Dotychczasowa regulacja kodeksowa umowy o pracę na okres próbny sprowadzała się do stwierdzenia, że każda z umów o pracę określonych w art. 25 § 1 kodeksu pracy (tj. umowy o pracę na nieokreślony, na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy) może być poprzedzona umową o pracę zawartą na okres próbny. W pozostałym zakresie w tym m.in. co do charakteru prawnego tej umowy oraz celu jej zawierania, regulację prawną dopełniało orzecznictwo sądowe.
Zobacz również: Umowa o pracę na okres próbny WZÓR
Umowa na okres próbny - zmiany 2015
Projektowane rozwiązanie ma wprowadzić do kodeksu pracy wyraźne określenie celu, któremu służyć ma zawieranie umowy o pracę tego rodzaju - zgodnie z projektowanym art. 25 §2 kp ma ona być zawierana „w celu sprawdzenia kwalifikacji pracownika i możliwości jego zatrudnienia do wykonywania pracy określonego rodzaju”. Dodatkowo w projekcie proponuje się dodanie nowego paragrafu 3 do art. 25 kodeksu pracy przewidującego możliwość zawarcia ponownej umowy o pracę na okres próbny z tym samym pracownikiem, jeżeli będzie ona dotyczyła pracy innego rodzaju.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Umowa na okres próbny wg Sądu Najwyższego
Analiza projektowanych zmian prowadzi do wniosku, że ustawodawca nie wprowadza żadnej rewolucji w odniesieniu do charakteru prawnego omawianej umowy, lecz zasadniczo przenosi na grunt kodeksowy stanowisko prawne prezentowane dotychczas w tej mierze przez Sąd Najwyższy. Tytułem przykładu w orzeczeniu SN z dnia 4 września 2013 r. wydanym w sprawie o sygn. akt II PK 358/12, sąd ten podniósł, że „dopuszczalne jest zawarcie między tymi samymi stronami kolejnej umowy o pracę na okres próbny na innym stanowisku pracy (przy pracach różnych rodzajów).” Do podobnej konkluzji prowadzi również lektura uzasadnienia projektu, w którym wyraźnie wskazuje się na to, że nowelizacja ma na celu „dookreślenie specyfiki” tej umowy.
Nadużycia w wykorzystywaniu umów na okres próbny
Oceniając projektowane zmiany należy wskazać, że mają one z pewnością charakter pożądany, bowiem potwierdzają to, co wynikało już z praktyki orzeczniczej, a co więcej precyzują jasno charakter omawianej umowy. Nie zmienia to jednak faktu, że wejście w życie projektowanej regulacji nie doprowadzi do żadnych rewolucyjnych zmian, nie należy spodziewać się również aby doszło do ograniczenia skali nadużyć w zakresie wykorzystywania umów terminowych (nie tylko zresztą umowy o pracę na okres próbny, ale i umów zawieranych na czas oznaczony). Wynika to choćby z tego, że ustawodawca poza „dookreśleniem specyfiki” omawianej umowy nie zdecydował się na wprowadzenie żadnych mechanizmów prawnych mających na celu przeciwdziałanie nadużyciom na tym polu. Nie zmienia nic w tym zakresie treść projektowanego art. 25 §3 kodeksu pracy, bowiem już obecnie niejednokrotnie zdarzają sytuacje, w których nazwa stanowiska pracy określona w umowie niewiele ma wspólnego z rzeczywistością. Nie trudno zatem wyobrazić sobie utrwalenie się tej praktyki po wejściu w życie w/w projektu ustawy.
Polecamy serwis: Prawo pracy
Autor: Anna Augustyniak – adwokat, Buszan Augustyniak Suchecka Adwokat Radcowie Prawni Spółka partnerska.