Panujące obostrzenia wpłynęły na wzrost popularności zakupów online. Poza tradycyjnymi formami sprzedaży, sklepy i aplikacje zaczęły umożliwiać klientom wyprzedaż ich własnych szaf.
Statystyki skarg
W 2020 roku Europejskie Centrum Konsumenckie (działające przy UOKIK) otrzymało około 500 transgranicznych skarg od konsumentów, którzy reklamowali zakupy odzieży i obuwia. Zgłoszenia głównie dotyczyły:
- wady produktu,
- niedostarczenia zakupionej rzeczy,
- odstąpienia od umowy.
Wraz z nowym rokiem ECK odnotowało znaczy wzrost zgłoszeń na branżę obuwniczo – odzieżową. W I kwartale odnotowaliśmy ok. 275 skarg i zapytań.
Poza ww. problemami, pojawiają się nowe kategorie skarg. ECK opisuje na czym polega problem i wyjaśnia.
Nowe problemy wśród konsumentów
1. Obniżona wartość zwracanych towarów
Zgodnie z europejskimi przepisami, dokonując zakupu online, w większości przypadków możemy odstąpić od umowy w terminie 14 dni. Europejskie Centrum Konsumenckie odnotowało skargi dotyczące odrzucenia przez sprzedawcę przyjęcia towaru.
Jak wygląda proces?
Po otrzymaniu zwrotu sklep internatowy informuje klienta, że nie dokona zwrotu ponieważ towar był używany. Sklep wysyła maila, w którym prosi o decyzję np. w ciągu 7 lub 14 dni, czy sklep ma odesłać towar, czy go zutylizować. W przypadku braku odpowiedzi we wskazanym czasie, sklep utylizuje towar.
ECK wyjaśnia:
Na sprzedawcy w tej sytuacji leży ciężar udowodnienia klientowi, w jakim stopniu towar stracił swoją wartość. Powinien on wobec tego dokonać obiektywnej i rzetelnej wyceny „odszkodowania”, jakiego żąda oraz ją udokumentować. Sprzedawca nie powinien bez wyraźnej zgody klienta utylizować towaru. Warto zaznaczyć, że klient nie ponosi odpowiedzialności za zmniejszenie wartości rzeczy powstałe w wyniku sprawdzenia rzeczy w sposób prawidłowy, tj. niezbędny do stwierdzenia jej charakteru, cech i funkcjonowania.
2. Problem ze zwrotem towaru – automatyzm sklepów
Konsumenci nie otrzymują zwrotu za towar który odesłali w ramach odstąpienia od umowy. Sklepy coraz częściej akceptują zwroty wykonane ze pośrednictwem automatycznej procedury (generowania etykiety zwrotu). Jeżeli klient sklepu odsyła towar na własną rękę, sklep ma problem zidentyfikować paczkę.
ECK wyjaśnia:
Zwrotów powinniśmy dokonywać na zasadach określonych w regulaminie sklepu. Jeżeli sprzedawca w jakikolwiek sposób uniemożliwia nam dokonanie zwrotu za pośrednictwem wskazanej procedury (np. mamy zablokowany dostęp do konta, na etykiecie brakuje kodu) sposób wysyłki towaru powinniśmy uzgodnić ze sprzedawcą w formie pisemnej, zachowując kopię korespondencji.
3. „Z drugiej ręki”
Usługa polega na tym, że konsument zgłasza chęć sprzedaży ubrań (nowych lub używanych). Konsultant sklepu wycenia je na podstawie zdjęć. Jak wynika z informacji przekazanych przez konsumentów, konsultanci (często podczas rozmowy telefonicznej) zapewniają, że po otrzymaniu ubrań ich wycena może być wyższa.
W rzeczywistości jest jednak inaczej. Konsultanci po otrzymani ubrań przeprowadzają ostateczną wyceną, która najczęściej jest niekorzystna dla klienta. Ponadto, mogą odmówić przyjęcia ubrań.
ECK wyjaśnia:
Do ECK Polska zgłaszają się konsumenci, którzy otrzymali telefoniczne zapewnienie od konsultanta, że wycena po otrzymaniu ubrań będzie wyższa. Niemniej jednak bez dowodu w formie pisemnej, konsument ma małe szanse na udowodnienie zapewnień konsultanta.
ECK zaznacza, że przed zawarciem umowy, należy zapoznać się z regulaminem świadczenia usług, który powinien określać zasady wyceny.
4. Aplikacje do wymiany i sprzedaży ubrań
Do Europejskiego Centrum Konsumenckiego wpływają skargi na aplikacje oferujące możliwość wymiany lub odsprzedaży ubrań. Jeżeli spór dotyczy dwóch osób fizycznych, ECK nie ma kompetencji do prowadzenia tego typu sporów.
Cześć skarg kierowana jest jednak przeciwko właścicielowi aplikacji. Zgłoszenia najczęściej dotyczą niesprawiedliwego zdaniem konsumenta rozwiązania sporu pomiędzy użytkownikami, czy blokowania konta za złamanie regulaminu.
ECK Wyjaśnia:
Każdorazowo przed zawarciem umowy lub kliknięciem „Akceptuję warunki” należy się z nimi zapoznać. Jeżeli problem dotyczy przedsiębiorcy, warto zwrócić się o pomoc do Europejskiego Centrum Konsumenckiego.
5. Blokowanie konta
Europejskie Centrum Konsumenckie odnotowuje coraz więcej skarg dotyczących blokowania przez sklep internetowy konta konsumenta. Przedsiębiorcy najczęściej argumentują to złamaniem regulaminu lub zbyt dużą ilością zwrotów.
ECK wyjaśnia:
Jeżeli sklep zablokuje nam konto z powodu złamania regulaminu, powinien jasno określić, który punkt naruszyliśmy. Często jednak okazuje się, że konta klientów są zdublowane, jest to jedna z głównych przyczyn zamykania kont. W tej kwestii należy odwołać się do regulaminu danego sklepu internetowego.
Inną kwestią jest natomiast blokowanie możliwości zakupu z powodu częstego odstępowania od umowy. Nie ma przepisów, które określają limity odstąpienia od umowy. Zdaniem ECK blokowanie możliwości zakupu z tego powodu jest niezgodne z prawem konsumentów. Wyjątkiem może być sytuacja, w której konsument dokonywałby zwrotów notorycznie (nadużycie prawa podmiotowego ze strony konsumenta) – np. klient robiłby kilkadziesiąt zamówień miesięcznie i wszystkie zwracał.
Masz, problem? Zgłoś go do ECK?
Jeżeli nie możesz dojść do porozumienia ze sprzedawcą zarejestrowanym w innym kraju UE, Norwegii, Islandii lub Wielkiej Brytanii, zgłoś się po pomoc lub poradę do Europejskiego Centrum Konsumenckiego. Więcej: https://konsument.gov.pl/skarga-do-eck/.