REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Opieka nad wnuczkiem – umowa uaktywniająca dla babci lub dziadka

Opieka nad wnuczkiem – umowa uaktywniająca dla babci lub dziadka. Podatek PIT i składki ZUS, składka zdrowotna. / fot. Fotolia
Opieka nad wnuczkiem – umowa uaktywniająca dla babci lub dziadka. Podatek PIT i składki ZUS, składka zdrowotna. / fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Opieka nad wnuczkiem do 3 roku życia może być sprawowana przez babcię lub dziadka w ramach umowy uaktywniającej. Czym jest ten rodzaj umowy? Czy odprowadza się od niej podatek i składki na ZUS? Kto ma taki obowiązek?

Opieka nad dzieckiem do 3 lat

Opieka nad dzieckiem do 3 roku życia może być sprawowana w żłobkach, klubikach dziecięcych bądź na podstawie umowy uaktywniającej dla niani. Rodzice często nie chcą wysyłać małych dzieci do żłobków czy klubików ze względu na choroby. Nie mają one jeszcze silnego systemu odpornościowego i szybko zarażają się od rówieśników. Jeśli rodzice nie mogą pozwolić sobie na częste nieobecności w pracy ze względu na pełnienie opieki nad chorym dzieckiem, dobrym rozwiązaniem jest zatrudnienie niani. Nianią może być także babcia lub dziadek. Są to zwykle osoby najbardziej zaufane i przede wszystkim znane dziecku. Nie ma więc większych problemów, aby maluch przystosował się do zostawania w domu bez rodziców.

REKLAMA

Umowa uaktywniająca dla niani – babcia lub dziadek

Babcia albo dziadek może być w myśl ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 nianią. Umowa uaktywniająca obejmuje opiekę nad dzieckiem od ukończenia 20 tygodnia życia do 3 lat przez pełnoletnią osobę niebędącą rodzicem dziecka. Nie ma więc żadnych przeciwwskazań, aby była nią osoba spokrewniona.

Polecamy: Wynagrodzenia po 1 sierpnia 2019 r. Rozliczanie płac w praktyce

REKLAMA

Jest to umowa o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia. Zawierana jest pisemnie między nianią (w naszym przypadku babcią lub dziadkiem) a rodzicami lub rodzicem samotnie wychowującym dziecko.

Rodzic samotnie wychowujący dziecko to: panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik albo rodzic, w stosunku do którego orzeczono separację, a także rodzic pozostający w związku małżeńskim, jeżeli jego małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Elementy umowy uaktywniającej

Elementami umowy uaktywniającej są:

  1. strony umowy;
  2. cel i przedmiot umowy czyli opieka nad wskazanym dzieckiem;
  3. czas i miejsce sprawowania opieki;
  4. liczbę dzieci powierzonych opiece;
  5. obowiązki niani;
  6. wysokość wynagrodzenia oraz sposób i termin jego wypłaty;
  7. czas, na jaki umowa została zawarta;
  8. warunki i sposób zmiany, a także rozwiązania umowy.

Po podpisaniu umowy rodzic zgłasza siebie do ZUS jako płatnika składek (formularz ZUS ZFA), a następnie babcię lub dziadka do ubezpieczeń społecznych (formularz ZUS ZUA – jeśli podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu lub formularz ZUS ZZA – jeśli podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu). Warto poprosić pracowników ZUS o pomoc w tej sprawie.

Składki ZUS

Za babcię lub dziadka opiekującego się wnuczkiem w ramach umowy uaktywniającej opłaca się składki emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz zdrowotne. W przypadku umowy uaktywniającej udogodnieniem jest opłacanie części składek przez ZUS. W przypadku umów zawieranych od 1 stycznia 2018 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych opłaca wymienione składki od części wynagrodzenia niani, która nie jest wyższa niż 50% minimalnego wynagrodzenia. Obecnie minimalna płaca wynosi 2250 zł brutto, a w 2020 r. będzie równa 2600 zł brutto. Wcześniej ZUS opłacał składki od pełnej wysokości minimalnej płacy.

Natomiast rodzic będący płatnikiem składek opłaca składki od kwoty stanowiącej nadwyżkę nad kwotą 50% minimalnego wynagrodzenia.

Opłacanie składek następuje na zasadach określonych w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych oraz w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

Jeśli opieka nad dzieckiem jest jedynym zajęciem zarobkowym babci lub dziadka, podlegają pod obowiązkowe ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne. Gdy pracuje jednocześnie na pełnym etacie, od umowy uaktywniającej opłaca się jedynie składkę zdrowotną. Niania nie ma obowiązku przystąpienia do ubezpieczenia chorobowego. Jeśli jednak zdecyduje się na nie, składki chorobowe opłaca rodzic, potrącając je od pensji.

Kiedy ZUS opłaci składki za babcię lub dziadka?

Aby móc skorzystać z opłacania składek przez ZUS, muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

  1. zgłoszenie niani przez rodzica do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego;
  2. rodzice/rodzic samotnie wychowujący dziecko są zatrudnieni, świadczą usługi na podstawie umowy cywilnoprawnej stanowiącej tytuł do ubezpieczeń społecznych, prowadzą pozarolniczą działalność lub działalność rolniczą;
  3. dziecko nie uczęszcza do żłobka, klubu dziecięcego ani nie zostało oddane pod opiekę dziennego opiekuna.

REKLAMA

ZUS będzie opłacał składki do końca roku szkolnego, w którym dziecko będące pod opieką skończy 3 lata. Maksymalnie może to robić do końca roku szkolnego, w którym dziecko skończy 4 lata, ale tylko wówczas gdy nie ma możliwości zapewnienia dziecku miejsca w przedszkolu. Rok szkolny trwa od 1 września do 31 sierpnia roku następnego.

Może zdarzyć się sytuacja utraty zatrudnienia (także zaprzestania świadczenia usług lub prowadzenia działalności, o której mowa powyżej) przez rodziców w trakcie trwania umowy uaktywniającej. Wówczas składki opłaca się jeszcze przez  3 miesiące od dnia zaistnienia tych przyczyn.

Kiedy ZUS nie opłaci składek za babcię lub dziadka?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie będzie opłacał składek w 3 poniższych sytuacjach:

  1. rodzic dziecka korzysta z ulgi na podstawie umowy aktywizacyjnej z osobą bezrobotną w celu wykonywania pracy zarobkowej w gospodarstwie domowym;
  2. umowę uaktywniającą zawarto między nianią a osobami pełniącymi funkcję rodziny zastępczej zawodowej, lub
  3. rodzic dziecka przebywa na urlopie wychowawczym lub pobiera zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.

Do obowiązków płatnika składek czyli rodzica należy informowanie ZUS o każdej zmianie mającej wpływ na opłacanie składek, szczególnie o rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy uaktywniającej. Po zakończeniu umowy z babcią lub dziadkiem rodzic dziecka powinien wyrejestrować opiekuna dziecka z ZUS i siebie jako płatnika składek (druk ZUS ZWUA i druk ZUS ZWPA – jeśli rodzic za nikogo więcej nie opłaca składek jako płatnik).

Podatek

Od umowy uaktywniającej odprowadza się podatek. Przychód z tej umowy zalicza się do przychodu z innych źródeł (art. 20 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT). W związku z tym na rodzicu nie ciążą żadne obowiązki związane z odprowadzaniem podatku. Więcej informacji znajdziesz w artykule: Niania sama płaci PIT od dochodu z umowy uaktywniającej.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dziennik Ustaw rok 2019 poz. 409)

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Samochody do 300 000 zł lub 230 000 zł. PFRON. Niestety istotna jest kolejność zgłoszenia [Dopłaty dla osób niepełnosprawnych]

Wnioski są przyjmowane od 3 marca 2025 r. (start godz. 10). Po upływie terminu składania wniosków w danej turze naboru PFRON utworzy listę rankingową złożonych wniosków, ułożoną według sumy liczby punktów za spełnianie poszczególnych kryteriów. Niestety w dalszym ciągu decyduje kolejność zgłoszenia dla wniosków z taką samą liczbą punktów. Powoduje to, że pomimo, iż formalnie osoby niepełnosprawne nie muszą być złożone 3 marca, to i tak opłaca się je złożyć jak najwcześniej. Szkoda, że PFRON nie zmienił tego.

Komunikat: W 2025 r. dwa razy jednorazowa pomoc. Kwota 2671,44 zł. W 2024 r. skorzystało 12824 osób w tym 7896 kombatantów

W 2025 r. budżet UdSKiOR przeznaczony na wsparcie Kombatantów i Działaczy Opozycji Antykomunistycznej to 69,6 mln zł i będzie wyższy od 2024 r. o 68 proc. Podwyższy go dodatkowe 20 mln zł. na leczenie sanatoryjne, rehabilitację ambulatoryjną, aparaty słuchowe i pomoc finansową.

Jak rozliczyć w PIT działalność nierejestrowaną? Tak można obniżyć wysokość uzyskanego przychodu

Prowadzenie działalności nierejestrowanej cieszy się coraz większą popularnością. Jest tak między innymi dlatego, że wysokość przychodu, który można uzyskać zarobkując w tej formie, stale rośnie. Jednak czy wiesz, jak rozliczyć uzyskanie w tej sposób przychody w zeznaniu podatkowym?

Nie podwyższony lecz obniżony (!) wiek emerytalny dla mężczyzn po 25 latach pracy. Kolejna grupa zawodowa chce takiego przywileju

Tym razem straż miejska. Postulat objęcia jej obniżonym wiekiem emerytalnym trafił do rządu ze strony samorządowców za pośrednictwem posłów, którzy złożyli interpelację do Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie zmiany ustawy o strażach gminnych w zakresie uprawnień emerytalnych.

REKLAMA

W 2025 roku prawie 28 tys. złotych kary za złożenie informacji PIT-11 po terminie. Jeśli jesteś płatnikiem, nie zwlekaj z wysyłką

Płatnicy muszą wysłać PIT-11 do urzędów skarbowych. Ten formularz zawiera ważne informacje umożliwiające podatnikom dokonanie rocznego rozliczenia podatku. Są dwa kluczowe terminy na złożenie tej informacji. Za przekroczenie terminu grozi prawie 28 tys. złotych kary grzywny.

E-doręczenia 2025. Baza adresów elektronicznych [Pytania i odpowiedzi]

E-doręczenia 2025 - artykuł zawiera pytania i odpowiedzi dotyczące BAE czyli baza adresów elektronicznych. Czym e-doręczenia różnią się od ePUAP? Gdzie składa się wniosek o adres BAE? Czy osoba prowadząca działalność gospodarczą też musi mieć skrzynkę e-doręczeń?

Czy od kontenera trzeba zapłacić podatek od nieruchomości? Jeśli stoi na twojej działce, lepiej sprawdź, jak od 1 stycznia 2025 roku zmieniły się przepisy

Od 1 stycznia 2025 roku przepisy o podatku od nieruchomości zostały znowelizowane. Zmiany dotyczą między innymi opodatkowania budowli. Czy kontener jest budowlą i trzeba go opodatkować? Sprawdź, jak zmieniły się przepisy.

1200 zł świadczenia na dziecko w 2025 r. Od 1 lutego 2025 r. można składać wnioski na część kwoty

Od 1 lutego 2025 r. rozpocznie się przyjmowanie wniosków na jedno ze świadczeń przysługujących na dzieci w 2025 r. Gdzie należy składać wnioski? Kiedy złożyć poszczególne wnioski? Kiedy nastąpi wypłata świadczenia?

REKLAMA

Z czego składa się orzeczenie o niepełnosprawności? [Przykłady]

Orzeczenie o niepełnosprawności składa się z kilku ważnych elementów. Niektóre z nich mają istotny wpływ na zakres możliwej pomocy. Na zatem zwrócić szczególną uwagę?

Sankcja kredytu darmowego. Czy Sąd Najwyższy każe bankom zwracać kredytobiorcom odsetki, prowizje i opłaty?

Sąd Najwyższy w Polsce stoi przed wyzwaniem rozstrzygania jednego z najważniejszych zagadnień dotyczących tzw. sankcji kredytu darmowego. Ta instytucja, wynikająca z ustawy o kredycie konsumenckim, może przynieść znaczące zmiany zarówno dla kredytobiorców, jak i dla instytucji finansowych. W obliczu rosnącej liczby sporów między bankami a konsumentami, decyzja Sądu Najwyższego w sprawie o sygn. akt III CZP 3/25, zarejestrowanej 22 stycznia 2025 roku, nabiera szczególnego znaczenia.

REKLAMA