Czy można zmusić pracownika do wykorzystania zaległego urlopu?

Zaległy urlop wypoczynkowy

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. W przypadku gdy w tym terminie urlop nie zostanie wykorzystany przez pracownika, staje się zaległym, a pracodawca obowiązany jest go udzielić do końca pierwszego kwartału następnego roku, czyli do 31 marca.

Zaległego urlopu udziela się tak, jak bieżącego w wymiarze godzinowym, odpowiadającym ilości godzin, jaką pracownik powinien przepracować w danym dniu.

Nakaz wykorzystanie zaległego urlopu

Pracodawca może nakazać pracownikowi wykorzystanie urlopu zaległego w okresie do końca marca roku następującego po roku, za który przysługuje pracownikowi urlop. Istnieje więc możliwość wysłania pracownika na zaległy urlop pomimo braku jego zgody. Takie rozwiązanie potwierdza orzecznictwo Sądu Najwyższego, który stwierdził, że jeśli pracodawca powinien udzielić pracownikowi urlopu najpóźniej do końca pierwszego kwartału roku następującego po roku, w którym pracownik nabył do niego prawo, a przepis konstruujący ten obowiązek nie przewiduje żadnych warunków ani wyjątków od tej zasady, to należy uznać, iż niedopuszczalne jest uzależnienie możliwości udzielenia urlopu zaległego od zgody pracownika. Co ważne możliwość udzielenia przez pracodawcę urlopu wypoczynkowego bez zgody pracownika istnieje nie tylko w pierwszym kwartale roku następującego po roku, w którym nabyto prawo do urlopu, ale również w okresie późniejszym.

Zobacz także:Co staje się z zaległym urlopem wypoczynkowym, jeśli nie zostanie wykorzystany

Pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop nawet gdy ten nie wyraża na to zgody.

Pracodawca może wyznaczyć termin urlopu

W związku z tym, że to pracodawca będzie ponosił odpowiedzialność za niewykorzystanie zaległego urlopu przez pracownika, może on jednostronnie wyznaczyć pracownikowi termin urlopu i w wyznaczonym przez siebie terminie odmówić dopuszczenia pracownika do świadczenia pracy.

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź

Należy jednak pamiętać, że jeżeli pracodawca nie udzielił pracownikowi zaległego urlopu do 31 marca, pracownik nie może rozpocząć po tym terminie urlopu bez udzielenia mu zezwolenia przez pracodawcę. 

Zobacz także: Urlopy pracownicze