Umowa zawierana na odległość
Większość umów kupna przez Internet ma charakter umów zawieranych na odległość. W rozumieniu Ustawy o ochronie praw konsumentów oraz odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, za taką umowę uważa się umowę zawieraną bez jednoczesnej obecności obu stron, przy pomocy środków porozumiewania się na odległość. Stronami takiej umowy mogą być jedynie przedsiębiorca i konsument. Oznacza to, że nie można uznać za umowę zawieraną na odległość sytuacji, gdy umowę kupna-sprzedaży zawierają np. dwie osoby fizyczne. Ponadto, umową zawieraną na odległość nie jest także sprzedaż w wyniku licytacji. Należy mieć to szczególnie na uwadze przy dokonywaniu zakupów na portalach aukcyjnych. We wszystkich transakcjach, do których dochodzi po licytacji „kto zapłaci więcej” nie możemy mówić o umowie zawieranej na odległość w rozumieniu wspomnianej ustawy.
Zobacz także: Umowa na odległość
Odstąpienie od umowy zawieranej na odległość
Co do zasady od umowy zawieranej na odległość może odstąpić każdy konsument w terminie 10 dni od jej zawarcia. Za termin zawarcia umowy uważa się dzień, w którym rzecz, będąca przedmiotem sprzedaży, została wydana, a w przypadku usług, dzień, w którym umowa została zawarta. Konsument odstępując od umowy nie musi podawać przyczyn, wystarczy, że przed upływem dziesięciodniowego terminu wystosuje do sprzedającego oświadczenie na ten temat. W skutek odstąpienia od takiej umowy jest ona uważana za niezawartą. Oznacza to, że stosunek zobowiązaniowy pomiędzy stronami, powstały na mocy umowy zawieranej na odległość, ustaje, a strony wolne są od zobowiązań. Świadczenia obu stron podlegają zwrotowi niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni. Dotyczy to także ewentualnych przedpłat. Co więcej, konsument, który dokonał przedpłaty, a następnie odstępuje od umowy, ma prawo żądać zapłaty przez sprzedającego także odsetek ustawowych od kwoty przedpłaty, naliczanych od daty jej uiszczenia. W wypadku odstąpienia od umowy przez konsumenta, przedsiębiorca ma obowiązek poświadczyć na piśmie zwrot świadczenia.
Kiedy prawo odstąpienia od umowy nie przysługuje?
Mimo iż prawo do odstąpienia od umowy zawieranej na odległość jest zasadą, ustawa przewiduje również kilka sytuacji, gdy z prawa takiego skorzystać nie można. Chodzi tu przede wszystkim o przypadki, gdy świadczenie usług zostało już rozpoczęte, za zgodą konsumenta i z zachowaniem terminu. Również sytuacje, gdy przedmiotem sprzedaży były nagrania audialne i wizualne, a konsument usunął ich oryginalne opakowanie, możliwość odstąpienia od umowy nie przysługuje. Ponadto wszelkie świadczenia, których cena zależy od zmian na rynku finansowym, a także takie, których właściwości są ściśle związane z osobą konsumenta w sposób określony przez niego w zamówieniu wyłączają ustawowe prawo do odstąpienia od umowy w terminie 10 dni. Nie można tego uczynić też, kiedy przedmiotem umowy jest prasa, rzeczy, które ulegają szybkiemu zepsuciu lub ze względu na swój charakter nie mogą zostać zwrócone.
Zobacz także: Zakupy przez Internet: kiedy można odstąpić od umowy
Towar zakupiony na portalu aukcyjnym
Towar, który został zakupiony przez Internet, ale umowy jego sprzedaży nie można uznać za umowę zawieraną na odległość, podlega innym warunkom zwrotu. Konsumentowi przysługują jedynie roszczenia z tytułu niezgodności towaru z umową. Za taką niezgodność należy uznać sytuację gdy towar nie nadaje się do celu, do jakiego towary tego typu są zazwyczaj używane. Dotyczy to także sytuacji gdy jego właściwości nie odpowiadają właściwościom cechującym tego typu towar lub nie posiadają cech, o jakich zapewniał sprzedawca lub producent w czasie indywidualnego uzgadniania właściwości towaru lub w składanych publicznie oświadczeniach (np. reklamach). Gdy kupujący dostrzeże niezgodność towaru z umową, jest uprawniony w terminie 2 miesięcy zgłosić to sprzedawcy i żądać doprowadzenia towaru do stanu zgodnego z umową (np. nieodpłatnej naprawy) lub wymiany na nowy, niewadliwy. Sprzedający ma 14 dni na ustosunkowanie się do tego typu roszczenia, gdy tego nie uczyni, przyjmuje się, że uznał je za uzasadnione. Gdy sprzedający, w odpowiednim czasie, nie podejmie działań, wówczas kupującemu przysługują dodatkowe uprawnienia. Może on żądać obniżenia ceny, a nawet odstąpienia od umowy (w sytuacjach gdy wada jest istotna). Sprzedający ponosi wszelkie koszty związane z naprawą lub wymianą towaru niezgodnego z umową, także koszty demontażu czy przekazania przedmiotu. Warto jednak pamiętać, że nie odpowiada on za taką niezgodność towaru z opisem, o której kupujący wiedział w momencie transakcji, albo z obiektywnego punktu widzenia powinien był wiedzieć.
Zobacz także serwis: Reklamacje