REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony - roszczenia pracownika

Umowa o pracę zawarta na czas określony.
Umowa o pracę zawarta na czas określony.

REKLAMA

REKLAMA

Jak rozwiązać sytuację, gdy w umowie o pracę zawartej na czas określony strony nie zastrzegły możliwości jej rozwiązania przez wypowiedzenie, a mimo to pracodawca takiego wypowiedzenia dokonuje? Niewątpliwie dochodzi wówczas do naruszenia przepisów prawa pracy.

Od 22 lutego 2016 r. okresy wypowiedzenia umów terminowych zostały zrównane z okresami wypowiedzenia umów bezterminowych >>>

REKLAMA

Funkcja umów zawieranych na czas określony

Umowy, zawierane w obrocie, na czas określony mają gwarantować stronom stosunku prawnego określony czas jego trwania. Z generalnej zasady prawa cywilnego wynika, iż umów terminowych nie można wypowiadać, chyba że co innego wynika z ich treści. Zasada ta ma swoja kontumację w Kodeksie pracy. Z przepisu art. 30 § 1 pkt 4 k.p. wynika bowiem podstawowa zasada odróżniająca umowy terminowe od umów na czas nie określony, ustanawiając funkcję takich umów. Jest nią stabilizacja stosunku pracy na czas ustalony przez strony, wykluczająca możliwość jej wcześniejszego rozwiązania z woli jednej ze stron (dotyczy to zarówno pracodawcy, jak i pracownika). Ta funkcja, zwłaszcza przy umowach długoterminowych, powinna być decydująca dla wykładni pozostałych przepisów, w tym zwłaszcza przepisów o rozwiązywaniu umów terminowych.

Możliwość wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas określony

Aby w ogóle możliwe było wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony, umowa ta musi być zawarta na okres dłuższy niż 6 miesięcy i musi zawierać klauzulę o możliwości jej wypowiedzenia. Wypowiedzenia można dokonać nie tylko po upływie 6 miesięcy trwania umowy, lecz także przed tym terminem (uchwała Sądu Najwyższego z 7.09.1994 r., I PZP 35/94, OSNAP 1994/11/173).  Jedynie umowa o pracę musi być zawarta na okres minimum 6 miesięcy.

Możliwe jest rozwiązanie umowy zawartej na czas określony za obopólną zgodą na mocy porozumienia stron (uchwała Sądu Najwyższego z 14.06.1994 r., I PZP 26/94, OSNAP 1994/8/126).

Nowe zasady wypowiadania umów na czas określony: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Naruszenie przepisów o wypowiadaniu umów

Zgodnie z przepisem art. 50 § 3 k.p. jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie. Co oznacza zwrot „naruszenie przepisów o wypowiadaniu” umów? Odnosi się on do sytuacji, gdy strony w umowie na czas określony zawarły klauzulę o możliwości jej wypowiedzenia i następnie przy dokonaniu tego wypowiedzenia pracodawca naruszył przepisy o trybie, formie, szczególnej ochronie trwałości stosunku pracy.

Brak w umowie odpowiedniej klauzuli

W praktyce powstały wątpliwości jak rozwiązać sytuację, gdy w umowie terminowej strony nie zastrzegły możliwości jej rozwiązania przez wypowiedzenie, a mimo to pracodawca takiego wypowiedzenia dokonuje. Niewątpliwie dochodzi wówczas do naruszenia przepisów prawa pracy.

Sąd Najwyższy doszedł do wniosku, że w takiej sytuacji pracodawca nie narusza przepisów o wypowiadaniu umów w rozumieniu art. 50 § 3 kp. „Przepisy o wypowiadaniu” należy bowiem językowo rozumieć jako przepisy o sposobie, formie, itp. wypowiadania, a nie przepisy o samej możliwości dokonania wypowiedzenia. Pracodawca dokonując wypowiedzenia umowy terminowej, w której nie zastrzeżono klauzuli umożliwiającej jej wypowiedzenie jedynie pośrednio narusza art. 33 kp, który stanowi, iż „przy zawieraniu umowy o pracę na czas określony, dłuższy niż 6 miesięcy, strony mogą przewidzieć dopuszczalność wcześniejszego rozwiązania tej umowy za dwutygodniowym wypowiedzeniem”. Przepis ten nie może być uznany za „przepis o wypowiadaniu” umów terminowych gdyż nie dotyczy „wypowiadania” umów, ale możliwości wprowadzenia do umowy terminowej klauzuli umożliwiającej jej wypowiedzenie. W istocie pracodawca wypowiadając umowę terminową, w której nie zastrzeżono klauzuli takiego sposobu jej rozwiązania, narusza art. 30 § 1 pkt 4 kp. Zgodnie z tym przepisem umowa o pracę (na czas określony) rozwiązuje się z upływem czasu, na który była zawarta. Ten przepis natomiast z pewnością nie może być zakwalifikowany, jako „przepis o wypowiadaniu” umów terminowych.

Zdaniem Sądu Najwyższego wykładnia art. 50 § 3 kp pozwalająca na jego zastosowanie w przypadku braku zgodnej woli stron na umożliwienie rozwiązania umowy terminowej przez oświadczenie woli jednej ze stron, byłaby sprzeczna z funkcją umów terminowych. W istocie oznaczałaby bowiem obłożenie takiego bezprawnego zachowania niewielką sankcją odszkodowawczą (art. 50 § 4 kp), co byłoby szczególnie rażące przy umowach długoterminowych. Dlatego odrzucenie możliwości stosowania art. 50 § 3 kp, a zatem przyznania pracownikowi w takiej sytuacji tylko odszkodowania, wynika także z wykładni funkcjonalnej (tak: wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 5 listopada 1998 r. I PKN 414/98)


Jakie roszczenia przysługują pracownikowi?

Na to pytanie należy odpowiedzieć dwojako – w zależności od sytuacji w jakiej znalazł się pracownik. Co do zasady wadliwe wypowiedzenie umów terminowych daje pracownikowi prawo do wystąpienia z roszczeniem o odszkodowanie. A zatem wadliwe wypowiedzenie umowy terminowej, poza wyjątkami przewidzianymi w art. 50 § 5 k.p. (wypowiedzenie umowy pracownicy w okresie ciąży, urlopu macierzyńskiego, a także pracownikowi w okresie korzystania z ochrony stosunku pracy na podstawie ustawy o zwolnieniach grupowych), nie stwarza po stronie pracownika roszczenia o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne ani o przywrócenie do pracy (wyrok SN z 4 marca 1999 r., I PKN 607/98, LexPolonica nr 344586, OSNAPiUS 2000, nr 8, poz. 308). Odszkodowanie to jest limitowane do wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

Zobacz również: Odszkodowanie za niezgodne z prawem zwolnienie z pracy

W myśl wyroku SN z 5 listopada 1998 r., I PKN 414/98, LexPolonica nr 334730 (OSNAPiUS 1999, nr 24, poz. 779; OSP 2000, nr 3, poz. 33 z notką W. Sanetry; PiŻ 1999, nr 8 z glosą A. Świątkowskiego; OSP 2000, nr 5, poz. 77 z krytyczną glosą J. Steliny), art. 50 § 3 i 4 k.p. nie mają zastosowania w razie wypowiedzenia przez pracodawcę umowy terminowej, w której strony nie zastrzegły możliwości takiego sposobu jej rozwiązania (art. 33 w zw. z art. 30 § 1 pkt 4 k.p.).

W takiej sytuacji pracownikowi przysługują roszczenia określone w art. 56 w zw. z art. 59 k.p. (zob. E. Wichrowska-Janikowska, Wypowiadanie umów o pracę na czas określony, PiZS 2000, nr 10, s. 36), a zatem chodzi o odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za czas, do upływu którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące lub o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach. Wybór roszczenia należy do pracownika.


Jeżeli strony nie zastrzegły w umowie na czas określony możliwości jej wypowiedzenia, to wówczas wypowiedzenie takiej umowy jest rozpatrywane w kategoriach wadliwego rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Takie stanowisko zajął w wyroku z 5 listopada 1998 r., I PKN 414/98, LexPolonica nr 334730 (OSNAPiUS 1999, nr 24, poz. 779) Sąd Najwyższy, który uznał, że art. 50 § 3 i 4 k.p. nie ma zastosowania w razie wypowiedzenia przez pracodawcę umowy terminowej, w której strony nie zastrzegły możliwości takiego sposobu jej rozwiązania (art. 33 w zw. z art. 30 § 1 pkt 4 k.p.). Pracownikowi przysługują wówczas roszczenia określone w art. 56 w zw. z art. 59 k.p.

W przypadku gdy w umowie o pracę zawartej na czas określony znajduje się klauzula umożliwiająca jej wypowiedzenie, ale doszło do naruszenia przepisów o wypowiadaniu takich umówi, to nie stwarza po stronie pracownika roszczenia o uznanie tego wypowiedzenia za nieuzasadnione ani o przywrócenie do pracy (art. 50 § 3 k.p.. ). Takie stanowisko znajduje z kolei potwierdzenie w orzeczeniach Sądu Najwyższego, m.in. w wyroku z 4 marca 1999 r., I PKN 607/98, LexPolonica nr 344586 (OSNAPiUS 2000, nr 8, poz. 308).

Art. 50 § 3 i 4 k.p. będzie miał jednak zastosowanie do tych umów na czas określony, w których nie zastrzeżono wprawdzie możliwości ich wypowiedzenia, oraz do umów na czas wykonywania określonej pracy, ale których wypowiedzenie jest w szczególnych okolicznościach dopuszczalne z mocy prawa (likwidacja lub upadłość pracodawcy, zwolnienia grupowe). Wadliwość wypowiedzenia w takich okolicznościach powinna być oceniana z uwzględnieniem art. 53 § 3 i 4 k.p. (tak: Romer Maria Teresa Autor komentarza do dz. DRUGI roz. II oddz. 4 art. 50).

Polecamy serwis: Praca

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
MOPS czy ZUS? Świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. [TABELA]

Jakie świadczenia dla osób z niepełnosprawnościami wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a które ośrodki pomocy społecznej? Prezentujemy proste zestawienie najważniejszych świadczeń w 2025 r.

Renta tytoniowa – czym jest, kto może się o nią ubiegać i na jakiej podstawie prawnej?

Renta tytoniowa to pojęcie, które choć w powszechnym użyciu nie funkcjonuje, coraz częściej pojawia się w kontekście dyskusji o świadczeniach z tytułu niezdolności do pracy. Choć alkoholizm jest uznawany za jedno z najpoważniejszych uzależnień, jego konsekwencje zdrowotne nie są jedynymi powodami przyznawania rent. W artykule wyjaśniamy, czym jest renta tytoniowa, kto może się o nią ubiegać oraz na jakiej podstawie prawnej można starać się o to świadczenie.

777 zł składki zdrowotnej pracownika, 315 zł przedsiębiorcy (obaj zarabiają 10 tys. zł miesięcznie). Konstytucyjny paradoks? Czy różne kwoty składki są sprawiedliwe?

Temat składki zdrowotnej był przez kilka ostatnich lat poruszany wielokrotnie. Porównując różne poziomy wynagrodzenia (co znajdą Państwo w dalszej części artykułu) nie da się nie zauważyć, że pracownicy zatrudnieni na umowę o pracę płacą co do zasady składkę zdrowotną w wyższej wysokości niż przedsiębiorcy. W tym artykule przyjrzymy się, dlaczego tak się dzieje, czy jest to obiektywnie sprawiedliwe i czy jest to zgodne z zasadą równości wobec prawa. Bo przecież dostęp do publicznej służby zdrowia mamy taki sam. A jakość tego leczenia nie zależy od wysokości składki.

Skoro nieznajomość prawa szkodzi, to czyja to jest wina, że go nie znamy? [5 POWODÓW]

Prawo dotyka wszystkich. Tymczasem prawdziwie poznają je osoby decydujące się na studia prawnicze. Brak znajomości prawa rodzi niesprawiedliwość społeczną. Jakie są powody nieznajomości prawa? Czy możliwe są zmiany pozwalające na zrozumienie przepisów prawnych przez każdego?

REKLAMA

Pracujący emeryt z przywilejami finansowymi: zwolnienie z PIT i wyższa emerytura. Niektórzy mają limity dorabiania

ZUS informuje, że w ciągu ostatnich dziewięciu lat liczba pracujących emerytów wzrosła o 51,7 proc. Na koniec grudnia 2015 roku w Polsce było 575,4 tys. pracujących emerytów, natomiast na koniec 2024 roku ich liczba wzrosła do 872,6 tys. Nic dziwnego. Przepisy wspierają aktywność zarobkową emerytów.

Rozporządzenie DORA - co to jest i kogo dotyczy? [PRZEWODNIK]

Czego dotyczy unijne rozporządzenie DORA? Wprowadza nowe pojęcia i wymagania dotyczące cyberbezpieczeństwa w sektorze finansowym. Prezentujemy przewodnik po DORA z wyjaśnieniem trudnych pojęć dla dostawców usług ICT.

Kiedy ZUS przyznaje tzw. rentę alkoholową? Niezdolność do pracy musi być spowodowana czymś więcej niż chorobą alkoholową

W orzecznictwie lekarskim nie istnieje pojęcie tzw. renty alkoholowej. Jak podkreśla Wojciech Dąbrówka, rzecznik prasowy ZUS-u, sam fakt istnienia choroby alkoholowej nie jest wystarczający do uzyskania świadczenia rentowego z tytułu niezdolności do pracy. Istotne jest stwierdzenie, że choroba alkoholowa może spowodować dodatkowe schorzenia będące powikłaniami uzależnienia, które znacznie ograniczają zdolność do pracy. Przykładami takich powikłań mogą być marskość wątroby, przewlekłe zapalenie trzustki, uszkodzenie układu nerwowego, uszkodzenie układu krążenia, a także zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania.

Plagiat w mediach – konsekwencje prawne i możliwości dochodzenia roszczeń

Plagiat jest poważnym naruszeniem zarówno zasad etyki dziennikarskiej, jak i obowiązujących przepisów prawa autorskiego. Współczesna era cyfryzacji oraz dynamiczny przepływ informacji sprzyjają przypadkom wykorzystywania cudzych treści bez odpowiedniego przypisania autorstwa. Warto przeanalizować, jakie regulacje prawne chronią twórców przed plagiatem w kontekście informacji prasowych oraz jakie działania mogą podjąć osoby poszkodowane w sytuacji, gdy ich teksty zostaną skopiowane bezprawnie.

REKLAMA

Sejm na żywo 31 marca 2025 r.: Komisja śledcza ds. Pegasusa

Przesłuchanie Mai Rodwald, prokurator, wezwanej w celu złożenia zeznań w toczącym się postępowaniu zmierzającym do zbadania legalności, prawidłowości oraz celowości czynności operacyjno-rozpoznawczych podejmowanych m.in. z wykorzystaniem oprogramowania Pegasus przez członków Rady Ministrów, służby specjalne, Policję, organy kontroli skarbowej oraz celno-skarbowej, organy powołane do ścigania przestępstw i prokuraturę w okresie od dnia 16 listopada 2015 r. do dnia 20 listopada 2023 r.

Świadczenie wspierające jednak nadal na 7 lat. Nowe wytyczne wydawania orzeczeń dla osób niepełnosprawnych tego nie zmieniają

Dla osób niepełnosprawnych prawnym wydarzeniem ostatniego tygodnia było wydanie wytycznych dla WZON i PZON co do stałych orzeczeń dla osób cierpiących na jedną z przeszło 200 chorób genetycznych. Wytyczne opublikował Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, Łukasz Krasoń. Wytyczne generalnie są adresowane dla dzieci do 16 roku życia i ich rodziców. Po otrzymaniu orzeczenia ważnego do ukończenia 16 roku życia będzie ono miało charakter stały (do 16. roku życia). Następnie osoba niepełnosprawna wystąpi o orzeczenie "dla dorosłych" i ono także będzie miało charakter stały. Niestety (na dziś) posiadanie stałego orzeczenia o niepełnosprawności nie ma znaczenia dla świadczenia wspierającego. Świadczenie to jest przeznaczone dla osób dorosłych. Dla świadczenia wspierającego istotne jest nie orzeczenie o niepełnosprawności, a poziom potrzeby wsparcia ustalony przez WZON, a tego nowe wytyczne nie dotyczą. W dalszym ciągu nie ma planów, aby świadczenie wspierające było przyznawane dożywotnio. Są tylko takie postulaty.

REKLAMA