Pracownicy zapłacą za korzystanie ze zwolnienia z powodu siły wyższej. Połowa wynagrodzenia, to tylko początek konsekwencji

• Zwolnienie z powodu siły wyższej bywa kłopotliwe w okresie okołoświątecznym
• Zwolnienie z powodu siły wyższej wpływa na wysokość trzynastki 

Zwolnienie z powodu siły wyższej bywa kłopotliwe w okresie okołoświątecznym

Zwolnienie z powodu siły wyższej miało być remedium na niespodziewane sytuacje życiowe, które od czasu do czasu przydarzają się każdemu z nas. Pierwotnie taką rolę przypisywano innej instytucji – urlopowi na żądanie. Długo bowiem przyjmowano, że pracodawca nie może odmówić pracownikowi udzielenia go. Jednak gdy w praktyce i orzecznictwie zaczął dominować pogląd, zgodnie z którym pracodawca musi wyrazić zgodę na skorzystanie z tego zwolnienia, okazało się, że pracownicy właściwie nie mają możliwości zgodnego z prawem wzięcia wolnego w związku z nagłymi zdarzeniami w ich życiu prywatnym.

W kwietniu 2023 r. w przepisach ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy pojawiła się nowa regulacja, zgodnie z którą każdemu pracownikowi przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy, w wymiarze 2 dni albo 16 godzin, z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność pracownika. Czas zwolnienia od pracy z tego tytułu jest czasem usprawiedliwionej nieobecności w pracy, za który pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia w wysokości połowy wynagrodzenia. Bardzo szybko okazało się, że regulacja ta stała się prawdziwą zmorą pracodawców i znacznie utrudnia im planowanie pracy, szczególnie w okresach, w których wielu pracowników jest zainteresowanych wzięciem wolnego. 

Zwolnienie z powodu siły wyższej wpływa na wysokość trzynastki 

Pracownicy pracujący w jednostkach budżetowych, w których jest wypłacane dodatkowe wynagrodzenie roczne, powinni dobrze zastanowić się, czy korzystanie ze zwolnienia z powodu siły wyższej będzie dla nich korzystne. Ma ono bowiem również dalsze konsekwencje, mianowicie wpływa na wysokość trzynastki, czyli dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
Wynagrodzenie to ustala się bowiem w wysokości 8,5% sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku kalendarzowego, za który przysługuje to wynagrodzenie, uwzględniając:

1. wynagrodzenie i inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczenia ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy, a także
2. wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy oraz
3. wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy przysługujące pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy

Jednocześnie z rozporządzenia urlopowego wynika, przy obliczeniach wyłączeniu podlega m.in. wynagrodzenia za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Oznacza to, że korzystanie ze zwolnienia z powodu siły wyższej obniży wysokość dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
 

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź