W celu ułatwienia i ujednolicenia zasad pomocy pasażerom oraz podniesienia standardów ochrony uchwalono rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 261/2004. Rozporządzenie jest rodzajem aktu, który ma pełny skutek bezpośredni, zatem pasażerowie mogą powoływać się na regulacje w nim zawarte, niezależnie od regulacji krajowych.
Rozporządzenie przyznaje minimalne prawa pasażerom w przypadku opóźnienia lotu, odwołania lotu i odmowy przyjęcia na pokład.
Polecamy: Twój urlop. To Ci się należy! - Kolekcja Poznaj swoje prawa!
Opóźnienie lotu
W przypadku opóźnienia lotu, zakres pomocy uzależniony jest od wielkości opóźnienia oraz długości planowanego lotu.
Przede wszystkim przewoźnik ma obowiązek wręczyć pasażerowi pisemną informację o przepisach dotyczących odszkodowania i pomocy, przysługujących zgodnie z rozporządzeniem.
Posiłki i napoje
Jeżeli obsługujący przewoźnik lotniczy ma uzasadnione powody, by przewidywać, że lot będzie opóźniony w stosunku do planowego startu:
- o dwie lub więcej godzin w przypadku lotów do 1500 kilometrów; lub
- o trzy lub więcej godzin w przypadku wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości pomiędzy 1500 a 3500 kilometrów; lub
- o cztery lub więcej godzin w przypadku wszystkich innych lotów,
pasażerowie powinni otrzymać od przewoźnika lotniczego posiłki oraz napoje w ilościach adekwatnych do czasu oczekiwania. Pasażerowie mają również prawo do kontaktu - bezpłatnie przysługują dwie rozmowy telefoniczne, dwa dalekopisy, dwie przesyłki faksowe lub e-mailowe.
Nocleg
Gdy opóźnienie jest tak duże, że lot nastąpi co najmniej dzień po terminie poprzednio zapowiedzianego odlotu, pasażerom przysługuje zakwaterowanie w hotelu oraz transport pomiędzy lotniskiem a miejscem zakwaterowania.
Jeżeli opóźnienie wynosi co najmniej pięć godzin pasażerowie, jeśli lot nie służy już pierwotnemu celowi podróży, mają również prawo wyboru pomiędzy:
- zwrotem w terminie siedmiu dni, pełnego kosztu biletu po cenie za jaką został kupiony, za część lub części nie odbytej podróży oraz za część lub części już odbyte, jeżeli lot nie służy już dłużej jakiemukolwiek celowi związanemu z pierwotnym planem podróży pasażera, wraz z, gdy jest to odpowiednie,
- lotem powrotnym do pierwszego miejsca odlotu, w najwcześniejszym możliwym terminie.
Odszkodowanie
Rozporządzenie nie zawiera regulacji dotyczących odszkodowania za opóźniony lot. Jednak prawo do odszkodowania zostało potwierdzone w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Trybunał uznał, że sytuacja pasażerów odwołanych i opóźnionych lotów jest podobna, gdyż ponoszą oni szkodę w postaci straty czasu. Pasażerowie lotów opóźnionych mogą ubiegać się o odszkodowanie na takich samych zasadach jak pasażerowie lotów opóźnionych, jeżeli poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny, czyli jeżeli przybędą do ich miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po pierwotnie przewidywanej godzinie przylotu.
Odszkodowanie może wynosić:
- 250 EUR dla wszystkich lotów o długości do 1500 kilometrów,
- 400 EUR dla wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości od 1500 do 3500 kilometrów,
- 600 EUR dla wszystkich innych lotów.
Podstawą określania odległości jest ostatni cel lotu, do którego pasażer przybędzie po czasie planowego przylotu na skutek opóźnienia.
Obsługujący przewoźnik lotniczy nie jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania jeżeli odwołanie lotu jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Nadzwyczajnymi okolicznościami nie są awarie samolotów czy strajk pracowników linii lotniczych.
Wypłata odszkodowania na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 261/2004 nie narusza prawa pasażerów do dochodzenia dalszego odszkodowania. Jeśli zatem w wyniku opóźnienia lotu pasażer doznał szkody, którą będzie w stanie wykazać to może dochodzić odszkodowania w procesie cywilnym.
Odwołanie lotu
W przypadku odwołania lotu pasażerom przysługują 3 grupy uprawnień. Są to:
- prawo do zwrotu należności lub zmiany planu podróży, oraz
- prawo do pomocy w postaci wyżywienia, możliwości kontaktu i ewentualnie zakwaterowania, oraz
- prawo do odszkodowania
Ad.1
Pasażerowie mają prawo wyboru pomiędzy:
- zwrotem w terminie siedmiu dni pełnego kosztu biletu po cenie za jaką został kupiony, za część lub części nie odbytej podróży oraz za część lub części już odbyte, jeżeli lot nie służy już dłużej jakiemukolwiek celowi związanemu z pierwotnym planem podróży pasażera, wraz z, gdy jest to odpowiednie, lotem powrotnym do pierwszego miejsca odlotu, w najwcześniejszym możliwym terminie,
- zmianą planu podróży, na porównywalnych warunkach, do ich miejsca docelowego, w najwcześniejszym możliwym terminie,
- zmianą planu podróży, na porównywalnych warunkach, do ich miejsca docelowego, w późniejszym terminie dogodnym dla pasażera, w zależności od dostępności wolnych miejsc.
Ad.2
Ponadto pasażerowie otrzymują pomoc w postaci posiłków oraz napojów w ilościach adekwatnych do czasu oczekiwania oraz mają prawo do kontaktu - bezpłatnie przysługują dwie rozmowy telefoniczne, dwa dalekopisy, dwie przesyłki faksowe lub e-mailowe.
W przypadku zmiany trasy, gdy racjonalnie spodziewany czas startu nowego lotu ma nastąpić co najmniej jeden dzień po planowym starcie odwołanego lotu, pasażerom przysługuje zakwaterowanie w hotelu oraz transport pomiędzy lotniskiem a miejscem zakwaterowania.
Ad.3
Pasażerowie mają również prawo do odszkodowania od obsługującego przewoźnika lotniczego.
Pasażerowie otrzymują odszkodowanie w wysokości:
- 250 EUR dla wszystkich lotów o długości do 1500 kilometrów,
- 400 EUR dla wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości od 1500 do 3500 kilometrów,
- 600 EUR dla wszystkich innych lotów .
Przewoźnik lotniczy może pomniejszyć odszkodowanie o połowę, jeśli pasażerom zaoferowano zmianę planu podróży do ich miejsca docelowego na alternatywny lot, którego czas przylotu nie przekracza planowego czasu przylotu pierwotnie zarezerwowanego lotu:
- o dwie godziny w przypadku wszystkich lotów o długości do 1500 kilometrów,
- o trzy godziny w przypadku wszystkich lotów wewnątrzwspólnotowych dłuższych niż 1500 kilometrów i wszystkich innych lotów o długości od 1500 do 3500 kilometrów,
- o cztery godziny w przypadku wszystkich innych lotów
Odszkodowanie jest wypłacane w gotówce, elektronicznym przelewem bankowym, przekazem bankowymi lub czekami bankowymi. Jedynie za pisemną zgodą pasażera odszkodowanie może być wypłacone w bonach podróżnych i/lub w formie innych usług.
Istnieją przypadki, które zwalniają przewoźnika z obowiązku wypłaty odszkodowania. Odszkodowanie nie przysługuje, jeżeli pasażerowie:
- zostali poinformowani o odwołaniu co najmniej dwa tygodnie przed planowym czasem odlotu;
- zostali poinformowani o odwołaniu w okresie od dwóch tygodni do siedmiu dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot najpóźniej dwie godziny przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej cztery godziny po planowym czasie przylotu;
- zostali poinformowani o odwołaniu w okresie krótszym niż siedem dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot nie więcej niż godzinę przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej dwie godziny po planowym czasie przylotu.
Obsługujący przewoźnik lotniczy nie jest zobowiązany do wypłaty odszkodowania jeżeli odwołanie lotu jest spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków. Nadzwyczajnymi okolicznościami nie są awarie samolotów czy strajk pracowników linii lotniczych.
Należy podkreślić, że ciężar udowodnienia tego czy i kiedy pasażerowie zostali poinformowani o odwołaniu lotu spoczywa na obsługującym przewoźniku lotniczym.
Wypłata odszkodowania na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 261/2004 nie narusza prawa pasażerów do dochodzenia dalszego odszkodowania. Jeśli zatem w wyniku opóźnienia lotu pasażer doznał szkody, którą będzie w stanie wykazać to może dochodzić odszkodowania w procesie cywilnym.
Polecamy serwis: Prawa konsumenta