Realizując ustawowy obowiązek ochrony interesów konsumentów w obszarze rzetelności działania przedsiębiorców oraz jakości środków spożywczych, Inspekcja Handlowa w III kwartale 2008 r. przeprowadziła kontrolę jakości i oznakowania herbat oraz kawy naturalnej i jej ekstraktów na terenie 8 województw: mazowieckiego, lubelskiego, dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, świętokrzyskiego, opolskiego, podkarpackiego, lubuskiego.Herbata i kawa są oferowane w handlu w wielu odmianach i markach.
Grunt to udana reklama
Producenci chcąc wygrać z konkurencją, zachęcają konsumentów do nabycia swoich towarów. Nierzadko stosują przy tym nieuczciwe chwyty reklamowe, przypisując produktom specjalne właściwości zdrowotne, bądź walory smakowe. Wymienione praktyki ujawniono podczas poprzednich kontroli przeprowadzonych w 2006 r. (herbata) i 2007 r. (kawa). Stwierdzono wtedy, że opakowania co czwartej partii herbaty i co dziesiątej kawy posiadały oznaczenia niezgodne z przepisami, w tym znaczną część nieprawidłowości stanowiło wprowadzanie w błąd konsumentów co do składu i właściwości leczniczych herbat. Wady jakości ujawniono natomiast w 15% ocenionych próbek herbaty i w 10% - kawy. W przypadku kawy stwierdzano jej zafałszowania innymi składnikami pochodzenia roślinnego.
Co z oznakowaniem
Celem obecnej kontroli było wyeliminowanie z obrotu herbaty i kawy o niewłaściwej jakości, oznakowanych w sposób uniemożliwiający konsumentom uzyskanie pełnej informacji o produkcie, niewłaściwie przechowywanych, a także ocena przestrzegania zasad obrotu tymi produktami. Skontrolowano 105 placówek handlowych, w tym:
- 15 hurtowni,
- 44 sklepy należące do wielkopowierzchniowych sieci handlowych,
- 46 mniejszych sklepów z artykułami spożywczymi.
Sprawdzono ogółem 1 201 partii herbat (czarnych, owocowych, ziołowych) i kawy (mielonej, ekstraktów kawy), z których do badań laboratoryjnych pobrano 377 próbek. Zakwestionowano z różnych powodów 203 partie (17%).
Szczegółowe dane
Do najistotniejszych lub występujących w najszerszym rozmiarze nieprawidłowości należały:
- nieprawidłowo oznakowane towary w 16% ocenionych partii: w 20,0% partii herbat i w 9,6% - kawy;
- niezgodne z deklaracją producentów jakościowe parametry w 9% zbadanych próbek wyrobów: w 10,2% próbek herbaty i 6,8% - kawy.
W zakresie jakości najwięcej nieprawidłowości stwierdzono w ekstraktach kawy (32%) i herbacie czarnej (11,5%). W niektórych kawach stwierdzano dodatek obcych składników roślinnych, herbaty czarne kwestionowano przede wszystkim ze względu na wady wskazujące na niewłaściwą jakość surowca oraz zanieczyszczenia.
Pod względem oznakowania w najszerszym rozmiarze kwestionowano herbatki owocowe (32%). Do najistotniejszych wad oznakowania należało podawanie wprowadzających w błąd informacji, co do rodzaju herbatki oraz niezgodny z nazwą skład surowcowy herbatek. Nazwa i szata graficzna sugerowały, że jest to np. herbatka malinowa, podczas gdy w składzie znajdowała się nieznacząca ilość tego owocu (0,5%) bądź tylko sam aromat.
Badania laboratoryjne nie kłamią
Podczas badań laboratoryjnych każdą ocenianą próbkę sprawdzano również na zgodność zawartości nominalnej z rzeczywistą. W kilku próbkach herbaty czarnej niezgodność masy netto z deklaracją przekraczała dwukrotną wartość dopuszczalnego niedoboru towaru paczkowanego, co w świetle obowiązujących przepisów dyskwalifikowało całą partię. Poza tym, stwierdzono, że w kilkunastu sklepach handlowcy używali wag z nieaktualnymi bądź nieczytelnymi cechami legalizacji. Stwierdzono także oferowanie towarów przeterminowanych. W dniu kontroli w przypadku 11 partii herbat oraz 4 partii kawy daty minimalnej trwałości były przekroczone od 35 do 16 miesięcy. Wymienione nieprawidłowości wynikały wyłącznie z zaniedbań właścicieli sklepów, a jednocześnie z lekceważenia przepisów regulujących obrót handlowy.
Konsekwencje
Całokształt ustaleń z przeprowadzonych kontroli, w zależności od stwierdzonych nieprawidłowości, dał podstawę do:
- wycofania z obrotu herbat i kaw przeterminowanych oraz nieprawidłowo oznakowanych,
- nałożenia 31 mandatów,
- skierowania 1 wniosku do sądu grodzkiego.
Ponadto skierowano 56 informacji do właściwych ze względu na miejsce produkcji inspektoratów Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, 26 wniosków do właściwych miejscowo urzędów miar oraz 2 powiadomienia do właściwych organów sanitarnych.
Źródło: Inspekcja Handlowa
Zobacz serwis: Prawa konsumenta
Zadaj pytanie: Forum