Co warto wiedzieć o urlopie wypoczynkowym

Ewa Ryś
rozwiń więcej
Każdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę, ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego.
Pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Co warto wiedzieć o urlopie wypoczynkowym, a co wiedzieć powinien każdy pracownik.

Wymiar urlopu wypoczynkowego

Pracownikowi przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 lub 26 dni. Wszystko zależy od stażu urlopowego jakim może pochwalić się pracownik. Pracownik, który posiada mniej niż 10 lat stażu urlopowego może liczyć na 20 dni wypoczynku, a pracownik posiadający powyżej 10 lat stażu urlopowego ma prawo do 26 dni urlopu.

Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, okresy nauki oraz inne okresy wskazane przez przepisy prawa.

Inaczej jest w przypadku urlopu pracownika, który podejmuje pracę po raz pierwszy. Nabywa ona w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku.

Zobacz także: Ile dni urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi

Plan urlopów lub porozumienie

Pracownik ma prawo do nieprzerwanego urlopu, jednakże na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. W takim jednak przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

Urlop wypoczynkowy powinien być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. W przypadku, kiedy na pracodawcy nie ciąży obowiązek ustalania planów urlopów pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem.

Zmiana terminu urlopu

Pomimo ustalenia terminu urlopu w planie urlopów lub w porozumieniu zawartym pomiędzy pracodawcą a pracownikiem może zdarzyć się sytuacja, że zmieni się termin urlopu. Po pierwsze przesunięcie terminu urlopu może nastąpić na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami. Po drugie zmiana terminu urlopu wypoczynkowego jest możliwa w razie zaistnienia szczególnych potrzeb pracodawcy. Po trzecie zmiana terminu urlopu może nastąpić w przypadku zaistnienia sytuacji niezależnych od pracownika, które powodują, że pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie. Do sytuacji takich zaliczymy: czasową niezdolności do pracy wskutek choroby, odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, powołania na ćwiczenia wojskowe albo na przeszkolenie wojskowe na czas do 3 miesięcy oraz urlopu macierzyńskiego. W takim przypadku pracodawca ma obowiązek przesunąć urlop wypoczynkowego na termin późniejszy.

Urlopu niewykorzystany w ciągu roku pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi najpóźniej do końca marca następnego roku kalendarzowego.

Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy

Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Natomiast przy obliczaniu podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego nie wlicza się:

  • jednorazowych wypłat za spełnienie określonego zadania,
  • jednorazowy wypłat za określone osiągnięcie,
  • wynagrodzenie za czas gotowości do pracy,
  • nagród jubileuszowych,
  • wynagrodzenia za czasu urlopu wypoczynkowego,
  • ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy,
  • wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy w przypadku choroby,
  • nagród z zakładowego funduszu pracy,
  • odpraw emerytalnych i rentowych,
  • odpraw pieniężnych,
  • wynagrodzenia i odszkodowania w razie rozwiązania stosunku pracy.

Zobacz także dział: Urlopy pracownicze

Podstawa prawna: Art. 152-173 Kodeksu pracy

Prawo
Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot?
18 lis 2024

Edukacja zdrowotna w szkołach od 1 września 2025 r. Dla kogo? Kto może prowadzić ten przedmiot? Komisje sejmowe we wtorek rozpatrzą informacje nt. przygotowania podstawy programowej i harmonogramu prac.

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia. Trzy projekty w Sejmie
18 lis 2024

Obniżenie minimalnej składki na ubezpieczenie zdrowotne dla przedsiębiorców w 2025 r. Autopoprawka Ministerstwa Zdrowia dotycząca podstawy wyliczania oraz opłacania składki zdrowotnej. Trzy projekty w Sejmie

Prawo budowlane do zmiany. Nowe garaże i piwnice muszą być miejscami doraźnego schronienia
18 lis 2024

Konieczne są zmiany w prawie budowlanym. Ponieważ od 2026 roku piwnice i garaże w nowo budowanych obiektach użyteczności publicznej i blokach mieszkalnych będą musiały być tak zaprojektowane, by móc stworzyć w nich miejsca doraźnego schronienia.

Nowe przedmioty w szkole. Edukacja zdrowotna i edukacja obywatelska od roku szkolnego 2025/2026
18 lis 2024

Trwają prace nad projektem rozporządzeniem wprowadzającym do szkół nowe przedmioty: edukację zdrowotną i edukację obywatelską. Projekt trafił do konsultacji społecznych.

QUIZ Szybka 10 z wiedzy ogólnej. Rozruszaj swój mózg
18 lis 2024
Jesienią nie zapominasz o aktywności fizycznej? Świetnie, ale pamiętaj też o gimnastyce umysłu. Szybka 10 pytań z wiedzy ogólnej to doskonałe ćwiczenie na rozruszanie mózgu.
B2B (samozatrudnienie) zamiast umowy o pracę. Wady i zalety. Komu się opłaca taka forma współpracy zarobkowej?
18 lis 2024

Przejście na model współpracy B2B (tzw. samozatrudnienie) to decyzja, która daje większą niezależność i możliwość rozwoju, ale wiąże się również z pewnymi wyzwaniami. Popularność tego rozwiązania wciąż rośnie szczególnie w branżach takich jak IT, consulting czy marketing. Dodatkowo - nie wszystkie firmy oferują dziś zatrudnienie na umowę o pracę. Często to właśnie nowe możliwości zawodowe i wyższe wynagrodzenie na B2B skłaniają do założenia własnej działalności gospodarczej. Jeśli stoisz przed takim wyborem zapoznaj się z korzyściami, jakie daje Ci współpraca w formie B2B, ale także jakie obowiązki Cię czekają jako przedsiębiorcę.

Cena prądu w 2025 roku. Gospodarstwa domowe nadal z gwarantowaną ceną maksymalną 500 zł netto za 1 MWh
18 lis 2024

Ministerstwo Klimatu i Środowiska chce przedłużenia na 2025 rok obowiązywania mechanizmu ceny maksymalnej za energię elektryczną dla odbiorców energii w gospodarstwach domowych, ustalonej na niższym poziomie niż cena, która wynika z zatwierdzonych taryf dla energii elektrycznej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. 18 listopada 2024 r. opublikowano założenia nowelizacji ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców (…).

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany
18 lis 2024

Obowiązek szkolny. Do kiedy? Jakie kary? Ile dni nieusprawiedliwionych? Resort edukacji szykuje zmiany. Kto podlega obowiązkowi szkolnemu? Do kiedy trwa obowiązek szkolny? Ministerstwo Edukacji Narodowej pracuje nad projektem.

Vouchery Biedronki - reklamy nie wyjaśniają precyzyjnie zasad. Prezes UOKiK stawia zarzuty. Grozi kara do 10% obrotu
18 lis 2024

Na początku 2024 roku, 31 stycznia i 14 lutego, w sklepach Biedronka odbyły się jednodniowe akcje promocyjne – „Specjalna Środa” i „Walentynkowa Środa”. Klienci byli zachęcani do kupienia określonych produktów, za które mieli otrzymać „Zwrot 100% na voucher”. Okazało się jednak, że przedsiębiorca w przekazach reklamowych nie informował jasno o zasadach akcji. Prezes UOKiK postawił spółce Jeronimo Martins Polska zarzut naruszenia zbiorowych interesów konsumentów za co grozi kara do 10 proc. obrotu.

Wysyp mandatów. W tych miejscach kierowcy muszą się mieć na baczności. Inaczej wezwanie
18 lis 2024

System odcinkowego pomiaru prędkości prowadzi do znacznego wzrostu liczby mandatów. Szczególnie dotyczy to nowo wprowadzonych kamer na autostradzie A1, tworzących jeden z najdłuższych takich odcinków w kraju. Kierowcy powinni zachować szczególną ostrożność po przekroczeniu znaku D-51a, gdyż ryzyko otrzymania mandatu jest bardzo wysokie. 

pokaż więcej
Proszę czekać...