacie PDF:

Założenia projektu obywatelskiego (druk sejmowy nr 32)

Założenia projektu nowelizacji:

1) Odejście od zasady, że przy zbiegu uprawnień do kilku świadczeń emerytalno-rentowych wypłacane jest tylko jedno. Obecnie jest tak, że trzeba wybrać świadczenie (albo urząd/organ podejmie decyzję za nas o wypłacie wyższego). Wyjątkowo w przypadku zbiegu renty z tytułu niezdolności do pracy (ubezpieczenie wypadkowe) i emerytury jedno świadczenie jest wypłacane w całości, drugie w połowie.

2) W wielu krajach UE można łączyć różne świadczenia. W Czechach jest zasada 100% + 50%. W Niemczech łączy się świadczenia, a po przekroczeniu limitu następuje obniżka 40% przekroczenia. Podobnie we Włoszech.

3) Jest niesprawiedliwe, że emeryt/rencista po śmierci współmałżonka nabywa prawo do renty rodzinnej, ale musi wybierać między dwoma świadczeniami. Wdowiec albo wdowa ponosząc stratę w postaci śmierci współmałżonka musi nagle samodzielnie pokryć koszty życia rozkładane wcześniej na dwie osoby wspólnie gospodarujące. 

Łączenie rent i emerytur (druk sejmowy nr 32)

1) Dodanie do ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z FUE nowego art. 95a i na tej podstawie otrzymywanie jednocześnie:

• świadczenia emerytalno-rentowego i 50% renty rodzinnej,
• renty rodzinnej i 50% świadczenia emerytalno-rentowego.

Komentarz ZUS:

Łączenie renty rodzinnej i innych świadczeń

Zmiana dotyczy renty rodzinnej na podstawie ustawy o z 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin: 

Łączenie renty rodzinnej wypadkowej i renty rodzinnej

Łączenie: 

• renty z ubezpieczenia wypadkowego z tytułu niezdolności do pracy i renty rodzinnej,
• renty rodzinnej z ubezpieczenia wypadkowego ze świadczeniami wskazanymi poniżej:

Komentarz ZUS:

Ogólne uwagi ZUS

Inne druki sejmowe zawierające projekty obywatelskie z propozycją wprowadzania dużych podwyżek w 2024 r. omówiliśmy w poniższych publikacjach:

Dlaczego Sejm pracuje nad rentą wdowią?

Projekt został wniesiony do Sejmu w kwietniu 2023 r. W przypadku projektów obywatelskich nie obowiązuje zasada dyskontynuacji wraz z zakończeniem kadencji parlamentu, procedowanie projektu rozpoczyna od początku Sejm kolejnej kadencji.