Kto ma prawo do urlopu bezpłatnego
Pracownik ma prawo wystąpić do swojego pracodawcy z wnioskiem o udzielenie mu urlopu bezpłatnego. W okresie urlopu bezpłatnego nie musi on świadczyć pracy, ale także nie otrzymuje wynagrodzenia. Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. W czasie urlopu bezpłatnego ulegają zawieszeniu prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy. W okresie bezpłatnego urlopu pracownik nie zachowuje prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, w tym w szczególności prawa do zasiłku chorobowego i opiekuńczego.
Urlop bezpłatny trwający krócej niż miesiąc nie ogranicza uprawnień pracowniczych w zakresie urlopu wypoczynkowego.
Pracownik po wykorzystaniu urlopu bezpłatnego ma prawo do powrotu do pracy. Pracodawca nie może odmówić przyjęcia pracownika z powrotem do pracy. Jednak, jeśli pracownik nie zgłosił się do pracy, po wykorzystaniu urlopu może zostać przez pracodawcę zwolniony bez wypowiedzenia, z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych.
Zobacz także: Co warto wiedzieć o urlopie bezpłatnym
Obowiązkowy urlop bezpłatny
Urlop bezpłatny możemy podzielić na obowiązkowy lub nieobowiązkowy. Nieobowiązkowy urlop ma miejsce, kiedy to pracownik zgłasza swojemu pracodawcy chęc skorzystania z urlopu bezpłatnego, a pracodawca może ale nie musi wyrazić na niego zgodę. Natomiast z obowiązkowym urlopem bezpłatnym mamy do czynienia, jeśli pracownik został powołany do pełnienia funkcji z wyboru w związkach zawodowych.
Pracownik, który korzystał z takiego obowiązkowego urlopu bezpłatnego ma prawo do powrotu do pracy u pracodawcy, który zatrudniał go w chwili wyboru. Pracownik ma prawo do powrotu na stanowisko równorzędne pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym. W przypadku, kiedy pracownik nie zgłosi swojego powrotu do pracy w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru następuje wygaśnięcie stosunku pracy. Chyba, że niezgłoszenie nastąpiło z przyczyn od pracownika niezależnych.
Okres obowiązkowego urlopu bezpłatnego wlicza się do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze.
Szczególny urlop bezpłatny
Szczególnym rodzajem urlopu bezpłatnego jest urlop udzielany na czas wykonywanie pracy u innego pracodawcy. Za zgodą pracownika, pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego w celu wykonywania pracy u innego pracodawcy przez okres ustalony w zawartym w tej sprawie porozumieniu między pracodawcami. Zgoda pracownika musi zostać wyrażona na piśmie.
Co ważne okres takiego urlopu bezpłatnego, wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy.
Jak długo może trwać urlop bezpłatny
Długość urlopu bezpłatnego nie jest limitowana. Przepisy kodeksu pracy nie wskazują żadnej górnej granicy, do jakiej pracodawca może udzielić urlopu bezpłatnego. W związku z tym urlop bezpłatny może trwać kilka dni, miesięcy, rok a nawet parę lat.
Natomiast przepisy stanowią, że przy udzielaniu urlopu bezpłatnego, dłuższego niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn.
Jeśli jednak w umowie nie zamieszczono takiego zastrzeżenia, nie ma możliwości odwołania pracownika z urlopu bezpłatnego bez jego zgody, nawet w przypadku, kiedy zaszłyby ważne przyczyny uzasadniające odwołanie.
Zobacz także: Czy pracownik może skrócić urlop bezpłatny
Wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego
Urlopu bezpłatnego udziela się na pisemny wniosek pracownika. Pracodawca może udzielić urlop pracownikowi tylko na jego wniosek. Pracodawca nie ma możliwości zmuszenia pracownika, aby wystąpił z wnioskiem o udzielenie urlopu bezpłatnego.
Pracownik składając wniosek o urlop nie musi podawać przyczyny swojej decyzji.
Jak wspomniano wyżej to pracodawca udziela pracownikowi urlopu bezpłatnego, jeśli przychyla się do wniosku pracownika udziela mu urlopu bezpłatnego. Bowiem pracodawca nie musi uwzględnić wniosku pracownika, nie ma także obowiązku uzasadniania swojej. Odmownej decyzji.
WZÓR WNIOSKU O UDZIELENIE URLOPU BEZPŁATNEGO
Bydgoszcz, dnia 8 lutego 2010 r. Adam Zieliński Do Piotr Nowak Wniosek o udzielenie urlopu bezpłatnego Na podstawie art. 174 § 1 kodeksu pracy zwracam się z uprzejmą prośbą o udzielenie mi urlopu bezpłatnego w okresie od dnia 10 lutego 2010 do dnia 10 lutego 2011 roku łącznie w wymiarze 12 miesięcy. Adam Zieliński Wyrażam zgodę na udzielenie urlopu bezpłatnego w terminie i wymiarze wskazanym we wniosku. Piotr Nowak |
Podstawa prawna: Kodeks pracy
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11 czerwca 1996 r. w sprawie udzielania urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy pracownikom pełniącym funkcje w związkach zawodowych oraz zakresu uprawnień przysługujących pracownikom w czasie urlopu bezpłatnego i zwolnień od pracy (Dz. U. Nr 71, poz 336)