Choroby zawodowe w handlu detalicznym – czy sprzedawca to zawód wysokiego ryzyka? Handlowcami nazwiemy nie tylko pracowników sklepów, ale także doradców, którzy oferują klientom zaawansowane usługi. Obie te grupy narażone są na działanie podobnych szkodliwych czynników charakteryzujących pracę w sprzedaży. Jak zadbać o pracownika sprzedaży?
- Praca w handlu jest pracą nieprzewidywalną
- Co dolega pracownikowi sprzedaży
- Opieka zdrowotna dla sprzedawcy
Handel jest ważnym sektorem gospodarki narodowej. W tej branży, w Polce pracuje 3,6 mln osób, czyli 26 proc. ogółu pracujących. Niemal dwie trzecie pracowników handlu stanowią kobiety. Sektor oferuje wiele miejsc pracy dla osób młodych, dopiero wchodzących na rynek pracy, w tym dla osób o niższych kwalifikacjach.
Sprzedawca to zawód należący do grupy zawodów usługowych. Obciążenie pracownika zatrudnionego na stanowisku sprzedawcy w handlu detalicznym uwarunkowane jest branżą sklepu, zakresem wykonywanych czynności oraz warunków pracy i wielkości jednostki handlowej.
Jak pokazują badania – pracownicy sprzedaży należą do grup zawodowych najczęściej zmieniających pracę. W opinii ekspertów, duży stres na co dzień prowadzi do wypalenia zawodowego. Nie tylko na to jednak uskarżają się handlowcy.
Praca w handlu jest pracą nieprzewidywalną
Bez wątpienia praca w handlu jest pracą nieprzewidywalną, w której oczekuje się od pracownika nie tylko szybkich reakcji, ale także wysokiego poziomu kompetencji, do których należy: asertywność i umiejętność przekonywania.
Pracujący w handlu często są rozliczani z końcowego efektu współpracy z klientem (muszą zrealizować cele postawione sobie przez przedsiębiorstwo dla satysfakcjonującego obrotu w firmie). To duży stres dla pracownika, który może skutkować problemami zdrowotnymi, związanymi zarówno ze sferą fizyczną (m.in. choroby układu krążenia) oraz psychiczną (m.in. wypalenie zawodowe, depresja).
Co dolega pracownikowi sprzedaży
Najczęstszymi przypadłościami, na jakie uskarżają się sprzedawcy to:
- Choroby zakaźne – sprzedawca jest w pierwszej linii kontaktu z klientem, co naraża go na zapadanie, na wirusowe choroby zakaźne. Poprzez bezpośredni kontakt z pieniędzmi, a także kartami kredytowymi – narażony jest na choroby bakteryjne.
- Choroby układu krążenia – sprzedawca wiele godzin spędza w pozycji stojącej lub siedzącej. Nie jest to bez znaczenia na układ sercowo-naczyniowy organizmu, który pozbawiony odpowiedniej dawki ruchu zaczyna niedomagać. Pojawiają się obrzęki, skurcze nóg i żylaki.
Długotrwałe narażenie na stres, powoduje kłopoty z ciśnieniem. Wielu handlowców odreagowuje stres poprzez używki, narażając się na rozwój miażdżycy bądź choroby niedokrwiennej serca.
- Zwyrodnienia kręgosłupa – dźwiganie, podawanie klientom produktów i związana z tym powtarzalność ruchów, a także praca w wymuszonej pozycji – prowadzi do obciążenia układu kostno-szkieletowego (najbardziej odcinek lędźwiowy kręgosłupa).
- Obciążenia psychiczne – kontakt z klientami, odpowiedzialność związana z rozliczaniem się z dziennego utargu – mogą trwale osłabić stan psychiczny pracownika, doprowadzając do wypalenia zawodowego.
Choroby zawodowe – zespół cieśni nadgarstka
Sprzedawca jest narażony na chorobę zawodową, jaką jest zespół cieśni nadgarstka. Rozwój schorzenia to pokłosie powtarzalności ruchów, m. in. w trakcie rozkładania towaru na półkach.
Zespół cieśni nadgarstka pojawia się wskutek długotrwałego ucisku na nerw pośrodkowy, leżący między więzadłami a kośćmi nadgarstka. Ucisk na włókna nerwu prowadzi do zburzenia ich odżywiania, pojawia się obrzęk a z nim takie dolegliwości jak: ból, kłucie, uczucie drętwienia bądź mrowienia w okolicy nadgarstka oraz palców. Zaburzenia lub brak czucia w palcach bądź też całej dłoni, osłabienie siły chwytu.
Zespół cieśni nadgarstka jest chorobą poważną. Pracownik nie może wykonywać swoich obowiązków. W skrajnych przypadkach schorzenie wymaga przeprowadzenia operacji, a następnie długiej rehabilitacji. Leczenie należy rozpocząć jak najszybciej od wystąpienia pierwszych objawów.
Opieka zdrowotna dla sprzedawcy
W opiece zdrowotnej sprzedawcy podstawą jest zapewnienie przez pracodawcę możliwości weryfikacji stanu zdrowia, a także pomoc w zmianie niezdrowych nawyków. Jeżeli pracodawca chce mieć zdrowy i długoletni stażem personel, powinien dążyć do tego, aby jak najwcześniejszej wykrywać choroby u pracowników.
Pracodawca powinien zadbać o badania profilaktyczne swoich pracowników, połączone z konsultacjami lekarskimi. Konsultacje ze specjalistą pomogą przełożyć wyniki badań na działania poprawiające stan zdrowia.
Znajomość zagrożeń oraz chorób zawodowych na stanowisku sprzedawcy jest podstawą wyboru najodpowiedniejszego rodzaju ubezpieczenia pracowników.
Nie bez znaczenia pozostają odpowiednie szkolenia BHP pracowników handlowych. Niedostosowanie programu szkoleń BHP do problematyki zagrożeń charakterystycznych, na przykład dla danego sklepu, spowoduje, że ich treść będzie niedopasowana do wymogów firmy, a co za tym idzie – wzrośnie prawdopodobieństwo niepodjęcia odpowiedniego działania w celu ograniczenia narażenia na czynniki mogące powodować zagrożenie dla życia i zdrowia pracowników.
Polecamy: „Kodeks pracy 2023. Praktyczny komentarz z przykładami”