Czy w czasie zwolnienia można wyjechać na urlop? Co wolno na L4, w czasie którego można chodzić? Czy znasz swoje prawa?

• Czy na zwolnieniu lekarskim można wyjechać na urlop?
• Czy w czasie L4, w czasie którego wolno chodzić, można wyjechać?

Czy na zwolnieniu lekarskim można wyjechać na urlop?

Rozpoczął się sezon urlopowy, a wraz z nim szczególnego znaczenia nabierają problemy związane z wykorzystywaniem urlopu wypoczynkowego. Pytaniem, które często się wówczas pojawia, jest między innymi to, czy można jechać na urlop w czasie zwolnienia lekarskiego? I nie chodzi tu wcale o to, by oszukiwać pracodawcę, a o to, że życie jest pełne niespodzianek, a nieprzewidziane zdarzenia potrafią zepsuć długo planowany i wyczekiwany przez pracownika wypoczynek. Dla przykładu, jeśli pracownik na tydzień przed planowanym urlopem złamie rękę, to bez wątpienia pozbawia go to zdolności do pracy, ale nie musi przecież wykluczać wyjazdu na wypoczynek. Jednak czy w takiej sytuacji można wyjechać bez narażania się na konsekwencje ze strony ZUS?
Obowiązujące przepisy nie zawierają katalogu czynności, z którego jasno wynikałoby, co wolno w czasie korzystania z L4, a czego nie. Podstawową zasadą, którą należy się więc kierować jest ta, że celem zwolnienia lekarskiego jest powrót do zdrowia. To zaś oznacza, że w czasie jego trwania nie można podejmować czynności, które mogą pogorszyć ten stan lub przedłużyć proces zdrowienia. I znów, biorąc pod uwagę różnorodność stanów, które mogą leżeć u podstaw niezdolności do pracy, nie można udzielić jednoznacznej odpowiedzi na pytanie co wolno robić w okresie niezdolności do pracy, a czego robić nie wolno.

Czy w czasie L4, w czasie którego wolno chodzić, można wyjechać?

Obawa, która najczęściej towarzyszy niezdolnemu do pracy pracownikowi ma związek z ewentualnym przeprowadzeniem kontroli – czy to przez pracodawcę, czy przez ZUS. Przepisy uprawniają ich bowiem do kontrolowania ubezpieczonych co do prawidłowości wykorzystywania zwolnień od pracy zgodnie z ich celem (art. 68 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 2780 ze zm.). W ramach tej kontroli ustala się, czy osoba korzystająca ze zwolnienia w okresie orzeczonej niezdolności do pracy:
1) nie wykonuje pracy zarobkowej,
2) nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego od pracy w sposób niezgodny z jego celem.
Podstawową czynnością wykonywaną w czasie tego rodzaju kontroli jest sprawdzenie, czy osoba niezdolna do pracy jest obecna w miejscu zamieszkania. Jednak co w przypadku L4 wystawionego z kodem „może chodzić”? W czasie jego trwania dopuszczalne jest wykonywanie wszelkich normalnych czynności dnia codziennego, które nie wpłyną negatywnie na stan zdrowia pracownika i nie utrudnią mu powrotu do zdrowia. Kluczowe jest to, aby pacjent przede wszystkim wykonywał zalecenia lekarza i postępował zgodnie z jego wskazówkami. Nie ma również przeciwwskazań do tego, by czasowo zmienił miejsce pobytu, jeśli np. potrzebuje wsparcia rodziny czy przyjaciół albo po prostu zmiany klimatu. W takim przypadku ubezpieczony ma jednak obowiązek powiadomić o tym pracodawcę i ZUS. Ewentualne wątpliwości w zakresie tego, czy zwolnienie lekarskie było wykorzystywane niezgodnie z jego celem, rozstrzygnie właściwa jednostka organizacyjna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, uzyskując w miarę potrzeby opinię lekarza leczącego.
 

Autopromocja

Kodeks pracy 2024. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź