Dla pracującego emeryta zachęty finansowe: zwolnienie z PIT i wyższa emerytura. Niektórzy mają limity dorabiania

• Liczba pracujących emerytów rośnie
• W jakich branżach emeryci najchętniej podejmują pracę?
• Niektórzy mogą dorabiać do emerytury bez żadnych ograniczeń
• Wyższa emerytura
• Zwolnienie z PIT dla emerytów

Liczba pracujących emerytów rośnie

W grudniu 2024 roku 872,6 tys. osób z ustalonym prawem do emerytury było objętych ubezpieczeniem zdrowotnym z tytułu innego niż status emeryta. Spośród pracujących seniorów 556,8 tys. było również objętych ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym - informuje Krystyna Michałek, regionalna rzeczniczka prasowa ZUS w województwie kujawsko-pomorskim.

Wśród aktywnych zawodowo emerytów przeważały kobiety, które stanowiły 58,1 proc. tej grupy. Wyjątek stanowi województwo śląskie, gdzie wśród pracujących emerytów przeważają mężczyźni, którzy stanowią 52,7 proc. tej grupy. Prawie 96,4 proc. pracujących emerytów to osoby w wieku 60/65 lat i więcej. Średni wiek zatrudnionych emerytów wynosi 67,5 roku, przy czym dla mężczyzn to 69,2 roku, a dla kobiet – 66,3 roku.

Najwięcej pracujących emerytów zamieszkuje województwo mazowieckie (16,4 proc.) oraz śląskie (14,1 proc.), natomiast najmniej – województwo opolskie, gdzie ich odsetek wynosi zaledwie 2,3 proc. Średnio na 1000 osób pobierających emeryturę 137 osób to pracujący emeryci. Najwięcej z nich mieszka w województwie mazowieckim (166) oraz wielkopolskim (152), natomiast najmniej w województwach podkarpackim (91) i lubelskim (107). W województwie kujawsko-pomorskim na 1000 emerytów przypada 119 pracujących.

Rozkład terytorialny pracujących emerytów, wyrażony w przeliczeniu na 1000 osób zatrudnionych w gospodarce narodowej, kształtuje się w sposób odmienny. Najwięcej pracujących emerytów na 1000 osób pracujących w gospodarce narodowej zamieszkuje województwa: zachodniopomorskie (77), śląskie (75) oraz lubuskie (72). Z kolei najmniej emerytów aktywnych zawodowo znajduje się w województwie podkarpackim (45). Na Kujawach i Pomorzu na 1000 osób zatrudnionych w gospodarce narodowej przypada 57 pracujących emerytów.

Wśród pracujących emerytów objętych ubezpieczeniem zdrowotnym najwięcej jest osób zatrudnionych na umowę o pracę, które stanowią 38,4 proc. ogółu tej grupy. 29,6 proc. zdecydowało się na prowadzenie własnej działalności, natomiast 26 proc. pracuje na umowę zlecenia.

W przypadku pracujących emerytów podlegających także ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, zdecydowanie przeważają osoby zatrudnione na umowę o pracę – stanowią one 59,2 proc., a osoby pracujące na umowę zlecenia – 35,1 proc.

W jakich branżach emeryci najchętniej podejmują pracę?

Podobnie jak w ubiegłym roku, najwięcej pracujących emerytów znajduje zatrudnienie u płatników świadczących usługi związane z opieką zdrowotną i pomocą społeczną, gdzie pracuje 16,2 proc. emerytów. W każdym z 16 województw udział emerytów w tej sekcji był największy, mieszcząc się w przedziale od 14,4 proc. do 20,5 proc.

Niektórzy mogą dorabiać do emerytury bez żadnych ograniczeń

Emeryci, którzy osiągnęli powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), mogą uzyskiwać dodatkowe przychody bez żadnych ograniczeń. Ich świadczenie nie zostanie zmniejszone ani zawieszone, nawet jeśli dodatkowe zarobki będą wyższe niż 70 proc. lub 130 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Jest jeden wyjątek od tej zasady: gdy ZUS podwyższył wyliczoną emeryturę do kwoty świadczenia minimalnego, które od marca tego roku wynosi 1878,91 zł brutto.

W sytuacji, gdy przychód przekroczy wysokość podwyższenia do minimum emerytury, świadczenie za dany okres zostanie wypłacone w niższej kwocie, tj. bez dopłaty do minimum.

Wyższa emerytura

Warto przypomnieć, że emeryci, którzy podejmują pracę i w związku z tym mają odprowadzane składki emerytalne raz w roku lub po zakończeniu zatrudnienia, mogą doliczyć te składki do swojej emerytury.

Więcej na temat korzyści emerytalnych z pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego w poniższych artykułach:

Zwolnienie z PIT dla emerytów

Trzeba także dodać, że na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 154 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT), zwolnione podatku dochodowego są przychody:
- ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy,
- z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8,
- z zasiłku macierzyńskiego
- z pozarolniczej działalności gospodarczej,
do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca ustawy o PIT albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, otrzymane przez podatnika po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł.

Warunkiem tego zwolnienia jest, to, że podatnik (ów pracujący senior) podlega z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych oraz podatnik, mimo nabycia uprawnienia, nie otrzymuje:
- emerytury lub renty rodzinnej (zarówno z FUS, jak i ubezpieczenia społecznego rolników, żołnierzy zawodowych, czy innych służb mundurowych),
- świadczenia z tytułu świadczeń pieniężnych otrzymywanych po zwolnieniu ze służby przez funkcjonariuszy służb mundurowych oraz żołnierzy, w związku ze zwolnieniem tych osób ze służby stałej na podstawie odrębnych ustaw,
- uposażenia przysługującego w stanie spoczynku lub uposażenia rodzinnego, o których mowa w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych,
- świadczenia pieniężnego, o którym mowa w ustawie z dnia 8 lutego 2023 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym członkom rodziny funkcjonariuszy lub żołnierzy zawodowych, których śmierć nastąpiła w związku ze służbą albo podjęciem poza służbą czynności ratowania życia lub zdrowia ludzkiego albo mienia.

A więc zwolnienie to dotyczy przychodów:
1) z pracy na etacie (umowa o pracę, stosunek służbowy, praca nakładcza, spółdzielczy stosunek pracy),
2) z umów zlecenia zawartych z firmą,
3) z działalności gospodarczej opodatkowanych według skali podatkowej, 19% podatkiem liniowym, stawką 5% (tzw. ulga IP Box) oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, oraz
4) z zasiłków macierzyńskich,
- pod warunkiem, że podatnik podlega z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniom społecznym w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Więcej szczegółów na temat zwolnienia z podatku dla seniorów pracujących po osiągnięciu wieku emerytalnego w poniższym artykule: