Kodeks pracy – art. 1862
§ 1. W czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
W praktyce przyjmuje się, że wykonywanie pracy w wymiarze nieprzekraczającym połowy etatu pozwala na sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. O ile w przypadku stosunku pracowniczego jest to łatwe do określenia, to już w przypadku zatrudnienia niepracowniczego lub podjęcia nauki trudno ustalić, czy wykonywanie dodatkowych aktywności wyłącza możliwość sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
Zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 marca 2011 r. (I OSK 2066/10): „Podjęcie zatrudnienia w okresie korzystania przez pracownika z urlopu wychowawczego jest dopuszczalne wyjątkowo wtedy, gdy nie doprowadzi do wyłączenia możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Ocena co do możliwości sprawowania przez pracownika osobistej opieki nad dzieckiem musi odnosić się do czasu podjętej pracy, a nie do całego okresu urlopu wychowawczego”.
Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.
Najważniejszą przesłanką dotyczącą skorzystania z urlopu wychowawczego jest sprawowanie opieki nad dzieckiem. Przy czym sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem nie musi odbywać się w sposób ciągły czy też nieprzerwany.
Osoba sprawująca opiekę nad dzieckiem może korzystać z pomocy innych domowników czy też innych osób przez krótki okres czasu, np. kilkugodzinny lub kilkudniowy.
Posłanie dziecka do przedszkola na kilka godzin dziennie, w szczególności jeśli celem rodzica jest zapewnienie dziecku kontaktu z rówieśnikami, nie wyczerpuje co do zasady przesłanki trwałego zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
Można w tej materii posłużyć się wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 17 grudnia 2014 r. (II SA/Gl 392/14), w którym wskazano, że „w sytuacji, kiedy dziecko zostało umieszczone w placówce, która nie zapewnia całodobowej opieki, przez więcej niż 5 dni w tygodniu, dodatek przysługuje”.
Więcej przeczytasz w publikacji „Urlopy pracownicze i inne zwolnienia od pracy” autorstwa pani Donaty Hermann-Marciniak, ekspertki portalu Infor.pl
Spis treści
Wstęp. Urlop jako uprawnienie pracownicze. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5
Zwolnienia od pracy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
Ochrona przed zwolnieniem podczas urlopów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
Zakaz wypowiadania i rozwiązywania umów o pracę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21
Zakaz zmiany warunków pracy i płacy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32
Urlop wypoczynkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35
Zasady udzielania urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35
Okresy, od których zależy wymiar urlopu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43
Plan urlopów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50
Prawo do pierwszego urlopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54
Prawo do kolejnego urlopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57
Urlop proporcjonalny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .58
Urlop zaległy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .63
Przesunięcie terminu urlopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66
Urlop na żądanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69
Urlop wypoczynkowy w trakcie wypowiedzenia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .73
Urlop uzupełniający . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .75
Odwołanie z urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .77
Urlop wypoczynkowy a dodatkowe zatrudnienie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .79
Dodatkowy urlop wypoczynkowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81
Urlop wypoczynkowy osoby niepełnosprawnej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81
Urlop wypoczynkowy pracownika niepełnoetatowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .89
Urlop wypoczynkowy pracownika młodocianego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94
Urlop bezpłatny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99
Zasady udzielania urlopu bezpłatnego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99
Odwołanie z urlopu bezpłatnego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .108
Wpływ urlopu bezpłatnego na wymiar urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . . . . . 111
Urlop okolicznościowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119
Zasady udzielania urlopu okolicznościowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .119
Okoliczności uzasadniające zwolnienie od pracy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .125
Urlop szkoleniowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133
Podnoszenie kwalifikacji zawodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133
Wymiar urlopu szkoleniowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .137
Umowa dotycząca podnoszenia kwalifikacji zawodowych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .143
Urlop macierzyński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .147
Wymiar urlopu macierzyńskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .148
Zasady udzielania urlopu macierzyńskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .149
Urlop macierzyński dla ojca dziecka lub innego członka najbliższej rodziny . . . . . . . . 171
Urlop rodzicielski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177
Wymiar i termin złożenia wniosku . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .177
Rezygnacja z urlopu rodzicielskiego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .186
Łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .193
Urlop na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego . . . . . . . . . . . . . . 201
Urlop ojcowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .209
Urlop wychowawczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217
Warunki uzyskania prawa do urlopu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .217
Wymiar urlopu wychowawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .222
Wykonywanie pracy w trakcie urlopu wychowawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .226
Rezygnacja z urlopu wychowawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .229
Wpływ urlopu wychowawczego na wymiar urlopu wypoczynkowego . . . . . . . . . . . . . 238
Urodzenie kolejnego dziecka podczas urlopu wychowawczego . . . . . . . . . . . . . . . . . . 239