Czym jest kredyt konsumencki?
Przez kredyt konsumencki rozumie się umowę, na mocy której przedsiębiorca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi kredytu w jakiejkolwiek postaci. Oznacza to, że kredytem konsumenckim będzie każda umowa, na mocy której świadczenie pieniężne konsumenta ma zostać spełnione później, niż świadczenie kredytodawcy – przedsiębiorcy. Zatem zgodnie z powyższym umową kredytu konsumenckiego będzie np. sprzedaż ratalna.
Zobacz: Na co uważać przy umowie sprzedaży ratalnej
Dodatkowo niezbędnym elementem, który pozwoli zakwalifikować daną umowę, jako kredyt konsumencki jest wynikające z jej zapisów zobowiązanie konsumenta do zapłaty oprocentowania lub innych kosztów związanych z udzieleniem lub spłatą kredytu. Ogranicza się to do zawarcia w treści umowy klauzul dotyczących oprocentowania, opłat i prowizji oraz wyliczenia całkowitych kosztów kredytu.
Zgodnie z ustawą o kredycie konsumencki za taki uważa się w szczególności umowę pożyczki; kredytu bankowego; umowę z odroczenie obowiązku konsumenta do spełnienia świadczenia pieniężnego; umowę, na mocy której świadczenie pieniężne konsumenta ma zostać spełnione później niż świadczenie kredytodawcy (np. sprzedaż na raty); umowę, na mocy której kredytodawca zobowiązany jest do zaciągnięcia zobowiązania wobec osoby trzeciej, a konsument - do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia (poręczenie, gwarancja bankowa).
Ustalenie czy dana umowa dotyczy kredytu konsumenckiego, może mieć istotne znaczenie, jako że będą do niej stosować się postanowienia ustawy o kredycie konsumenckim, w tym m.in. możliwość skorzystania z prawa odstąpienia od umowy.
Co musi znaleźć się w treści umowy
W umowie, której przedmiotem jest kredyt konsumencki, przedsiębiorca jest zobowiązany do podania określonych informacji. Według art. 4 ust. 2 ustawy o kredycie konsumenckim, konieczne jest umieszczenie w jej treści postanowień określających m.in.:
1. wysokość kredytu,
2. zasady i terminy spłaty kredytu,
3. roczną stopę oprocentowania oraz warunki jej zmiany,
4. informację o całkowitym koszcie kredytu i rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania,
5. informację o łącznej kwocie wszystkich kosztów, opłat i prowizji,
6. informację o skutkach niewykonania umowy przez konsumenta,
Zobacz serwis: Konsument w święta
Powyższe informacje musza znaleźć się w treści umowy. Umieszczenie ich w regulaminie, czy innych aktach kredytodawcy nie uznaje się za spełnienie tego obowiązku.
Prawo odstąpienia od umowy kredytu
Od umowy o kredyt można odstąpić bez podania przyczyny w terminie 10 dni od dnia zawarcia umowy. Przed upływem tego terminu nie ma obowiązku spłacenia kredytu ani oprocentowania. Przy zawieraniu umowy konsument powinien otrzymać od kredytodawcy wzór oświadczenia o odstąpieniu od umowy – z oznaczeniem jego imienia, nazwiska i adresu zamieszkania. Jeżeli umowa o kredyt nie zawierała takiej informacji, można od niej odstąpić w terminie 10 dni od dnia jej otrzymania na piśmie, nie później jednak niż w terminie 3 miesięcy od dnia zawarcia umowy.
Zobacz serwis: Umowy
Co z zakupioną rzeczą?
Osobną kwestią jest sytuacja, w której sprzęt zakupiony na kredyt okaże się wadliwy, a wobec niemożności naprawy my będziemy mogli odstąpić od umowy.
W takiej sytuacji pojawia się pytanie co stanie się z kredytem, jeżeli skorzystamy z prawa odstąpienia od takiej umowy? Nawet w sytuacji, gdy kredytodawca i sprzedawca to jedna i ta sama osoba umowa kredytu oraz sprzedaży są od siebie odrębne i w normalnych warunkach samodzielne.
Niemniej jednak art. 13 ustawy wprowadza funkcję powiązania umów, przez co odstąpienie od umowy sprzedaży może jednocześnie wywierać skutki z odstąpieniem od umowy kredytu. Dzięki temu konsument odstępując od sprzedaży nie zostanie w kieszeni z kredytem i obowiązkiem spłaty odsetek.
Zgodnie z art. 13 w razie odstąpienia przez konsumenta od umowy, na podstawie której nabył on rzecz lub usługę, z powodu niewykonania lub nienależytego wykonania, odstąpienie takie jest skuteczne również wobec umowy o kredyt konsumencki.
Zobacz serwis: Umowa sprzedaży
Przepis tego artykułu nie zawsze znajdzie jednak zastosowanie. Podwójny skutek odstąpienia będzie możliwy jedynie w sytuacji, gdy między sprzedawcą a kredytodawcą (np. bankiem) istnieje umowa, na mocy której kredyt na nabycie towarów oferowanych przez tego pierwszego jest dostępny wyłącznie od tego pierwszego.
Jan zakupił sprzęt muzyczny w sklepie X, który oferuje sprzedaż na kredyt zaciągnięty w banku Y. Bank ten kredytuje klientów sklepu na zasadzie wyłączności. W takiej sytuacji jeżeli z powodu niemożliwych do usunięcia wad konsument odstąpi od umowy zakupu sprzętu, wtedy też jednocześnie odstępuje od umowy kredytu konsumenckiego.