REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika

Maciej Wiktor Najmoła
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika /Fot. Fotolia
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika jest dla zatrudnionego dotkliwą sankcją. W jakich przypadkach pracodawca może dyscyplinarnie zwolnić pracownika?

Zwolnienie dyscyplinarne (tzw. dyscyplinarka) stanowi nadzwyczajny sposób rozwiązania umowy, dlatego powinna być stosowana w ramach wyjątku. Decyzję o rozwiązaniu umowy o pracę, pracodawca składa na piśmie, pouczając jednocześnie o możliwości odwołania się od decyzji do sądu pracy.

REKLAMA

Kiedy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia?

Przesłanki dopuszczające skorzystanie przez pracodawcę z rozwiązania umowy w omawianym trybie wymienia art. 52 § 1 Kodeksu pracy (kp). Są to sytuacje:

  • ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych;
  • popełnienia przestępstwa w czasie trwania umowy o pracę, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie pracownika na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
  • zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Zobacz serwis: Praca

Jakie obowiązki ma pracownik?

Pracownik, zawierając umowę o pracę, zobowiązuje się jednocześnie do świadczenia pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym (art. 22 § 1 kp).

Bardziej szczegółowe obowiązki zawiera art. 100 kp, który zobowiązuje pracownika do:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • przestrzegania czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy;
  • przestrzegania regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku;
  • przestrzegania przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych;
  • dbania o dobro zakładu pracy, chronienia jego mienia oraz zachowania w tajemnicy informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę;
  • przestrzegania tajemnicy określonej w odrębnych przepisach;
  • przestrzegania w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego.

Obowiązkiem każdego pracownika jest także przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy określonych w art. 211 kp.

POLECAMY: E - wydanie Dziennika Gazety Prawnej

Ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych

Przesłanka „ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych” nie jest wyraźnie doprecyzowana w przepisach. Z tego względu każdy przypadek powinien być poddany starannej ocenie z uwzględnieniem wszelkich okoliczności. Takie naruszenie warunkuje:

  • wina pracownika;
  • ciężkie naruszenie obowiązku podstawowego;
  • zagrożenie interesów pracodawcy.

Samo naruszenie obowiązku pracowniczego nie jest wystarczającym powodem do rozwiązania stosunku pracy. Jak wynika z postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2008 r., (sygn. akt I PK 229/07) użyte w art. 52 § 1 pkt 1 kp określenie „ciężkiego naruszenia” należy tłumaczyć z uwzględnieniem stopnia winy pracownika i zagrożenia dla interesów pracodawcy powstałego wskutek jego działania (zaniechania)”. Wymóg łącznego wystąpienia wyżej wymienionych przesłanek, przywołany został również w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 22 marca 2016 r., (sygn. akt I PK 94/15).

Ciężar obowiązku udowodnienia ciężkiego naruszenia pracowniczego spoczywa na pracodawcy (art. 6 kc, zgodnie z art. 300 kp).

Przestępstwo uniemożliwiające dalsze zatrudnienie

Przestępstwo popełnione przez pracownika stanowi samoistną przesłankę rozwiązania umowy, w sytuacji gdy zostało popełnione w trakcie jej trwania. Przestępstwo to nie musi zostać popełnione wobec pracodawcy – wystarczającym warunkiem jest charakter popełnionego czynu, który uniemożliwia dalsze zatrudnienie pracownika na zajmowanym stanowisku (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1999 r., sygn. akt I PKN 668/98).

Pracodawca musi mieć pewność co do popełnienia przestępstwa przez pracownika. Dzieje się tak w sytuacji, gdy jest ono oczywiste (np. pracownik został złapany na gorącym uczynku) lub stwierdzone prawomocnym wyrokiem.

W przypadku wydanego przez sąd karny prawomocnego orzeczenia uniewinniającego pracownika, sąd pracy nie może uznać, że przestępstwo miało charakter „oczywisty” – zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 1993 r., (sygn. akt I PRN 27/93).

Omawiana przesłanka zwolnienia nie odnosi się do wykroczeń. Jednakże niekiedy wykroczenia względem pracodawcy mogą mieć charakter ciężkiego naruszenia obowiązków przez pracownika.

Zawiniona utrata uprawnień

Zawiniona utrata uprawnień dotyczy okoliczności, w których pracownik stracił z własnej winy kwalifikacje niezbędne do zajmowania określonego stanowiska lub pełnienia określonej funkcji. Zalicza się do nich m.in. wykonywanie zawodu prawnika czy lekarza, posiadanie prawa jazdy, licencji pilota.

Zobacz: Kalkulatory

Termin na rozwiązanie umowy

Zgodnie z art. 52 § 2 Kodeksu pracy rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika powinno nastąpić w ciągu 1 miesiąca od pozyskania przez pracodawcę informacji uzasadniających takie rozwiązanie. W razie nie wydania decyzji w przewidzianym okresie, pracodawca traci uprawnienie do podjęcia tej czynności. Bieg terminu rozpoczyna się wraz z pozyskaniem informacji, o popełnieniu przez pracownika naruszenia. Informacje muszą być na tyle dostateczne, aby mogły uprawdopodobnić popełnione przez pracownika naruszenie – wszelkie spekulacje i przypuszczenia nie mogą stanowić podstawy decyzji – zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 października 1999 r., (sygn. akt I PKN 318/99).

Rola zakładowej organizacji związkowej

Przed podjęciem decyzji o zwolnieniu, pracodawca zasięga opinii reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, którą zawiadamia o przyczynie uzasadniającej rozwiązanie umowy. W razie zastrzeżeń co do zasadności rozwiązania umowy zakładowa organizacja związkowa może wyrazić swoją opinię na piśmie. Dokonuje tego niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni.

W przypadku, gdy w zakładzie pracy równolegle działają dwie lub więcej zakładowe organizacje związkowe, pracodawca zasięga opinii tej, która reprezentuje pracownika. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 2003 r. (sygn. akt I PK 99/02) istnieje również możliwość objęcia ochroną pracownika niezrzeszonego, który zwrócił się do związku zawodowego o obronę, jeśli wyraził on zgodę.

Zobacz serwis: Kadry

Podstawa prawna:

- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141 z późń. zm.)

- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93 z późń. zm.)

- Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 marca 2016 r., (sygn. akt I PK 94/15)

- Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2008 r., (sygn. akt I PK 229/07)

- Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 2003 r., (sygn. akt I PK 99/02)

- Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 kwietnia 1999 r., (sygn. akt I PKN 668/98)

- Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 października 1999 r., (sygn. akt I PKN 318/99)

- Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 1993 r., (sygn. akt I PRN 27/93)

Zobacz: Wskaźniki i stawki

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
800 plus w 2025 i 2026 r. - termin na wniosek do ZUS

800 plus w 2025 i 2026 r. - nowy okres świadczeniowy rozpoczyna się 1 czerwca. Kiedy najlepiej złożyć elektroniczny wniosek do ZUS? Termin zapewniający ciągłość wypłaty świadczenia wychowawczego niedługo mija.

Żołnierze do premiera: Mamy prawo do drugiej emerytury obok tej mundurowej. Każdy z nas ma na koncie w FUS składki powiększane corocznie o wskaźnik waloryzacji

Mundurowi, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. nie mają prawa - nawet w przypadku 25 lat pracy cywilnej i odprowadzania składek z tego tytuł do ZUS - do emerytury cywilnej pobieranej obok mundurowej. Inną sytuację prawną mają mundurowi, którzy rozpoczęli służbę po 1999 r. - mają prawo do drugiej emerytury z tytułu składek wypracowanych z pracy w cywilu po zakończeniu służby. W grudniu 2024 r. żołnierze wysłali w tej sprawie list do premiera D. Tuska.

Nie będzie zakazu używania kominków. Na pewno? MKiŚ odpowiada na kontrowersje dotyczące programu Czyste Powietrze

Nowe zasady programu „Czyste Powietrze”, które mają na celu poprawę jakości powietrza i zwiększenie efektywności energetycznej budynków, wzbudzają kontrowersje. Zmiany wprowadzone przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, w tym kwestie dotyczące kominków i źródeł ciepła, stały się przedmiotem gorącej dyskusji. W odpowiedzi na te kontrowersje, minister Krzysztof Bolesta zapewnia, że nie wprowadzi się zakazu używania kominków, a zmiany w regulaminie są wynikiem szerokich konsultacji społecznych i ekspertów. Problemem pozostaje jednak interpretacja zapisów przez urzędników, co budzi obawy o przyszłość bezpieczeństwa energetycznego Polaków.

Banki likwidują bankomaty. Czy koniec gotówki staje się faktem na naszych oczach?

Banki zaczynają likwidować bankomaty. To zaś rodzi sprzeciw społeczeństwa i niepokoi Rzecznika Praw Obywatelskich, który zwraca uwagę na ryzyko wykluczenia finansowego. Może to wpłynąć szczególnie na osoby starsze i mieszkańców wsi – ale nie tylko. Jakie jeszcze konsekwencje rodzi dalsze ograniczanie gotówki, które postępuje już od pewnego czasu?

REKLAMA

Podatek migracyjny: Czy Polska go zapłaci? 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę

Pakt migracyjny Unii Europejskiej, który wejdzie w życie w 2026 roku, nakłada na państwa członkowskie obowiązek przyjmowania migrantów lub płacenia tzw. „podatku migracyjnego” w wysokości 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Polska, pomimo apeli Brukseli, konsekwentnie odmawia implementacji tych przepisów, co może doprowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i politycznych. Jakie będą efekty tego stanowiska?

Nie każda wdowa z rentą rodzinną dostanie rentę wdowią. Dlaczego? ZUS: tak jest w przepisach

Renta wdowia to możliwość pobierania dwóch świadczeń jednocześnie, przykładowo emerytury oraz renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku. Korzystniejsze świadczenie ZUS wypłaci od lipca 2025 r. pełnej wysokości, a drugie w wymiarze 15 proc. Okazuje się jednak, że nie każda wdowa i każdy wdowiec, którym ZUS wydał decyzję o przyznaniu renty rodzinnej „załapie się” na dobrodziejstwo wynikające z renty wdowiej.

Spokój na zawsze: Jak testament notarialny zapewnia Ci bezpieczeństwo?

Testament notarialny to jedna z najpewniejszych form wyrażenia swojej ostatniej woli. Dzięki sporządzeniu go przed notariuszem masz gwarancję, że dokument będzie zgodny z prawem, nie zostanie podważony, a Twoje decyzje dotyczące majątku zostaną zrealizowane bez problemów. Dowiedz się, dlaczego warto postawić na tę bezpieczną opcję i jakie korzyści niesie ze sobą testament sporządzony w obecności notariusza.

Najnowsze sondaże wyborcze 2025 [ZESTAWIENIE]

Najnowsze sondaże wyborcze z marca 2025 analizuje socjolog z UJ prof. Jarosław Flis. Jakie są tendencje dla każdego z kandydatów na Prezydenta RP w 2025 r.? Oto zestawienie ostatnich sondaży CBOS, IBRiS, IPSOS, United Surveys, Pollster, Opinia24, SW Research. Jakie są uśrednione wyniki pierwszych 9 kandydatów na Prezydenta Polski?

REKLAMA

Jeden prawomocny i 14 nieprawomocnych wyroków. Spory z ZUS o ponowne przeliczenie emerytury, wyrównania i odsetki

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Przeliczenie emerytur, wyrównania, odsetki z ZUS na rzecz emerytów. Jakie są realia w sądach okręgowych i apelacyjnych.

Sąd: Ponowne przeliczanie emerytur dotyczy ostatnich 12 lat. Naruszanie Konstytucji od 2013 r.

W 2005 r. przeszłam na wcześniejszą emeryturę w wieku 55 lat. W 2010 r gdy skończyłam 60 lat co prawda miałam jakieś przeliczenie na którym zyskałam brutto 249,88. Następnie w 2016r znów miałam przeliczenie i to zyskałam 78,53 brutto. W obecnej chwili mam 75 lat. Czy mogę ubiegać się o ponowne przeliczenie na podstawie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z czerwca 2024 r.?

REKLAMA