Przestępstwo, które zostało popełnione w czasie trwania umowy o pracę uzasadnia zwolnienie pracownika w trybie dyscyplinarnym, jeżeli uniemożliwia to dalsze zatrudnienie, jest oczywiste i stwierdzone prawomocnym wyrokiem. Bez wątpienia popełnienie przestępstwa przez pracownika powoduje znaczne ograniczenie zaufania pracodawcy.
Przesłanki zwolnienia dyscyplinarnego w związku z popełnieniem przestępstwa
Zwolnienie pracownika bez wypowiedzenia umowy o pracę musi opierać się na istnieniu łącznie kilku okoliczności, które nie budzą wątpliwości. Po pierwsze przestępstwo musi zostać popełnione w czasie trwania umowy o pracę. Jednakże w sytuacji, gdy pracodawca zawarł umowę z pracownikiem, a ten zataił przed nim fakt popełnienia przestępstwa, pracodawca może rozwiązać stosunek pracy bez wypowiedzenia (wyrok SN I PK 625/02). Ponadto konieczne jest, aby fakt popełnienia przestępstwa skutecznie uniemożliwiał mu dalsze zatrudnienie na danym stanowisku. W przypadku, gdy przestępstwo zostanie ujawnione na terenie zakładu pracy jak również poza nim na osobie trzeciej, istnieje okoliczność przesądzająca o zwolnieniu pracownika w trybie dyscyplinarnym. Oznacza to, że pracodawca utracił zaufanie do pracownika. Nadto popełnione przestępstwo powinno być oczywiste bądź stwierdzone prawomocnym wyrokiem. W tym przypadku istnieje wiele rozbieżności, gdyż samo podejrzenie popełnienia przestępstwa może uzasadniać konieczność zwolnienia pracownika w trybie dyscyplinarnym.
Oczywisty fakt popełnienia przestępstwa
Przestępstwo należy uznać za oczywiste, jeżeli istnieją niebudzące najmniejszych wątpliwości dowody jego popełnienia (np. gdy przestępca został ujęty na gorącym uczynku). Jednakże w sytuacji, gdy przestępstwo zostało popełnione na szkodę osoby trzeciej a sprawca nie został ujęty na gorącym uczynku powstaje okoliczność budząca wątpliwość, co do możliwości zwolnienia takiego pracownika. Pracodawca z reguły obawia się zwolnień w trybie dyscyplinarnym, ponieważ nieuzasadnione zwolnienie może być dla niego niekorzystne. W takim przypadku, jeżeli istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przez pracownika przestępstwa można zwolnić go zarówno w zwykłym trybie jak i dyscyplinarnym.
Popełnienie przez pracownika wykroczenia bądź jego tymczasowe aresztowanie nie stanowi podstawy do rozwiązania stosunku pracy w trybie dyscyplinarnym.
Prawomocność wyroku
Zgodnie z art. 52 § 1 pkt. 2 kodeksu pracy pracownika można zwolnić bez wypowiedzenia umowy o pracę w sytuacji, gdy popełnione przestępstwo zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu, czyli takim, od którego nie przysługuje zwykły środek odwoławczy (wyrok SN II BP 17/10) W takiej sytuacji zwolnienie pracownika nie budzi żadnych wątpliwości. Jednakże może być to przesłanka wyłączająca możliwość zwolnienia, jeżeli istnieje samo podejrzenie popełnienia przestępstwa, chyba że jest ono uzasadnione. W przypadku wydania wyroku uniewinniającego pracownika można stwierdzić, że uchybienia, których się dopuścił uniemożliwiają dalsze zatrudnienie i stanowią ciężkie naruszenie kompetencji pracowniczych. Ponadto pracownik wobec którego wydano wyrok uniewinniający może dochodzić roszczenia o nieuzasadnione zwolnienie dyscyplinarne. Jednak w tym przypadku odpowiednie organy będą dochodzić, czy można ocenić dane uchybienia za oczywiste (wyrok SN I PRN 1/82).
Termin rozwiązania umowy o pracę
Termin rozwiązania stosunku pracy w trybie dyscyplinarnym na podstawie art. 52 § 2 kodeksu pracy wynosi miesiąc. Bieg terminu rozpoczyna się w chwili uzyskania przez pracodawcę odpowiednich wiadomości o okoliczności popełnienia przez pracownika przestępstwa, czyli takich, z których można wyciągnąć wniosek o konieczności rozwiązania umowy o pracę.
Zobacz: Czy można zwolnić pracownika, który popełnił przestępstwo?
Zawiłości związane z rozwiązaniem umowy bez wypowiedzenia
W orzecznictwie Sądu Najwyższego nie ma ściśle określonych reguł, jakimi powinien kierować się pracodawca w sytuacji, gdy jego pracownik popełnił przestępstwo. Samo zwolnienie dyscyplinarne w niektórych sytuacjach budzi wątpliwości, dlatego pracodawcy często podejmują się zwolnień w zwykłym trybie podając za przyczynę utratę zaufania do pracownika.
Podstawa prawna: art. 52 § 1 i § 2 kodeksu pracy, ustawa z dnia 26 czerwca 1974r. (Dz.U.1998.21.94)
Zobacz: Co musi zrobić pracodawca, aby zwolnić pracownika dyscyplinarnie?