Od 1 marca 2024 r. ZUS wypłaca już emerytury i renty oraz dodatki do tych świadczeń po tegorocznej waloryzacji o wskaźnik 112,12 proc.
- Waloryzacja emerytur i rent 2024 (+12,12%)
- Jakie kwoty po waloryzacji?
- Dodatki do emerytur i rent - kwoty po waloryzacji od 1 marca 2024 r.
- Jak obliczana jest emerytura na tzw. nowych zasadach?
Waloryzacja emerytur i rent 2024 (+12,12%)
W 2024 roku emerytury i renty oraz dodatki do tych świadczeń zostały zwaloryzowane o wskaźnik - 112,12 proc. (czyli podwyżka wyniosła 12,12%), który został ogłoszony 12 lutego w Monitorze Polskim komunikatem Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Aby sprawdzić, czy ZUS prawidłowo obliczył emeryturę lub rentę po waloryzacji trzeba zrobić proste działanie arytmetyczne. Waloryzacja procentowa polega na pomnożeniu kwoty świadczenia brutto z 29 lutego 2024 r. przez ww. wskaźnik.
Przykładowo: emerytura brutto na dzień 29 lutego wynosiła 3000 zł brutto. Zatem po waloryzacji od 1 marca 2024 r. powinna wynosić: (3000 zł brutto x 1,1212) 3363,60 zł brutto.
Co ważne, w sprawie waloryzacji nie trzeba składać wniosku, jest ona automatyczna. Każdy emeryt i rencista otrzyma decyzję o nowej wysokości świadczenia. Ich wysyłka rozpocznie się w kwietniu. Wraz z decyzjami o waloryzacji ZUS wyśle decyzje o przyznaniu dodatkowego świadczenia rocznego, czyli tzw. trzynastki. Wcześniej informację wysokości świadczenia po waloryzacji można sprawdzić na Platformie Usług Elektronicznych Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (PUE ZUS).
Jakie kwoty po waloryzacji?
Po waloryzacji kwota najniższej emerytury, renty rodzinnej i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wzrosła z 1588,44 zł brutto do 1780,96 zł brutto.
Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 1 marca 2024 r. wynosi 1335,72 zł brutto.
Do kwoty 1780,96 zł brutto podniesiona zostanie też renta socjalna.
Do 2419,33 zł. wzrosła kwota graniczna świadczenia uzupełniającego (SU).
Efektem waloryzacji jest też wzrost wysokości świadczenia honorowego dla stulatków, którzy ten wiek ukończyli po 29 lutego 2024 r. Od 1 marca 2024 r. świadczenie honorowe wynosi 6 246,13 zł.
Dodatki do emerytur i rent - kwoty po waloryzacji od 1 marca 2024 r.
Kwoty dodatków i świadczeń od 1 marca 2024 r. wynoszą
- dodatek pielęgnacyjny - 330,07 zł
- dodatek za tajne nauczanie – 330,07 zł,
- dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego uznanego za całkowicie niezdolnego do pracy i do samodzielnej egzystencji – 495,11 zł,
- dodatek dla sieroty zupełnej – 620,36 zł,
- dodatek kombatancki – 330,07 zł,
- dodatek kompensacyjny – 49,51 zł,
- dodatek do renty inwalidy wojennego – 1263,73 zł,
- świadczenie pieniężne dla byłych żołnierzy górników oraz świadczenie przysługujące osobom deportowanym ustalone w maksymalnej wysokości wynosi – 330,07 zł,
- świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym, ustalone w wysokości niższej niż maksymalna — w zależności od liczby pełnych miesięcy trwania pracy od 16,55 zł do 313,61 zł.
- ryczałt energetyczny – 299,82 zł.
Jak obliczana jest emerytura na tzw. nowych zasadach?
Jak wiadomo prawo do emerytury przysługuje każdemu, kto ukończył powszechny wiek emerytalny (60 lat u kobiet i 65 lat u mężczyzn) i opłacił przynajmniej jedną składkę na ubezpieczenia społeczne.
Przy okazji warto wskazać, że pojawiąjące się w mediach analizy dot. zrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn nie mają pokrycia w aktualnej rzeczywistości. Bowiem obecny rząd nie ma w planach takiej zmiany.
Na wysokości emerytury znacząco wpływa staż pracy. Im więcej składek odłożymy i im później przejdziemy na emeryturę, tym wyższe będzie świadczenie. Ustawa określa jedynie minimalny wiek przejścia na emeryturę - jest ona bowiem prawem, a nie obowiązkiem. Decyzja o zakończeniu aktywności zawodowej jest zawsze indywidulana. Każdy rok przepracowany po osiągnięciu wieku emerytalnego podwyższa świadczenie.
Jak wyjaśnił Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS województwa pomorskiego, samo wyliczenie emerytury sprowadza się do prostego działania. Wystarczy podzielić kwotę zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne zapisanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego i subkoncie oraz kapitału początkowego, czyli odtworzonej historii emerytalnej, tych którzy pracowali przed 1999 r. przez średnie dalsze trwanie życia w momencie przejścia na emeryturę. Średnie dalsze trwanie życia wyraża się w miesiącach i ustala wspólnie dla mężczyzn i kobiet.
Od stażu pracy zależy gwarancja, że emerytura nie będzie niższa od kwoty najniższej gwarantowanej emerytury, która od 1 marca wynosi 1780,96 zł brutto, czyli o ponad 190 zł więcej niż dotychczas. Dostaną ją kobiety, które mają co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz mężczyźni, którzy mają ich co najmniej 25 lat. Okresy składkowe związane są z aktywnością zawodową. Mogą to być okresy ubezpieczenia czy samodzielnego opłacania składek. Natomiast okresy nieskładkowe to czas braku tej aktywności, np. nauki w szkole wyższej na jednym kierunku (pod warunkiem jej ukończenia) czy pobierania zasiłku chorobowego. Okresy nieskładkowe nie mogą przekraczać 1/3 okresów składkowych.
Na wysokość emerytury znacząco wpływa waloryzacja składek i kapitału początkowego. Polega ona na pomnożeniu zgromadzonych środków kwot przez wskaźnik waloryzacji - radzi Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy ZUS województwa pomorskiego.
Wysokość hipotetycznej emerytury możemy obliczyć sami w specjalnym kalkulatorze udostępnionym na stronie zus.pl. Taką informację znajdziemy też na swoim profilu na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Przed decyzją o przejściu na emeryturę warto skontaktować się z doradcą emerytalnym. Pomoże on nie tylko obliczyć wysokość hipotetycznej emerytury, ale także podpowie jakie dokumenty przygotować i jak je wypełnić. Doradcy pracują we wszystkich placówkach ZUS.