Opłaty za pobyt w DPS. Współpraca z MOPS ma znaczenie [Kryteria 2025]

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
Od czego zależy wysokość opłat w DPS? / Od czego zależy wysokość opłat w DPS? / Shutterstock

W kontekście opłat za pobyt mieszkańca w domu pomocy społecznej sporo mówi się o kryteriach dochodowych i kręgu osób zobowiązanych. Nie każdy jednak pamięta, iż na zakres tej opłaty wpływa również wywiad środowiskowy. Dlaczego?

Kto ponosi opłaty w domu pomocy społecznej?

„Nie zgodziłam się na przeprowadzenie wywiadu środowiskowego i odmówiłam zawarcia umowy w sprawie opłaty za pobyt mojej babci w domu pomocy społeczne. Czy teraz zapłacę więcej?” – pyta Czytelniczka.

W praktyce rzeczywiście odmowa przeprowadzenia wywiadu środowiskowego może stawiać osobę zobowiązaną w mniej korzystnej sytuacji. Warto pamiętać, iż przepisy w tym zakresie są dość skomplikowane. Najogólniej rzecz ujmując, obowiązek wnoszenia opłat za pobyt w domu pomocy społecznej obciąża w następującej kolejności:

1) mieszkańca domu (w przypadku osób małoletnich przedstawiciela ustawowego z dochodów dziecka,

2) małżonka, zstępnych przed wstępnymi,

3) gminę, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej.

Ważne

Wskazani w ustawie o pomocy społecznej krewni i gmina nie mają jednak obowiązku wnoszenia opłat, jeżeli pełną odpłatność ponosi mieszkaniec domu pomocy społecznej.

Wysokość takiej opłaty można ustalić w drodze umowy. Kierownik ośrodka pomocy społecznej zawiera ją z krewnym przy uwzględnieniu wysokości jego dochodów i możliwości.

Co jednak w przypadku odmowy zawarcia takiej umowy? W tej sytuacji wysokość opłaty za pobyt w DPS ustala organ w decyzji administracyjnej. Mamy tu dwa możliwe warianty:

  • jeżeli krewni odmawiają zawarcia umowy, ale zgadzają się na przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, to wysokość wnoszonej przez nich opłaty ustalana jest z uwzględnieniem dochodów i możliwości;
  • jeżeli krewni nie wyrazili zgody nie tylko na zawarcie umowy, ale także na przeprowadzenie rodzinnego wywiadu środowiskowego, to wysokość opłaty będzie stanowiła różnica między średnim kosztem utrzymania w DPS a opłatą wnoszoną przez mieszkańca domu i opłatami wnoszonymi przez inne osoby obowiązane.

Ważne

Co to oznacza w praktyce? Otóż przy wyrażeniu zgody na wywiad środowiskowy MOPS powinien uwzględnić nie tylko kryterium dochodowe, ale także możliwości osoby zobowiązanej. Są one związane z sytuacją majątkową, zdrowotną czy osobistą.

W przypadku odmowy zawarcia umowy i przeprowadzenia rodzinnego wywiadu środowiskowego organ zastosuje wyłącznie kryterium dochodowe.

Opłaty za pobyt w DPS. Kryterium w 2025 r. [Przykład]

Jakie to kryterium? Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej określone osoby bliskie dopłacają za pobyt mieszkańca, jeżeli ich dochody przekraczają 300% kryterium dochodowego. Z kolei kwota dochodu pozostająca po wniesieniu opłaty nie może być niższa niż 300% tego kryterium. Od 1 stycznia 2025 r. progi w pomocy społecznej wzrosły i wynoszą 1010 zł dla osoby samotnej ii 823 zł dla osoby w rodzinie. Próg 300% wynosi zatem odpowiednio 3030 albo 2469 zł.

Przykład

Jeżeli dochód osoby zobowiązanej wynosi 4000 zł, to możliwa kwota dopłaty za osobę bliską w DPS wyniesie 970 zł.

Ważne

Trzeba jednak pamiętać, iż jest to bardzo prosty przykład. W rzeczywistości bowiem opłaty nie są prostymi algorytmami. Istnieje wiele czynników branych pod uwagę m.in. zwolnienia obligatoryjne i fakultatywne.

Przykładowo, osoby wnoszące opłatę lub obowiązane do wnoszenia opłaty za pobyt mieszkańca domu w domu pomocy społecznej można zwolnić z tej opłaty częściowo lub całkowicie, na ich wniosek, po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego, w szczególności jeżeli:

• wnoszą opłatę za pobyt innych członków rodziny w domu pomocy społecznej, ośrodku wsparcia lub innej placówce;

• występują uzasadnione okoliczności, zwłaszcza długotrwała choroba, bezrobocie, niepełnosprawność, śmierć członka rodziny, straty materialne powstałe w wyniku klęski żywiołowej lub innych zdarzeń losowych;

• małżonkowie, zstępni, wstępni utrzymują się z jednego świadczenia lub wynagrodzenia;

• osoba obowiązana do wnoszenia opłaty jest w ciąży lub samotnie wychowuje dziecko;

• osoba obowiązana do wnoszenia opłaty lub jej rodzic przebywała w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka lub placówce opiekuńczo-wychowawczej, na podstawie orzeczenia sądu o ograniczeniu władzy rodzicielskiej osobie kierowanej do domu pomocy społecznej lub mieszkańcowi domu;

• osoba obowiązana do wnoszenia opłaty przedstawi wyrok sądu oddalający powództwo o alimenty na rzecz osoby kierowanej do domu pomocy społecznej lub mieszkańca domu;

• osoba obowiązana do wnoszenia opłaty wykaże, w szczególności na podstawie dokumentów dołączonych do wniosku, rażące naruszenie przez osobę kierowaną do domu pomocy społecznej lub mieszkańca domu obowiązku alimentacyjnego lub innych obowiązków rodzinnych względem osoby obowiązanej do wnoszenia opłaty.

Co warto wiedzieć o opłatach w domach pomocy społecznej?

• pobyt gminnych domach opieki jest odpłatny do wysokości średniego miesięcznego kosztu utrzymania mieszkańca, który różni się w poszczególnych placówkach

• mieszkaniec płaci za pobyt nie więcej niż 70% swojego dochodu;

• wysokość opłat gmina ustala proporcjonalnie do liczby osób obowiązanych do jej wnoszenia.

Podsumowanie

Ustalenie wysokości opłat za pobyt mieszkańca w gminnym domu pomocy społecznej zależy od wielu czynników. Nie sprowadza się tylko do prostych obliczeń. Z tego powodu wysokość takiej opłaty w każdym przypadku jest zindywidualizowana.

Polecamy: Darowizny, testamenty, spadki. Prawidłowe zapisy. Przykładowe wzory

Prawo
W Polsce żądania skrócenia czasu pracy do 35 godzin tygodniowo. W Azji podnieśli do ..... 64 godzin
13 kwi 2025

W Azji pracownicy z 64 godzinami pracy w tygodniu. Takie zasady wprowadzono w dziale badań i rozwoju jednego ze światowych koncernów. Tydzień pracy z 52 godzin tygodniowo zwiększono do 64 godzin. Zdarzenie jest dzisiaj szeroko komentowane w polskim Internecie. Jeżeli informacja jest prawdziwa, to ten model pracy stoi w opozycji do dyskusji w Europie o stopniowej redukcji tygodniowego czasu pracy tak, aby normą stał się czterodniowy tydzień pracy (albo 5 dni pracy po 7h dziennie, czyli 35 h tygodniowo). Alternatywnym pomysłem na skrócenie czasu pracy w Europie miało było wydłużanie urlopu wypoczynkowego (W Polsce zamiast 26 dni do 36 dni dla pracowników ze stażem 25 lat).

„W piątek w naszej szkole odbyła się Droga Krzyżowa. (…) Społeczność szkolna idąc w skupieniu stacja po stacji rozważała Mękę Pańską” – czy szkoła jest właściwym miejscem dla organizacji obrządków religijnych?
13 kwi 2025

W okolicy świąt Wielkanocnych – rokrocznie – powraca temat rekolekcji i związanych z nimi obrządków religijnych, organizowanych przez niektóre szkoły i na terenie tychże szkół. Wiele osób (uczniów i rodziców) – zwłaszcza tych, którzy są innego wyznania lub nie wyznają żadnej religii – zadaje sobie wówczas pytanie czy odbywa się to zgodnie z prawem i czy nie stanowi to przejawu ich dyskryminacji z powodu religii lub przekonań w sprawach religii przez instytucje wykonujące zadania publiczne, jakimi są szkoły, w państwie świeckim, jakim jest Polska.

W Sejmie rząd o drugim dodatku do renty. Tym razem dla niezdolnych do pracy
12 kwi 2025

Od pół roku osoby niepełnosprawne, renciści i ich rodziny stale pytają wszędzie, gdzie to ma sens o dodatek dopełniający dla rencistów z tytułu niezdolności do pracy. Kierują pisma do rządu, Sejmu, Senatu i także naszej redakcji Infor.pl. Jest to drugi dodatek dla rencistów. Pierwszym jest dodatek do renty socjalnej. Niestety przedłużają się analizy wewnątrz rządu co do kształtu projektu odpowiedniej ustawy dla drugiego dodatku (tym razem do renty chorobowej). I trwają negocjacje z Ministerstwem Finansów skąd wziąć pieniądz na drugi dodatek, które prawdopodobnie zgłasza ograniczenia budżetowe na najbliższe 2– 3 lata. Pytania o drugi dodatek do renty formułują posłowie w Sejmie pytając o to rząd. W artykule omawiamy najnowszą odpowiedź Ministerstwa Rodziny na takie zapytanie.

Obowiązki rodzinne a spadek i zachowek. Przepisy po zmianach
11 kwi 2025

Niedopełnianie obowiązków rodzinnych może wpływać na późniejsze kwestie dotyczące dziedziczenia. Niekiedy jednak odsunięcie krewnych od spadku nie należy do najłatwiejszych. Trzeba pamiętać o szeregu wymogów.

Symbole przyczyn niepełnosprawności w 2025 r.
11 kwi 2025

Na orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności znaleźć można symbol niepełnosprawności. Niektóre osoby mogą mieć przypisane więcej niż jeden symbol. Co oznaczają poszczególne symbole? Czy można mieć więcej niż jeden symbol?

Zwrot kosztów dojazdu dla krwiodawcy: Potrzebny jest sprawiedliwy i jednolity system
13 kwi 2025

Krwiodawcy od lat ratują życie, oddając krew bez wynagrodzenia. Jednak zróżnicowane zasady zwrotu kosztów dojazdu w różnych regionach Polski stają się barierą dla wielu z nich. Posłowie apelują o wprowadzenie jednolitego, sprawiedliwego systemu i realne wsparcie ze strony państwa, by ułatwić dostęp do punktów poboru i zachęcić do regularnego krwiodawstwa.

ZUS: 13. emeryturę jeszcze przed Wielkanocą wypłacimy prawie 7 mln seniorów. Netto od 1709,81 zł do 1484,81 zł w zależności od wysokości głównego świadczenia
12 kwi 2025

Trzynaste emerytury zostały przyznane dotychczas blisko 7 mln emerytów i rencistów, którzy przed Świętami Wielkanocnymi, a więc najpóźniej 18 kwietnia otrzymają świadczenia. Ich łączna wartość przekroczyła 13 mld zł brutto - poinformował Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Taka jest płaca minimalna w UE. Jak wypada Polska?
11 kwi 2025

Z nowych danych Eurostatu dotyczących płacy minimalnej za 2025 roku wynika, że w 10 krajach Unii Europejskiej najniższa pensja wynosiła poniżej 1000 euro miesięcznie, w 6 innych krajach wahała się od 1000 do 1500 euro miesięcznie, a w pozostałych 6 krajach płaca minimalna przekraczała 1500 euro miesięcznie. W badaniu została uwzględniona także Polska.

Coraz mniej czasu na rozliczenie podatku. KAS zachęca do skorzystania z usługi Twój e-PIT. Działa też Infolinia KAS
11 kwi 2025

Osoby, które jeszcze nie rozliczyły PIT za 2024 rok mają na to czas tylko do 30 kwietnia 2025 r. Krajowa Administracja Skarbowa zachęca do skorzystania z usługi e-PIT. Usługa działa przez całą dobę i można z niej korzystać na dowolnym urządzeniu podłączonym do internetu.

Sejm na żywo 11 kwietnia: Komisja śledcza ds. Pegasusa
11 kwi 2025

Przesłuchanie Michała Kierskiego, prokuratora, wezwanego w celu złożenia zeznań w toczącym się postępowaniu zmierzającym do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości czynności operacyjno-rozpoznawczych podejmowanych m.in. z wykorzystaniem oprogramowania Pegasus przez członków Rady Ministrów, służby specjalne, Policję, organy kontroli skarbowej oraz celno-skarbowej, organy powołane do ścigania przestępstw i prokuraturę w okresie od dnia 16 listopada 2015 r. do dnia 20 listopada 2023 r.

pokaż więcej
Proszę czekać...