Tak orzekł Trybunał sprawiedliwości w Wyroku z 23 października 2012 r. w sprawach połączonych C-581/10 Nelson i in. / Deutsche Lufthansa AG i C-629/10 TUI Travel i in. / Civil Aviation Authority.
Co wyrok oznacza w praktyce dla konsumentów?
Orzeczenie jest bezpośrednio stosowane przez sądy państw członkowskich, również przez Polskę. Co ważne, Trybunał nie ograniczył skutków niniejszego wyroku w czasie. Oznacza to, iż pasażerowie, których loty zostały opóźnione o co najmniej trzy godziny i nie nastąpiło to wskutek zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, mogą domagać się odszkodowania za wcześniejsze tego typu zdarzenia, a nie tylko za te zaistniałe po wydanym wyroku.
"Wyrok Trybunału jest tylko wyjaśnieniem przepisów, które obowiązują od 2004 r." - mówi Ireneusz Kolowca ze służby ds. kontaktów z mediami i informacji w ETS.
W praktyce zatem konsumenci będą mogli występować z roszczeniami za opóźnienia, które nastąpiły od chwili wejścia w życie Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów.
Zobacz również: Prawa turysty za granicą
Przedmiotowe orzeczenie
W przedmiotowym wyroku Trybunał potwierdził swoje dotychczasowe orzecznictwo, zgodnie z którym pasażerowie znacznie opóźnionych lotów mogą otrzymać odszkodowanie
Jeżeli pasażerowie docierają do miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po przewidzianej godzinie przylotu, mogą oni domagać się zryczałtowanego odszkodowania od przewoźnika lotniczego, chyba że opóźnienie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności.
Prawo Unii1 stanowi, że pasażerowie mogą otrzymać zryczałtowane odszkodowanie w kwocie od 250 do 600 EUR w przypadku odwołania ich lotu.
W wyroku w sprawie Sturgeon2 Trybunał Sprawiedliwości uznał, że pasażerów opóźnionych lotów można traktować jak pasażerów odwołanych lotów w zakresie prawa do odszkodowania. W konsekwencji Trybunał orzekł, że jeżeli docierają oni do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej godzinie przylotu, mogą oni żądać od przewoźnika lotniczego zryczałtowanego odszkodowania, chyba że opóźnienie jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności.
W wyroku w sprawach połączonych C-581/10 Nelson i in. / Deutsche Lufthansa AG i C-629/10 TUI Travel i in. / Civil Aviation Authority Trybunał potwierdził wykładnię prawa Unii, jakiej dokonał w wyroku w sprawie Sturgeon. Trybunał przypomniał, iż zasada równego traktowania wymaga uznania, że pasażerowie opóźnionych lotów znajdują się w sytuacji porównywalnej do sytuacji pasażerów lotów odwołanych „w ostatniej chwili”, jeżeli chodzi o przysługujące im prawo do odszkodowania, ponieważ pasażerowie ci doznają podobnych niedogodności, a mianowicie straty czasu.
Tymczasem, jako że pasażerom odwołanych lotów przysługuje prawo do odszkodowania, gdy poniesiona przez nich strata czasu wynosi co najmniej trzy godziny, Trybunał orzekł że pasażerowie opóźnionych lotów również mogą powoływać się na to prawo, w sytuacji gdy z powodu opóźnienia ich lotu ponoszą taką samą stratę czasu, czyli gdy docierają na ich miejsce docelowe co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidzianej przez przewoźnika lotniczego godzinie przylotu.
Niemniej jednak, przyjmując omawiane przepisy, prawodawca Unii miał na celu wyważenie interesów pasażerów lotniczych i przewoźników lotniczych. Tak oto, takie opóźnienie nie daje pasażerom prawa do odszkodowania, jeżeli przewoźnik lotniczy jest w stanie dowieść, iż duże opóźnienie lotu jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, to jest okoliczności, które pozostają poza zakresem skutecznej kontroli przewoźnika lotniczego.
Trybunał zbadał żądania ograniczenia skutków w czasie wydanego wyroku wysuwane przez przewoźników lotniczych. Przewoźnicy lotniczy uważają, że nie ma możliwości powoływania się na prawo Unii w celu uzasadnienia roszczeń o odszkodowanie wysuwanych przez pasażerów w odniesieniu do lotów, które były opóźnione przed dniem ogłoszenia niniejszego wyroku, z wyłączeniem pasażerów, których powództwo w celu uzyskania tego odszkodowania było już wytoczone w dniu ogłoszenia tego wyroku.
W tym zakresie Trybunał odpowiedział, iż nie ma podstaw do ograniczenia skutków niniejszego wyroku w czasie.
Polecamy serwis: Prawa konsumenta
Wyrok znajduje się na stronie www.curia.europa.eu.
1 Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów(Dz.U. L 46, s. 1).
2 Wyrok Trybunału z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawach połączonych C-402/07 i C-432/07 Sturgeon.