3 prawa babci i dziadka, o których warto pamiętać nie tylko od święta!

Wioleta Matela-Marszałek
Autorka licznych publikacji o tematyce prawnej
rozwiń więcej
3 prawa babci i dziadka, o których warto pamiętać nie tylko od święta! / ShutterStock

Relacje rodzinne wiążą się z szeregiem praw i obowiązków. Tak jest też w przypadku dziadków i ich wnucząt. Wybraliśmy trzy uprawnienia, które przysługują babciom i dziadkom, jednak jest ich znacznie więcej.

1. Kontakty z wnukami

Kontakty z dzieckiem mogą przybierać różne formy. Chodzi tu w szczególności o przebywanie z dzieckiem (odwiedziny, spotkania, zabieranie dziecka poza miejsce jego stałego pobytu) i bezpośrednie porozumiewanie się, utrzymywanie korespondencji, korzystanie z innych środków porozumiewania się na odległość, w tym ze środków komunikacji elektronicznej (np. telefon). Rodzice i ich dziecko mają zarówno prawo, jak i obowiązek utrzymywania ze sobą kontaktów. Przepisy Kodeksu rodzinnego i szczegółowo regulują te kwestie w oddziale „Kontakty z dzieckiem”

Przepisy te stosuje się odpowiednio do kontaktów rodzeństwa, dziadków, powinowatych w linii prostej, a także innych osób, jeżeli sprawowały one przez dłuższy czas pieczę nad dzieckiem. Najlepiej, gdy takie kontakty są ustalane wspólnie pomiędzy rodzicami i dziadkami. Gdy nie jest to możliwe, może pomóc mediator. Istnieje te możliwość wniesienia do sądu odpowiedniego wniosku. W praktyce odpowiednie stosowanie oznacza też możliwość ograniczenia takich kontaktów, gdy zagraża to dobru dziecka. Możliwe jest też zakazanie kontaktów, jeżeli ich utrzymywanie poważniej zagraża dobru dziecka.

Ważne

Przy ustalaniu kontaktów powinno się brać pod uwagę rozsądne życzenia dziecka.

2. Alimenty od wnuka

Jeżeli dziadkowie znajdują się w niedostatku, to mogą otrzymać alimenty od swoich krewnych. Najpierw będą to dzieci. Obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności, czyli w tym przypadku wnuka, powstanie dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności (albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami).

Zgodnie z przepisami wysokość takich alimentów powinna odpowiadać usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz od możliwości zarobkowych oraz majątkowych zobowiązanego.

3. Dziedziczenie po wnuku

Kolejność dziedziczenia ustawowego po zmarłym określają przepisy Kodeksu cywilnego. W pierwszej kolejności prawo do dziedziczenia mają dzieci i małżonek spadkodawcy. W dalszej kolejności są to rodzice, rodzeństwo, bratankowie i siostrzenice spadkodawcy. W braku wymienionych osób cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy, którzy dziedziczą go w częściach równych. 

Jeżeli którekolwiek z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypadnie jego dzieciom w częściach równych. Gdy zaś dziecko któregokolwiek z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy otrzymają jego dzieci w częściach równych.

W braku dzieci i wnuków tego z dziadków, który nie dożył otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada pozostałym dziadkom w częściach równych.

Przepisy przewidują też sytuację, gdy dziadkowie znajdują w niedostatku i nie mogą otrzymać należnych im środków utrzymania od osób, na których ciąży względem nich ustawowy obowiązek alimentacyjny. W takim przypadku mogą żądać środków utrzymania od spadkobiercy nieobciążonego takim obowiązkiem. Zakres pomocy uzależniony jest od potrzeb dziadków i wartości udziału spadkowego spadkobiercy.

Prawo
Opieka nad chorym rodzicem: Zwolnienie od pracy i zasiłek
17 lip 2024

Jeżeli pojawi się konieczność sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, pracownik może skorzystać ze zwolnienia od pracy, a przy tym skorzystać z zasiłku opiekuńczego. Kiedy będzie to możliwe oraz jakie formalności są niezbędne?

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami
17 lip 2024

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami. Można łatwo zyskać dni wolne od pracy, bo pracodawca nie może odmówić.

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku
17 lip 2024

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku. Inwestycje mają zapobiegać rozprzestrzenianiu się ASF. Wnioski trzeba składać elektronicznie.

Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami. Ile wynosi, dla kogo, kiedy, jak wystąpić?
17 lip 2024

Świadczenie wspierające jest formą pomocy dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Jego przyznanie nie jest zależne od kryterium dochodowego, a od określonego poziomu potrzeby wsparcia. Jak uzyskać świadczenie wspierające? Ile ono wynosi?

Waloryzacja emerytur i rent w 2025 roku. Wskaźnik 6,78%
17 lip 2024

W dniu 17 lipca 2024 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu rozporządzenia w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. Rząd zaproponował, by wskaźnik ten pozostał na poziomie ustawowego minimum.

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja
17 lip 2024

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja. Chodzi o kobiety pracujące w gospodarstwach rolnych, które tworzą rodziny wielodzietne.

Ważny termin dla osób urodzonych po 1968 r. Decyzja tylko do końca lipca
17 lip 2024

Tylko do końca lipca trwa okno transferowe. Osoby, które urodziły się po 1968 r., mogą zdecydować, gdzie ma trafiać część składki emerytalnej – na subkonto w ZUS czy do OFE.

Nowe wzory dokumentów składanych do ZUS. Zmiana od 1 września 2024 r.
17 lip 2024

Zmienią się wzory dokumentów składanych do ZUS. Nowe wzory zawiera projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Chodzi m.in. o dostosowanie formularzy do nowych przepisów dotyczących wprowadzenia wcześniejszej emerytury dla nauczycieli.

1500 zł kary za wezwanie karetki w tych przypadkach. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania pogotowia? Sprawdź.
17 lip 2024

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Nieuzasadnione wezwanie pogotowia w 2022 roku miało miejsce 2 mln razy.Jak zidentyfikować nagłe pogorszenie zdrowia?

Program Dobry Start: Do ZUS wpłynęło około 1,5 mln wniosków o świadczenie 300 plus
17 lip 2024

Od 1 lipca 2024 r. ZUS przyjmuje wnioski o świadczenie z programu Dobry Start. Dotychczas rodzice złożyli prawie 1,5 mln wniosków na ponad 2 mln dzieci. W 2023 r. ZUS przyznał świadczenie dla prawie 4,6 mln dzieci.

pokaż więcej
Proszę czekać...