Zalety i wady umowy o pracę, zlecenia lub o dzieło

Umowa o pracę jest uregulowana w kodeksie pracy, natomiast umowa zlecenia oraz umowa o dzieło należą do kategorii umów cywilnoprawnych i podlegają reżimowi kodeksu cywilnego, którego przepisy są mniej rygorystyczne - strony wymienionych umów mają dużą swobodę w kształtowaniu ich treści, formy i czasu obowiązywania.

Umowa o pracę

Umowa o pracę jest to zgodne oświadczenie woli stron, według którego jedna strona, zwana pracownikiem, zobowiązuje się świadczyć w sposób ciągły, powtarzający się, na rzecz drugiej strony, zwanej pracodawcą, pracę określonego rodzaju, a druga zatrudniać pracownika za wynagrodzeniem.

Zalety:

1. pracownik może skorzystać z uprawnień, jakie mu przysługują na podstawie przepisów kodeksu pracy (np. urlop wypoczynkowy);
2. pracodawca jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne;
3. ochrona przed rozwiązaniem umowy;
4. gwarancja minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Wady:

1. pracownik nie może powierzyć wykonywania swojej pracy innej osobie;
2. ściśle określone miejsce i czas jej wykonywania pracy.

Umowa zlecenia

Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie (zleceniobiorca) zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (zleceniodawcy). Oznacza to, że jako umowy zlecenia można traktować wyłącznie te umowy, których przedmiotem jest dokonywanie określonych czynności prawnych np. zawieranie umów, reprezentacja przed organami państwowymi.

Zalety:

1. umowa zlecenia nie stwarza stosunku podporządkowania;
2. możliwe zawarcie w formie ustnej, choć w praktyce forma pisemna jest regułą.

Wady:

1. umowa ta może być nieodpłatna;
2. do umowy zlecenia nie mają zastosowania przepisy kodeksu pracy o ochronie wynagrodzenia za pracę. Zleceniobiorca ma prawo wyłącznie do wynagrodzenia określonego w umowie;
3. brak obowiązku potwierdzenia zakończenia współpracy;
4. okres pracy z zasady nie zalicza się do stażu pracy;
5. do rozpoznawania roszczeń właściwy jest sąd cywilny, brak uprzywilejowania zleceniobiorcy w kwestii ponoszenia opłat sądowych.

Umowa o dzieło

Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Zalety:

1. przyjmujący zamówienie ma swobodę co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania dzieła;
2. sposób wykonania dzieła jest pozostawiony uznaniu przyjmującego zamówienie;
3. przyjmujący zamówienie nie musi wykonywać dzieła osobiście, chyba że zostanie to zastrzeżone w umowie;
4. praca wykonywana jest bez kierownictwa.

Autopromocja

Kodeks pracy 2025. Praktyczny komentarz z przykładami

Sprawdź

Wady:

1. do umowy zlecenia nie mają zastosowania przepisy kodeksu pracy o ochronie wynagrodzenia za pracę
2. do rozpoznawania roszczeń właściwy jest sąd cywilny, brak uprzywilejowania przyjmującego zamówienie w kwestii ponoszenia opłat sądowych
3. ryzyko co do wykonania i jakości dzieła ponosi przyjmujący zamówienie.

Zalety i wady umowy o pracę, zlecenia lub o dzieło

Procesy globalizacyjne doprowadziły do odejścia od umowy o pracę na rzecz niestandardowych form zatrudnienia. Pracodawcy, chcąc ograniczyć koszty osobowe, coraz częściej zatrudniają pracowników na podstawie umowy zlecenia bądź umowy o dzieło. Przyjrzyjmy się bliżej wadom i zaletom tego rodzaju umów.

Umowa o pracę jest uregulowana w kodeksie pracy, natomiast umowa zlecenia oraz umowa o dzieło należą do kategorii umów cywilnoprawnych i podlegają reżimowi kodeksu cywilnego, którego przepisy są mniej rygorystyczne - strony wymienionych umów mają dużą swobodę w kształtowaniu ich treści, formy i czasu obowiązywania.

Zobacz także serwis: Urzędy i inspektoraty pracy

Umowa o pracę

Umowa o pracę jest to zgodne oświadczenie woli stron, według którego jedna strona, zwana pracownikiem, zobowiązuje się świadczyć w sposób ciągły, powtarzający się, na rzecz drugiej strony, zwanej pracodawcą, pracę określonego rodzaju, a druga zatrudniać pracownika za wynagrodzeniem.

Zalety:

1. pracownik może skorzystać z uprawnień, jakie mu przysługują na podstawie przepisów kodeksu pracy (np. urlop wypoczynkowy);
2. pracodawca jest zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne;
3. ochrona przed rozwiązaniem umowy;
4. gwarancja minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Wady:

1. pracownik nie może powierzyć wykonywania swojej pracy innej osobie;
2. ściśle określone miejsce i czas jej wykonywania pracy.

Zobacz: Darmowa porada prawna

Umowa zlecenia

Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie (zleceniobiorca) zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie (zleceniodawcy). Oznacza to, że jako umowy zlecenia można traktować wyłącznie te umowy, których przedmiotem jest dokonywanie określonych czynności prawnych np. zawieranie umów, reprezentacja przed organami państwowymi.

Zalety:

1. umowa zlecenia nie stwarza stosunku podporządkowania;
2. możliwe zawarcie w formie ustnej, choć w praktyce forma pisemna jest regułą.

Wady:

1. umowa ta może być nieodpłatna;
2. do umowy zlecenia nie mają zastosowania przepisy kodeksu pracy o ochronie wynagrodzenia za pracę. Zleceniobiorca ma prawo wyłącznie do wynagrodzenia określonego w umowie;
3. brak obowiązku potwierdzenia zakończenia współpracy;
4. okres pracy z zasady nie zalicza się do stażu pracy;
5. do rozpoznawania roszczeń właściwy jest sąd cywilny, brak uprzywilejowania zleceniobiorcy w kwestii ponoszenia opłat sądowych.

Umowa o dzieło

Przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Zalety:

1. przyjmujący zamówienie ma swobodę co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania dzieła;
2. sposób wykonania dzieła jest pozostawiony uznaniu przyjmującego zamówienie;
3. przyjmujący zamówienie nie musi wykonywać dzieła osobiście, chyba że zostanie to zastrzeżone w umowie;
4. praca wykonywana jest bez kierownictwa.

Wady:

1. do umowy zlecenia nie mają zastosowania przepisy kodeksu pracy o ochronie wynagrodzenia za pracę
2. do rozpoznawania roszczeń właściwy jest sąd cywilny, brak uprzywilejowania przyjmującego zamówienie w kwestii ponoszenia opłat sądowych
3. ryzyko co do wykonania i jakości dzieła ponosi przyjmujący zamówienie.

Zobacz serwis: Umowa o pracę