Kiedy stosuje się urlop proporcjonalny? Co w przypadku zmiany pracy? Prezentujemy najważniejsze zasady.
- Prawo do urlopu wypoczynkowego i jego wymiar
- Na czym polega urlop proporcjonalny?
- Zmiana pracy a urlop proporcjonalny
Prawo do urlopu wypoczynkowego i jego wymiar
Zgodnie z Kodeksem pracy, pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego płatnego urlopu wypoczynkowego.
Wymiar takiego urlopu zależy od stażu pracy. I tak wynosi on 20 dni, gdy pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat. Jeżeli okres zatrudnienia wynosi co najmniej 10 lat, to wymiar urlopu jest dłuższy i wynosi 26 dni.
Do okresu, od którego zależy wymiar urlopu wlicza się z tytułu ukończenia:
- zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata,
- średniej szkoły zawodowej – przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat,
- średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych – 5 lat,
- średniej szkoły ogólnokształcącej – 4 lata,
- szkoły policealnej – 6 lat,
- szkoły wyższej – 8 lat.
Należy pamiętać, iż wyżej podanych okresów nie sumuje się.
Na czym polega urlop proporcjonalny?
Z urlopem proporcjonalnym możemy mieć do czynienia w dwóch sytuacjach. Pierwsza dotyczy urlopu proporcjonalnego ze względu na wymiar czasu pracy.
Pracownik jest zatrudniony od 1 stycznia na pół etatu i ma 11-letni staż urlopowy. W takiej sytuacji przysługuje mu w ciągu roku kalendarzowego 13 dni urlopu.
Drugi przypadek ma miejsce w wówczas, gdy pracownik nie przepracuje całego roku kalendarzowego. Wówczas kalendarzowy miesiąc odpowiada 1/13 wymiaru urlopu przysługującego takiemu pracownikowi. Niepełny miesiąc pracy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca.
Zmiana pracy a urlop proporcjonalny
Taką sytuację reguluje Kodeks pracy w art. 1551.
Otóż w roku kalendarzowym, w którym ustaje stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do kolejnego urlopu, pracownikowi przysługuje urlop:
1) u dotychczasowego pracodawcy – w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub w wyższym wymiarze;
2) u kolejnego pracodawcy – w wymiarze:
a) proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego – w razie zatrudnienia na czas nie krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego,
b) proporcjonalnym do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym – w razie zatrudnienia na czas krótszy niż do końca danego roku kalendarzowego,
Jeżeli pracownik wykorzystał u danego pracodawcy więcej dni urlopu niż by to wynikało z powyższych zasad, to u kolejnego wymiar urlopu ulegnie odpowiedniemu obniżeniu.
W danym roku kalendarzowym wymiar urlopu nie może być niższy niż wynikający z okresu przepracowanego w tym roku u wszystkich pracodawców.
Pracownik nie może przysługującego mu u jednego pracodawcy urlopu „przenieść” do kolejnego.
Co ciekawe, może się również zdarzyć urlop niejako podwójnie proporcjonalny, gdy pracownik zatrudniony na część etatu nie przepracuje pełnego roku kalendarzowego.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (j. t. Dz. U. z 2023 r., poz. 1465)