Niezależnie od tego czy kupujemy towary konsumpcyjne, takie jak sprzęt RTV i AGD, komputery, ubrania czy też zawieramy umowę ubezpieczenie albo otwieramy rachunek bankowy, jeżeli zawieramy umowy w internecie, to są to tzw. umowy zawierane na odległość. Zawsze można od nich odstąpić. Ale w przypadku drugiego rodzaju umów, czyli dotyczących usług finansowych termin na odstąpienie jest dłuższy i trwa 14 dni.
Czas na rezygnację
Konsument, który zawarł na odległość umowę o usługi finansowe, może od niej odstąpić bez podania przyczyny. Wystarczy złożyć na piśmie oświadczenia o odstąpieniu. Termin, w jakim odstąpienie powinno nastąpić wynosi 14 dni licząc od dnia zawarcia umowy. Chyba że przedsiębiorca potwierdzi konsumentowi niezbędne do przekazani mu informacje (link do Umowy dotyczące usług finansowych) w terminie późniejszym. Wtedy czas na odstąpienie liczy się od chwili otrzymania potwierdzenia tych informacji.
Inaczej jest w przypadku zawierania umów dotyczących tzw. czynności ubezpieczeniowych, czyli inaczej mówiąc umów ubezpieczenia. Nie ma tutaj rozgraniczenia na ubezpieczenia majątkowe czy osobowe. Konsument może odstąpi cod tego typu umowy w ciągu 30 dni od dnia poinformowania go o zawarciu umowy lub od dnia potwierdzenia niezbędnych dla niego informacji, jeżeli jest to termin późniejszy.
Przedsiębiorca nie może zastrzec, że konsumentowi przysługuje prawo odstąpienia od umowy, jedynie pod warunkiem zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej – odstępnego. Taki warunek jest niedopuszczalny.
Jeżeli przedsiębiorca nie dopełni obowiązku informacyjnego, konsument może odstąpić od umowy w każdym czasie bez konieczności ponoszenia kosztów należnych przedsiębiorcy.
Odstąpienie od umowy i co dalej
Jeżeli konsument zrezygnował z zawartej umowy i dochował wszelkich formalności z tym prawem związanych (czyli złożył oświadczenia na piśmie do przedsiębiorcy w odpowiednim terminie), to umowę uważa się za nie byłą. W tej sytuacji konsument zwolniony jest z wszelkich zobowiązań.
Konieczne jest natomiast, aby strony zwróciło sobie to wszystko co nawzajem sobie świadczyły. Zwrot powinien nastąpić w stanie niezmienionym, chyba że konieczna była jakaś zmiana, ale został ona wykonana w granicach zwykłego zarządu, czyli w ramach normalnych czynności. W tym miejscu również istnieje pewna różnica między innymi umowami zawieranymi w sieci. Termin na dokonanie zwrotu wynosi w tym wypadku 30 dni – jest on dłuższy prawdopodobnie ze względu na charakter umowy. Istotny jest moment rozpoczęcia biegu tego terminu:
- w przypadku przedsiębiorcy - 30 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy;
- w przypadku konsumenta - 30 dni od dnia odstąpienia od umowy
Odstąpienie od umowy, która już zaczęła być wykonywana
Sytuacja komplikuje się trochę bardziej, jeżeli przed upływem terminu do odstąpienia od umowy usługa zaczęła już być wykonywana. Konsument nadal ma prawo by zrezygnować z tej usługi, natomiast przedsiębiorca może zażądać zapłaty ceny za usługę, która rzeczywiście została wykonana
Nie ma podstawa do żądania zapłaty od klienta banku, instytucji finansowej w przypadku, gdy usługa została świadczona bez zgody konsumenta oraz gdy przedsiębiorca nie wskazał ceny, jaką klient ma zapłacić za faktycznie wykonaną usługę.
Czy zawsze można odstąpić od umowy
Prawo do odstąpienia od umowy nie przysługuje konsumentowi w wypadkach:
- umów całkowicie wykonanych na żądanie konsumenta, przed upływem terminów przewidzianych na odstąpienie od umowy;
- umów dotyczących instrumentów rynku pieniężnego, zbywalnych papierów wartościowych, tytułów uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania, sprzedaży papierów wartościowych z zobowiązaniem do ich odkupu oraz terminowych operacji finansowych (operacjami finansowymi są takie, w których ; przez terminowe operacje finansowe rozumie się operacje, w których ustalono cenę, kurs, stopę procentową lub indeks - a w szczególności nabywanie walut, papierów wartościowych, złota lub innych metali szlachetnych, towarów lub praw, w tym umowy obliczone tylko na różnicę cen, opcje i prawa pochodne - zawarte na umówioną datę lub umówiony termin, w obrocie rynkowym);
- umów ubezpieczenia dotyczących podróży i bagażu lub innych podobnych, jeżeli zawarte zostały na okres krótszyniż 30 dni
Umowa z podmiotem trzecim
Skomplikowaność rynku finansowego powoduje, że niekiedy konsument zawiera umowę, do której dołączona jest kolejna umowa, oczywiście zawarta na odległość, dotycząca usług świadczonych przez podmiot inny niż przedsiębiorca na podstawie porozumienia pomiędzy tymi podmiotami. Odstąpienie od tego rodzaju umowy jest skuteczne także wobec tej kolejnej umowy.
Zadaj pytanie: Forum
Zobacz serwis: Prawa konsumenta