Tak jak w innych krajach, np. USA, Austrii, Niemczech, Szwecji, przepisy mają na celu ułatwienie dochodzenia swoich praw większej liczbie konsumentów, których prawa zostały naruszone przez tego samego przedsiębiorcę. W związku z wytycznymi Komisji Europejskiej, prace nad nowymi regulacjami trwają również w Polsce. Projekt ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym znajduje się w fazie uzgodnień międzyresortowych. Przewidywany koniec prac – koniec tego roku.
Model opt-in
Powództwo zbiorowe będą mogli złożyć konsumenci poszkodowani w tych samych okolicznościach faktycznych albo na tej samej podstawie prawnej, jeżeli okoliczności faktyczne uzasadniające żądanie są wspólne dla wszystkich roszczeń. Przykładem mogą być poszkodowani przez ten sam kartel, np. poszkodowani używaniem tego samego leku. Uczestnikami w procesie mogą być jednak tylko ci, którzy w wyznaczonym terminie zgłoszą się do postępowania.
Łatwiejsza droga, ale…
Rozwiązanie takie ma na celu zachęcenie osób do składania pozwów. W tej chwili każdy, kto został poszkodowany wnosi pozew, uiszcza stosowną opłatę sądową oraz ustanawia i opłaca swojego pełnomocnika. Wiąże się to z dużymi kosztami dla powoda. Proponowane zmiany przewidują, że koszty postępowania będą podzielone proporcjonalnie do członków grupy występującej z powództwem. Ułatwienia mogą też wystąpić dla sądów: nie będzie trzeba prowadzić wielu spraw o podobnym charakterze oraz będzie można przeprowadzić jedno postępowanie dowodowe.
Problematyczną kwestią pozostaje natomiast samo oszacowanie wysokości szkody. Grupa osób występująca z powództwem zbiorowym musi najpierw określić ryczałtową wysokość odszkodowania dla całej grupy lub podgrupy.
Zobacz serwis: Prawa konsumenta
Reprezentant grupy
Nowe przepisy pozwolą na złożenie powództwa grupie co najmniej 10 osób. Grupa ta będzie musiała mieć swojego reprezentanta, którym może być członek grupy albo powiatowy/miejski rzecznik konsumentów. Reprezentant działałby na zasadzie podstawienia procesowego, dochodziłby on bowiem roszczeń we własnym imieniu, ale na rzecz innych osób.
Ochrona konkurencji
Pozwy zbiorowe wpłyną również na roszczenia związane z naruszeniem prawa konkurencji - private enforcement. Uczestnicy przedmiotowej debaty poruszali kwestię przyjęcia przez Komisje Europejską Białej Księgi. Stanowi ona pewnego rodzaju wyznacznik a propos naprawienia szkody, możliwości występowania z roszczeniami, wynikłymi z naruszenia wspólnotowego prawa ochrony konkurencji.
Zadaj pytanie: Forum