Urlop wypoczynkowy
Urlop wypoczynkowy służy przede wszystkim regeneracji sił pracownika. Jest on obligatoryjnym elementem stosunku pracy. Należy wyjaśnić, że pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku. Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.
Termin urlopu
Do zadań pracodawcy należy ustalenie przewidywanych terminów nabycia prawa do urlopów przez pracowników u niego zatrudnionych i zaplanowanie terminów ich wykorzystania. Urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów. Taki plan ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy.
Odstępstwa od tych terminów mogą być następstwem przesunięcia terminu urlopu, niemożności rozpoczęcia urlopu w ustalonym terminie z określonych przyczyn (np. z powodu urlopu macierzyńskiego lub czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby), niewykorzystania części urlopu z określonych przyczyn, odwołania pracownika z urlopu (pracodawca może odwołać pracownika z urlopu, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu).
Urlopu niewykorzystanego w zaplanowanym terminie należy udzielić pracownikowi najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego.
Zobacz także:Kiedy można zmienić termin urlopu wypoczynkowego
Nie ma urlopu zaliczkowego
Zgodnie z brzmieniem art. 161 Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Przepisy zakazują więc udzielania pracownikowi urlopu zaliczkowego. Pracownik może bowiem dysponować tylko urlopem, do którego nabył już prawo.
Pan Marek miał prawo do 20 dni urlopu wypoczynkowego w 2010 r. i już w czerwcu wykorzystał je wszystkie. W związku z tym, że potrzebował jeszcze 5 dodatkowych dni na wakacje z rodziną zwrócił się do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie zaliczkowego urlopu wypoczynkowego za 2011 r. Ponieważ przepisy zakazują udzielania zaliczkowego urlopu, pracodawca musi odrzucić wniosek Pana Marka.
Wyjątki
Istnieją tylko dwa przypadki, w których pracodawca udzieli pracownikowi zaliczkowego urlopu wypoczynkowego. Otóż dotyczy to pracownic, które złożą wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie macierzyńskim oraz pracowników młodocianych uczęszczających do szkoły, którym należy się urlop w okresie ferii szkolnych.
Młodocianemu, który nie nabył prawa do urlopu wypoczynkowego pracodawca może, na jego wniosek, udzielić zaliczkowo urlopu w okresie ferii szkolnych.
Zobacz także dział: Urlopy pracownicze