Niedozwolona klauzula
Zdarza się, że przedsiębiorcy narzucają klientom właściwość miejscową sądów. Najczęściej zaznaczają we wzorcach umów lub regulaminach, że właściwy będzie sąd, w okręgu którego mają swoją siedzibę. Takie postępowanie jest dla przedsiębiorcy korzystne, narusza jednak prawa i interesy konsumenta i jest sprzeczne z dobrymi obyczajami. Jest to niedozwolona klauzula umowna.
Zobacz serwis: Niedozwolone klauzule umowne
Regulaminy i wzorce umów
Jednym z postanowień umowy między kontrahentami może być oznaczenie sądu, który będzie właściwy do rozstrzygania ewentualnych sporów między nimi. Aby takie postanowienie było wiążące, musi być indywidualnie uzgodnione z konkretnym klientem. Z reguły klient podpisuje jednak gotowe wzorce umowy, których treść jest narzucona z góry. Dlatego postanowienia we wzorcach umowy lub regulaminach, które zmieniają ustawową właściwość sądu, są niezgodne z prawem i stanowią niedozwoloną klauzulę umowną.
Ustawowa właściwość
Zasadą jest, że sądem właściwym jest sąd miejsca zamieszkania lub siedziby pozwanego. Konsumentowi przysługuje jednak możliwość wyboru. Może pozywać przed sądem właściwym dla pozwanego albo innym, który jest dla konsumenta dogodniejszy. Sprawy sądowe dotyczące ustalenia istnienia umowy, jej unieważnienia, rozwiązania lub wykonania oraz odszkodowania z powodu nienależytego wykonania lub niewykonania umowy, konsument może wytoczyć przed sądem miejsca wykonania tej umowy.
Zobacz serwis: Konsument w sądzie
Niedozwolone są postanowienia typu:
„Wszelkie spory, których stroną będzie właściciel serwisu będą rozpatrywane przez Sądy Polskie z siedzibą właściwą do siedziby przedsiębiorstwa”,
„Sądem właściwym dla rozpatrywania sporów wynikających z umowy jest Sąd właściwy dla miejsca siedziby sprzedawcy” itd.