Urlop zaległy - do kiedy należy wykorzystać?

Urlop zaległy

Pierwsza część artykułu [Pierwsza praca a urlop wypoczynkowy] dotyczyła tematu wymiaru urlopu wypoczynkowego oraz sposobu jego naliczania w pierwszej pracy. W tej części pochylimy się nad kwestią zaległego urlopu wypoczynkowego.

Urlop wypoczynkowy należny za dany rok kalendarzowy, który nie został w jego trakcie wykorzystany, staje się automatycznie w kolejnym roku kalendarzowym urlopem zaległym. Jeśli więc na koniec 2019 roku wykorzystałam 20 dni z mojego rocznego wymiaru urlopu 26 dni, to na dzień 01.01.2020 będę miała do wykorzystania 26 dni urlopu bieżącego za 2020 rok i 6 dni urlopu zaległego za 2019 rok (przy założeniu, że jestem zatrudniona w jednej firmie przez pełne lata 2019 i 2020). Co do zasady urlop zaległy powinien zostać wykorzystany do 30 września następnego roku (w powyższym przykładzie wykorzystywanie 6 dni urlopu zaległego za 2019 powinnam rozpocząć najpóźniej w dniu  30.09.2020, lecz muszę wtedy wykorzystać łącznie całość), co wynika z art. 168 Kodeksu Pracy.

Polecamy: Twój urlop. To Ci się należy! - Kolekcja Poznaj swoje prawa! Nr 1

Warto pamiętać, że pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo (art. 161 Kodeksu Pracy). Urlop wypoczynkowy udzielany jest na wniosek pracownika. Na jego też wniosek może być podzielony na części, jednak w tym przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych (art. 162 Kodeksu Pracy). To oznacza, że pracownik jest zobowiązany raz w roku skorzystać z takiego długiego wypoczynku (firmy często uwzględniają to również w obowiązkach pracownika w Regulaminie Pracy) i bierzemy tutaj pod uwagę dni kalendarzowe, więc nie zawsze będzie to wykorzystanie 10 dni urlopowych, bo inaczej może wynikać z naszego harmonogramu pracy lub w któryś z dni wypada święto czy inny dzień wolny. Z powyższych przepisów Kodeksu Pracy wynika też fakt, że jeżeli nie będziemy wnioskowali do pracodawcy o urlop, a nadal będziemy mieć urlop zaległy, pracodawca może wyznaczyć termin wykorzystania urlopu zaległego, aby wypełnić nałożony na siebie obowiązek wynikający z art. 161 Kodeksu Pracy.

Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy

Pracownicy, którzy nie wykorzystują urlopu wypoczynkowego lub robią to w niewielkim stopniu, czasem oczekują, aby pracodawca wypłacił im ekwiwalent za urlop wypoczynkowy w trakcie zatrudnienia. Artykuł 171 Kodeksu Pracy definiuje wprost, że ekwiwalent pieniężny przysługuje wyłącznie w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy, a nie braku chęci wykorzystania urlopu przez pracownika.

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź