Rodzaje umów o pracę
Kodeks pracy przewiduje następujące umowy o pracę:
- umowa o pracę na okres próbny,
- umowa o pracę na czas określony,
- umowa o pracę na czas nieokreślony,
- umowa o pracę na czas wykonywania określonej pracy,
- umowa o pracę o zastępstwo.
Umowa o pracę na czas nieokreślony jest umową bezterminową. Pracodawca i pracownik nie wskazują terminu końcowego trwania stosunku pracy. Umowa na czas nieokreślony daje pracownikowi poczucie pewności pracy.
Zobacz także: Umowa o pracę na czas nieokreślony
Umowa na czas określony, podobnie jak umowa na czas wykonywania określonej pracy są umowami terminowymi. Różni je jedynie sposób określenia terminu wygaśnięcia tych umów. Termin zakończenia umowy na czas określony może być oznaczony bezpośrednio poprzez wskazanie konkretnej daty. Pośrednie wskazanie terminu zakończenia umowy na czas określony następuje poprzez wskazanie okoliczności, której nadejście w przyszłości strony umowy o pracę przewidują.
W przypadku umów o pracę na czas określony obowiązuje zasada limitowania liczby kolejno po sobie następujących umów na czas określony, zawieranych przez tego samego pracodawcę z tym samym pracownikiem. Zawarcie kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne z zawarciem umowy o pracę na czas nie określony, jeżeli poprzednio strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca.
Zobacz także: Umowa o pracę na czas określony
Umowa na czas zastępstwa to szczególny rodzaj umowy na czas określony. Zostaje ona zawierana w razie zaistnienia usprawiedliwionej nieobecności w pracy pracownika. Pracodawca w takim przypadku może na miejsce pracownika zatrudnić innego pracownika, na podstawie umowy o pracę na czas obejmujący usprawiedliwioną nieobecność pracownika.
Zobacz także: Umowa o pracę na czas zastępstwa nieobecnego pracownika
Co powinna zawierać umowa o pracę
Treść umowy o pracę jest kształtowana wolą stron, czyli pracodawcy i pracownika. Umowa o pracę powinna zawierać określenie stron umowy, rodzaju umowy, daty jej zawarcia umowy o pracę oraz warunków pracy i płacy. Umowa w szczególności powinna wskazywać: rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia, wymiar czasu pracy oraz termin rozpoczęcia pracy. Do obowiązkowych elementów umowy o pracę należy określenie rodzaju pracy. Następuje to poprzez określenie zawodu wykonywanego przez pracownika lub wskazanie pełnionej przez pracownika funkcji lub zajmowanego stanowiska.
Zobacz także: Elementy obowiązkowe umowy o pracę
Określenie rodzaju umowy o pracę to nazwanie danej umowy o pracę, jako umowy na okres próbny, umowy o pracę na czas określony, umowy o pracę na czas nieokreślony, umowy o pracę na czas wykonywania określonej pracy lub umowy o pracę o zastępstwo.
Zobacz także: Jak określić rodzaj pracy w umowie o pracę
Czas pracy to czas, w którym pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy. Ważne jest określenie w jakim wymiarze czasu pracy pracownika wykonuje pracę. Ma to istotny wpły na wynagrodzenie pracownika. Określając wymiar czasu pracownika należy wskazać czy pracownik zatrudniony jest w pełnym lub częściowym wymiarze czasu pracy.
Zobacz także: Jak określić w umowie o pracę wymiar czasu pracy
Ustalenie miejsca pracy powinno określać miejsce stałego lub ruchomego miejsca pracy.
Zobacz także: Jak określić w umowie o pracę miejsce pracy
Sposób zawierania umowy o pracę
Każda umowa o pracę powinna być zawarta na piśmie. Powinna określać strony umowy o pracę, rodzaj pracy, datę zawarcia umowy oraz warunki pracy i płacy.
Jeśli umowa o pracę nie została zawarta na piśmie, pracodawca powinien najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków. Pracodawca ma ponadto obowiązek na piśmie, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zawarcia umowy o pracę poinformować pracownika, o: obowiązującej pracownika dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłat wynagrodzenia za pracę, wymiarze przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego, obowiązującej pracownika długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę oraz o układzie zbiorowym pracy, którym pracownik jest objęty.
Do nawiązania stosunku pracy pomiędzy pracownikiem a pracodawcą nawiązuje się w terminie określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy. W przypadku, kiedy terminu tego nie określono, do nawiązania stosunku pracy dochodzi w dniu zawarcia umowy.
Zobacz także: W jaki sposób zawierana jest umowa o pracę
Zobacz także: Czy umowa o pracę w formie ustnej jest ważna
Pracodawca przed zawarcie z pracownikiem umowy o pracę, może poprosić osobę ubiegającą się o zatrudnienie o podania danych osobowych obejmujących:
- imię (imiona) i nazwisko,
- imiona rodziców,
- datę urodzenia,
- miejsce zamieszkania (adres do korespondencji),
- wykształcenie,
- przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
Zobacz także: Jakie czynności poprzedzają zawarcie umowy o pracę