Co warto wiedzieć o urlopie wypoczynkowym

Ewa Ryś
rozwiń więcej
Każdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę, ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego.
Pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Co warto wiedzieć o urlopie wypoczynkowym, a co wiedzieć powinien każdy pracownik.

Wymiar urlopu wypoczynkowego

Pracownikowi przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 lub 26 dni. Wszystko zależy od stażu urlopowego jakim może pochwalić się pracownik. Pracownik, który posiada mniej niż 10 lat stażu urlopowego może liczyć na 20 dni wypoczynku, a pracownik posiadający powyżej 10 lat stażu urlopowego ma prawo do 26 dni urlopu.

Do okresu zatrudnienia, od którego zależy prawo do urlopu i wymiar urlopu, wlicza się okresy poprzedniego zatrudnienia, okresy nauki oraz inne okresy wskazane przez przepisy prawa.

Inaczej jest w przypadku urlopu pracownika, który podejmuje pracę po raz pierwszy. Nabywa ona w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku.

Zobacz także: Ile dni urlopu wypoczynkowego przysługuje pracownikowi

Plan urlopów lub porozumienie

Pracownik ma prawo do nieprzerwanego urlopu, jednakże na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. W takim jednak przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.

Urlop wypoczynkowy powinien być udzielane zgodnie z planem urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. W przypadku, kiedy na pracodawcy nie ciąży obowiązek ustalania planów urlopów pracodawca ustala termin urlopu po porozumieniu z pracownikiem.

Zmiana terminu urlopu

Pomimo ustalenia terminu urlopu w planie urlopów lub w porozumieniu zawartym pomiędzy pracodawcą a pracownikiem może zdarzyć się sytuacja, że zmieni się termin urlopu. Po pierwsze przesunięcie terminu urlopu może nastąpić na wniosek pracownika umotywowany ważnymi przyczynami. Po drugie zmiana terminu urlopu wypoczynkowego jest możliwa w razie zaistnienia szczególnych potrzeb pracodawcy. Po trzecie zmiana terminu urlopu może nastąpić w przypadku zaistnienia sytuacji niezależnych od pracownika, które powodują, że pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie. Do sytuacji takich zaliczymy: czasową niezdolności do pracy wskutek choroby, odosobnienia w związku z chorobą zakaźną, powołania na ćwiczenia wojskowe albo na przeszkolenie wojskowe na czas do 3 miesięcy oraz urlopu macierzyńskiego. W takim przypadku pracodawca ma obowiązek przesunąć urlop wypoczynkowego na termin późniejszy.

Urlopu niewykorzystany w ciągu roku pracodawca ma obowiązek udzielić pracownikowi najpóźniej do końca marca następnego roku kalendarzowego.

Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy

Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Zmienne składniki wynagrodzenia mogą być obliczane na podstawie przeciętnego wynagrodzenia z okresu 3 miesięcy poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu. Natomiast przy obliczaniu podstawy wymiaru wynagrodzenia urlopowego nie wlicza się:

  • jednorazowych wypłat za spełnienie określonego zadania,
  • jednorazowy wypłat za określone osiągnięcie,
  • wynagrodzenie za czas gotowości do pracy,
  • nagród jubileuszowych,
  • wynagrodzenia za czasu urlopu wypoczynkowego,
  • ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy,
  • wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy w przypadku choroby,
  • nagród z zakładowego funduszu pracy,
  • odpraw emerytalnych i rentowych,
  • odpraw pieniężnych,
  • wynagrodzenia i odszkodowania w razie rozwiązania stosunku pracy.

Zobacz także dział: Urlopy pracownicze

Podstawa prawna: Art. 152-173 Kodeksu pracy

Prawo
Od lipca 2024 r. w większości gmin wzrosły opłaty za żłobki. A to dopiero początek. Największy skok cen będzie jesienią.
02 lip 2024

Od lipca 2024 r. w większości gmin wzrosły opłaty za żłobki. A to dopiero początek. Największy skok cen będzie jesienią. Liczba miejsc w publicznych żłobkach jest ograniczona, a co za tym idzie, rodzice muszą korzystać z oferty prywatnych placówek. Te zaś postanowiły maksymalnie wykorzystać wzrost dopłat z 400 zł żłobkowego na 1500 zł nowego świadczenia.

Podwyżka świadczeń z funduszu alimentacyjnego jeszcze w 2024 r.? Takie są założenia projektu
02 lip 2024

Na tę zmianę czeka wielu rodziców pobierających świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Resort rodziny przygotował projekt, który ma na celu podwyższenie maksymalnej kwoty wsparcia do 1000 zł. Jaki jest aktualny etap prac legislacyjnych? Czy jest szansa, że ta podwyżka zaczęłaby obowiązywać już w okresie świadczeniowym 2024/2025?

Podatek zdrowotny zamiast składki. Zapłacą także podatnicy CIT. Założenia projektu już gotowe do przekazania ministrowi finansów
02 lip 2024

W dniu 2 lipca 2024 r. wiceminister zdrowia Wojciech Konieczny poinformował PAP, że założenia projektu ustawy o tzw. podatku zdrowotnym są gotowe do przekazania ministrowi finansów Andrzejowi Domańskiemu. Wyjaśnił, że pomysł zakłada "zmianę systemową", dlatego Lewica czeka na zielone światło, by móc dalej pracować nad projektem.

Ubezpieczenie od kosztów rezygnacji z podróży - kiedy warto je wykupić?
02 lip 2024

Podróżowanie to nie tylko przyjemność, ale także spore wydatki. Z reguły planujemy wyjazdy z odpowiednim wyprzedzeniem, rezerwując bilety lotnicze, noclegi czy wycieczki. Co jednak, jeśli w tzw. międzyczasie wystąpią nieprzewidziane okoliczności i trzeba będzie zrezygnować z podróży? Życie bywa nieprzewidywalne, a różne sytuacje mogą wymusić zmianę planów – od nagłej choroby, przez kradzież dokumentów niezbędnych w podróży, aż po nieoczekiwane zdarzenia rodzinne. W takich przypadkach nieocenione okazuje się ubezpieczenie od kosztów rezygnacji z podróży.

Na to czekało wielu rodziców. Rewolucja na talerzach dzieci. W żłobku, przedszkolu i szkole. Czego będą dotyczyły zmiany?
02 lip 2024

Na to czekało wielu rodziców. Szykuje się rewolucja na talerzach dzieci w żłobku, przedszkolu i szkole. Alergie i nietolerancje pokarmowe stają się coraz bardziej powszechne, a rodzice coraz częściej mierzą się z problemami związanymi z koniecznością dostosowania sposobu żywienia dziecka do jego potrzeb zdrowotnych.

Cło na jaja, cukier i owies z Ukrainy już teraz. Kontyngenty bezcłowe w 2025 roku
02 lip 2024

Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi informuje, że 18 czerwca 2024 r. Komisja Europejska uruchomiła w imporcie owsa z Ukrainy automatyczny mechanizm ochronny (ATM). 2 lipca 2024 r. ten sam mechanizm został uruchomiony w imporcie jaj oraz cukru z Ukrainy. ATM polega na objęciu tych produktów cłami do końca 2024 roku.

Sygnalista w samorządzie terytorialnym. Obowiązek wdrożenia systemów zgłoszeń
02 lip 2024

Niecałe trzy miesiące na wdrożenie systemu zgłoszeń wewnętrznych to bardzo krótki okres na wprowadzenie rozwiązań spójnych, sprawnych i skutecznych.

Najnowsza prognoza emerytury już na PUE ZUS. Dla każdego. Ile procent obecnego wynagrodzenia?
02 lip 2024

Zakład Ubezpieczeń Społecznych, jak co roku udostępnił ubezpieczonym informacje o stanie ich kont i prognozowanych emeryturach. Każdy ubezpieczony może już sprawdzić na swoim profilu na PUE ZUS, jaki kapitał zgromadził. W sumie ZUS wygenerował ponad 23,9 mln informacji za 2023 rok.

2000 zł świadczenia. Bez kryterium dochodowego. Będzie zmiana przepisów. Każdy będzie mógł wnioskować o ten zasiłek
02 lip 2024

2000 zł specjalnego świadczenia. Bez kryterium dochodowego. Będzie zmiana przepisów dotyczących zasiłku celowego przyznawanego na pokrycie kosztów pogrzebu. Można będzie go dostać bez kryterium dochodowego. Ale kto go dostanie?

5 świadczeń w roku szkolnym 2024/25. Ile, dla kogo i do kiedy wnioski?
02 lip 2024

Wybraliśmy kilka najważniejszych form pomocy materialnej przeznaczonej dla uczniów w nadchodzącym roku szkolnym 2024/2025. Niektóre wnioski już można składać, inne lada moment. Jakie kryteria są wymagane? Kto wypłaca świadczenia i w jakiej wysokości? Odpowiadamy!

pokaż więcej
Proszę czekać...