Pokazy fajerwerków zwykle towarzyszą hucznym zabawom sylwestrowym. Trzeba jednak pamiętać o obowiązujących przepisach i zasadach bezpieczeństwa. Jakich? Oto najważniejsze informacje!
- Kiedy używanie fajerwerków może stanowić wykroczenie?
- Fajerwerki w środku lata?
- Lokalne przepisy wydawane przez miasta
- Bezpieczna sprzedaż sztucznych ogni
Kiedy używanie fajerwerków może stanowić wykroczenie?
Powszechnie przyjęto, że w Polsce używać sztucznych ogni w przestrzeni publicznej można tylko przez 2 dni w roku – w Sylwestra i Nowy Rok. Za nieprzestrzeganie przepisów może grozić grzywna nawet do 5 tys. złotych, ale zdarzają się pewne wyjątki. Regulacje dotyczące sprzedaży i wykorzystania materiałów pirotechnicznych wyjaśnia adwokat Aneta Sołtysik z Kancelarii Kupilas&Krupa w Bielsku-Białej.
W polskim prawie w zakresie używania fajerwerków obowiązujące są m.in. przepisy kodeksu wykroczeń. Zasadniczo zabrania on szeroko pojętego zakłócania spokoju, porządku publicznego czy też spoczynku nocnego. Stosowny przepis zawarty jest w art. 51 §1 kodeksu wykroczeń, który stanowi, że kto krzykiem, hałasem, alarmem lub innym wybrykiem zakłóca spokój, porządek publiczny, spoczynek nocny albo wywołuje zgorszenie w miejscu publicznym, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny.
- Powszechnie przyjmuje się, że wybryk, o którym mówi art. 51 § 1 kodeksu wykroczeń to zachowanie, które odbiega od przyjętego zwyczajowo postępowania w danym miejscu, czasie i okolicznościach, narusza czy lekceważy obowiązujące zasady współżycia społecznego. Dlatego używanie fajerwerków w miejscach publicznych, choć niewątpliwie stanowi pewną uciążliwość, to w dniach 31 grudnia i 1 stycznia nie łamie tego przepisu – jest to zachowanie zwyczajowo przyjęte, związane z celebrowaniem nowego roku – wskazuje adwokat Aneta Sołtysik z Kancelarii Kupilas&Krupa.
Warto także podkreślić, że artykuł 51 kodeksu wykroczeń nie zawiera ograniczeń czasowych – obowiązuje nieprzerwanie cały rok. Zgodnie z kodeksem wykroczeń, sprawcy grozi mandat karny w wysokości do 500 zł lub wniosek o ukaranie do sądu. Wówczas grzywna wynosi nawet do 5 tys. zł. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy ktoś z mieszkańców zgłosi na policję wykorzystanie przez osobę prywatną sztucznych ogni i powstały w związku z nimi hałas. Ponadto policja może nałożyć mandat także za nieostrożne obchodzenie się z ogniem, nieprzestrzeganie przepisów przeciwpożarowych lub nieostrożne używanie materiałów wybuchowych.
Fajerwerki w środku lata?
Zdarza się, że podczas prywatnych uroczystości, takich jak wesela czy przyjęcia urodzinowe, które wyprawiane są poza okresem noworocznym, organizuje się pokazy fajerwerków. Używanie sztucznych ogni podczas tego typu wydarzeń na terenie prywatnym do godziny 22.00 nie podlega sankcji przewidzianej w art. 51 § 1 kodeksu wykroczeń i jednocześnie nie łamie prawa. Jak podkreśla prawniczka, kluczowe jest tutaj zachowanie ciszy nocnej i organizacja takiej atrakcji na terenie prywatnym.
- Zachowanie takie niewątpliwie nie odbiega od zwyczajowo przyjętych norm społecznych, nie stanowi również wybryku czy nie łamie zasad współżycia społecznego, zwyczajów. Pamiętajmy, że organizując pokaz sztucznych ogni na terenie prywatnym, należy przestrzegać godzin spoczynku nocnego, który obejmuje czas od godziny 22 do 6 rano, w którym ludzie mogą bez zakłóceń ze strony innych osób odpoczywać – wskazuje adwokat Aneta Sołtysik i dodaje: Podobnie traktujemy stosowanie fajerwerków 31 grudnia oraz 1 stycznia na terenie prywatnym czy w miejscu publicznym – takie zachowanie jest zwyczajowo przyjęte i nie wypełnia znamion bezprawności.
Warto zwrócić uwagę, że regulacje te nie odnoszą się do pokazów sztucznych ogni organizowanych przez profesjonalne firmy. Podmioty te muszą dysponować specjalnymi uprawnieniami do użytkowania materiałów pirotechnicznych na podstawie odrębnych przepisów.
Lokalne przepisy wydawane przez miasta
Powszechną praktyką jest również wydawanie przez rady gmin uchwał w sprawie zasad używania fajerwerków, petard i innych materiałów pirotechnicznych na terenie danej gminy. W przepisach tych głównie przyjmuje się, że Sylwester i Nowy Rok to dni, w których można używać fajerwerków, choć mogą także wystąpić wyjątki. Tutaj jednak prawo nie jest jednoznaczne.
- Sądy administracyjne, także podnosząc argumentację związaną z obowiązywaniem art. 51 §1 kodeksu wykroczeń, wskazują, że przepisy ustawy o samorządzie gminnym nie stanowią podstawy prawnej dla zakazywania i karania każdego użycia fajerwerków na terenie gminy – wskazuje adwokat Aneta Sołtysik.
Bezpieczna sprzedaż sztucznych ogni
Obowiązujące przepisy przewidują całkowity zakaz sprzedaży materiałów pirotechnicznych dzieciom i młodzieży do lat 18. Należy pamiętać, że odpalanie fajerwerków to ciekawa, jednakże niebezpieczna atrakcja, dlatego należy to czynić wyłącznie pod nadzorem osób dorosłych. W żadnym wypadku fajerwerków nie powinny odpalać dzieci. Petardy mogą być stosowane tylko i wyłącznie zgodnie z instrukcją zamieszczoną na opakowaniu, w innym wypadku mogą stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia. Sprzedawać fajerwerki może każda osoba, która ukończyła 18 rok życia, ma założoną działalność gospodarczą, której przedmiot obejmuje sprzedaż wyrobów pirotechnicznych. Sprzedawca musi posiadać ponadto odpowiednie środki przeciwpożarowe. Powszechnie obowiązujące przepisy przewidują dodatkowe wymogi, które musi spełniać sprzedawca materiałów pirotechnicznych (np. obowiązek posiadania koncesji), jednakże zależą one od tego, ile dni w roku dany sprzedawca handluje takimi wyrobami, jaką masę wyrobów pirotechnicznych posiada oraz jakiej klasy. Przed celebrowaniem Sylwestra i Nowego roku warto pamiętać, aby kupować fajerwerki u doświadczonych i sprawdzonych sprzedawców.