Uprawnienia pacjenta
W ramach odpowiedzialności cywilnej stomatolog odpowiada przed pacjentem zarówno za prawidłowe wykonanie umowy zawartej z pacjentem, ale także za udzielanie świadczeń zdrowotnych w zgodzie ze sztuką lekarską i aktualną wiedzą medyczną.
Polecamy: RODO 2019. Plusy i minusy zmian od 4 maja
Prawo do złożenia reklamacji na usługi stomatologiczne
Pacjentowi, który uważa, że usługa medyczna została wykonana w sposób niezgodny z umową przysługuje prawo do skorzystania z uprawnień z tytułu rękojmi za wady dzieła. Pacjent może złożyć reklamację. Sposób i forma reklamacji przeważnie ustalona jest w regulaminie organizacyjnym placówki, niekiedy informacje takie udostępniane są na tablicy ogłoszeń w gabinecie. Co do zasady pacjent może reklamacje dentyście złożyć ustnie, pisemnie, a nawet telefonicznie.
Czego może żądać pacjent w ramach reklamacji?
Pacjent może:
- żądać wymiany rzeczy na wolną od wad albo usunięcia wady – a to wszystko w rozsądnym czasie
- złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że wada zostanie usunięta lub rzecz wymieniona. Nie dotyczy to jednak sytuacji gdy usługi naprawcze były już wykonywane.
Warto wiedzieć, że jeżeli pacjent zażądał wymiany rzeczy lub usunięcia wady albo złożył oświadczenie o obniżeniu ceny, określając kwotę, o którą cena ma być obniżona, a dentysta nie ustosunkował się do tego żądania w terminie czternastu dni, uważa się, że żądanie to uznał za uzasadnione!
Polecamy serwis: Reklamacje
Termin
Pacjent swoich praw z tytułu rękojmi może dochodzić w terminie do dwóch lat od wydania mu dzieła, czyli wykonania usługi stomatologicznej - co prawda zasadą jest, że roszczenia z tytułu rękojmi mogą być dochodzone w ciągu roku od stwierdzenia wady, ale nie dłużej niż w ciągu dwóch lat od wydania dzieła, ale w przypadku konsumentów (a pacjent jest konsumentem) bieg terminu przedawnienia nie może się skończyć przed upływem dwóch lat od wydania dzieła.
Gwarancja
Poza roszczeniami z tytułu rękojmi za wady dzieła, pacjentowi mogą przysługiwać także roszczenia z tytułu, udzielonej przez lekarza lub producenta wyrobu medycznego, gwarancji. Sposób uregulowania tych uprawnień uzależniony jest od warunków udzielonej gwarancji (warunki te ustala dentysta – w przypadku gwarancji na usługę stomatologiczną, lub producent – w przypadku gwarancji na produkt, np. implant czy protezę). Decyzję, o tym czy skorzystać z uprawnień gwarancyjnych czy z tytułu rękojmi, podejmuje pacjent.
Pozew o zapłatę odszkodowania i zadośćuczynienia za błąd medyczny
Czasem zdarza się jednak, że roszczenia przysługujące pacjentowi z tytułu rękojmi czy gwarancji nie są wystarczające i satysfakcjonujące dla pacjenta. Warto wtedy pamiętać, że dentysta ponosi względem pacjenta także odpowiedzialność odszkodowawczą za tzw. „błąd medyczny”.
Roszczenia pacjenta
Pacjent może od dentysty dochodzić:
- zapłaty odszkodowania - naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z powodu „błędu” koszty, np. koszty leczenia, koszty potrzebne na przeprowadzenie leczenia naprawczego
- zapłaty zadośćuczynienia za doznaną krzywdę niematerialną
- ew. zapłaty renty – w sytuacjach gdy pacjent utracił zdolność do pracy zarobkowe (w całości lub w części), zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły się widoki powodzenia na przyszłość
- ustalenia odpowiedzialności dentysty / placówki na przyszłość
Kiedy dentysta ponosi odpowiedzialność za tzw. „błąd medyczny”
Warto wiedzieć, że nie każde niepowodzenie medyczne będzie błędem medycznym. Dentysta nie będzie ponosił odpowiedzialności za powstałe powikłania przy wykonywaniu usługi stomatologicznej (czyli takie negatywne następstwa, które powstają pomimo prawidłowego wykonania zabiegu).
Aby można było mówić o odpowiedzialności deliktowej muszą istnieć:
- zdarzenie wyrządzające szkodę – działanie lub zaniechanie lekarza, które ma charakter zawiniony i bezprawny
- szkoda majątkowa lub / i krzywda niemajątkowa
- adekwatny związek przyczynowy pomiędzy działaniem lekarza dentysty, a uszczerbkiem na zdrowiu pacjenta
Ciężar udowodnienia, że lekarz ponosi odpowiedzialność odszkodowawczą spoczywa na pacjencie. Pacjent w postępowaniu sądowym musi wykazać, że na skutek działania lub zaniechania dentysty powstała u pacjenta szkoda i ewentualnie krzywda. W dalszej kolejności musi wykazać wysokość szkody – może to czynić za pomocą dokumentów potwierdzających poniesione koszty, czasem opinii lekarza o kosztach zabiegów naprawczych i in., a także uzasadnić wysokość żądanego zadośćuczynienia. W większości spraw sądowych kluczowym dowodem będzie opinia biegłego lekarza – potwierdzająca lub wykluczająca odpowiedzialność dentysty za powstałą u pacjenta szkodę.
Przedawnienie
Zgodnie z art. 4421 k.c. roszczenia w przypadku szkód na osobie przedawniają się z upływem 3 lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia
Inne roszczenia
Pacjentowi przysługują także roszczenia z tytułu niewykonania lub nieprawidłowego wykonania umowy, a także z tytułu naruszenia praw pacjenta.
Komu pacjent powinien zgłosić swoje żądania/kogo pozwać?
Ustalenie kto ponosi odpowiedzialność cywilną będzie zależało od analizy łączącego dentystę z placówką medyczną stosunku prawnego.
Jeśli dentysta prowadzi indywidualną praktykę – nie ma wątpliwości, że to on ponosi odpowiedzialność i do niego pacjent powinien kierować swoje roszczenia.
W przypadku większych placówek medycznych, odpowiedzialność będzie uzależniona od tego czy dentysta:
- zatrudniony jest na umowę o pracę (wtedy odpowiedzialność cywilną ponosi placówka medyczna i to do placówki pacjent kieruje reklamację, ewentualnie pozywa placówkę),
- współpracuje z placówką na podstawie umowy o współpracy – wtedy odpowiedzialność cywilną solidarnie ponoszą placówka i lekarz.
Pacjent może także swoje roszczenia zgłosić bezpośrednio do ubezpieczyciela (każdy lekarz i placówka powinni mieć wykupione ubezpieczenie OC).
Polecamy serwis: Prawa pacjenta