Wypowiedzenie umowy na czas nieokreślony
Na wstępie warto zaznaczyć, że umowa o pracę może zostać rozwiązana na 4 sposoby:
- rozwiązanie umowy za porozumieniem stron,
- rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem przez jedną ze stron,
- rozwiązanie umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia przez jedną ze stron,
- rozwiązanie umowy z upływem okresu, na który została zawarta.
Rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem powinno odbyć się na piśmie. Pracodawca wypowiadając umowę bezterminową, powinien podać przyczynę uzasadniającą jej rozwiązanie. Ponadto należy zawrzeć w nim pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.
Polecamy artykuł: Wypowiedzenie umowy o pracę przez pracownika - WZÓR PISMA
Okres wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony 2019
Długość okresów wypowiedzenia umowy bezterminowej się nie zmienia. Od 22 lutego 2016 r. z okresami wypowiedzenia umowy na czas nieokreślony zostały zrównane okresy wypowiedzenia umów na czas określony.
Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.
Uzależnia się je od czasu zatrudnienia u danego pracodawcy i wynoszą odpowiednio:
- 2 tygodnie – zatrudnienie na okres krótszy niż 6 miesięcy,
- 1 miesiąc – zatrudnienie na okres co najmniej 6 miesięcy,
- 3 miesiące – zatrudnienie na okres co najmniej 3 lat.
Warto wspomnieć, że po złożeniu wypowiedzenia przez jedną ze stron, nic nie stoi na przeszkodzie, aby pracodawca z pracownikiem ustalili wcześniejszy termin rozwiązania umowy o pracę. W takiej sytuacji w dalszym ciągu jest to tryb rozwiązania umowy za wypowiedzeniem.
W przypadku zatrudnienia na stanowisku związanym z odpowiedzialnością materialną za powierzone mienie, strony mają możliwość ustalenia w umowie, że w przypadku, o którym mowa w pkt 1, okres wypowiedzenia wynosi 1 miesiąc, a w przypadku, o którym mowa pkt 2 – 3 miesiące.
Polecamy artykuł: Okresy wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony 2019 - wzór pisma
Upadłość i likwidacja pracodawcy – skrócenie okresu wypowiedzenia
W przypadku gdy powodem wypowiedzenia umowy jest ogłoszenie upadłości, likwidacja pracodawcy bądź inne przyczyny nie leżące po stronie pracownika, pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia z 3 miesięcy do 1 miesiąca. Należy jednak pamiętać, że pracownikowi przysługuje wówczas odszkodowanie w kwocie wynagrodzenia za czas pozostały do końca pierwotnego okresu wypowiedzenia.
Co istotne, jeśli pracownik nie podjął innej pracy do końca właściwego okresu wypowiedzenia, wlicza mu się ten czas do okresu zatrudnienia.
Zwolnienie z obowiązku świadczenia pracy
Kodeks pracy przewiduje możliwość zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy podczas okresu wypowiedzenia. Za ten czas pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. W przypadku braku uzgodnienia stron w kwestii wysokości wynagrodzenia za ten czas, stosuje się wynagrodzenie przestojowe (art. 81 § 1 Kodeksu pracy). Podobnie wypowiada się Sąd Najwyższy w Wyroku z dnia 9 marca 2017 r. (sygn. II PK 411/15):
Brak stanowczej normy prawnej regulującej kwestię wynagrodzenia pracownika w okresie zwolnienia z obowiązku wykonywania pracy, poprzedzającym uzgodnioną datę rozwiązania umowy za porozumieniem stron, skutkuje tym, że w drodze analogii jako podstawę prawną można przyjmować art. 81 § 1 k.p., ale też zauważając szczególną ochronę pracownika jako słabszej strony stosunku pracy, co podlega ocenie na tle okoliczności konkretnego przypadku, należy mieć na względzie stosowanie zasad obowiązujących przy ustaleniu wynagrodzenia za urlop, zgodnie z art. 172 k.p. i rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. nr 2, poz. 14 ze zm).
Zwolnienie na poszukiwanie pracy
W trakcie okresu wypowiedzenia pracownikowi przysługuje zwolnienie na poszukiwanie pracy. Warunkiem skorzystania z tego uprawnienia jest wypowiedzenie umowy o pracę przez pracodawcę. Jeśli pracownik sam wypowiedział umowę, nie będzie miał takiej możliwości. Zwolnienie na poszukiwanie pracy wynosi 2 dni robocze, jeśli pracownik jest na 2-tygodniowym lub jednomiesięcznym wypowiedzeniu oraz 3 dni robocze, gdy pracownik przebywa korzysta z 3-miesięcznego wypowiedzenia. Za czas tych dni pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.
Obliczanie długości okresu wypowiedzenia
Umowa o pracę rozwiązana za wypowiedzeniem kończy się wraz z upływem okresu wypowiedzenia. W celu obliczenia długości okresu wypowiedzenia należy posłużyć się art. 30 § 21 Kodeksu pracy, zgodnie z którym:
„Okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca.”
Oznacza to, że 2-tygodniowy okres wypowiedzenia, bez względu na to którego dnia tygodnia zostało złożone wypowiedzenie, zakończy się zawsze w sobotę. Reguły tej nie zmienia wystąpienie wówczas dnia ustawowo wolnego od pracy.
Pracownik złożył wypowiedzenie w poniedziałek 4 lutego 2019 r. Przysługuje mu 2-tygodniowy okres wypowiedzenia. Umowa rozwiąże się w dniu 23 lutego 2019 r. (sobota).
Natomiast w przypadku miesięcznego i 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia umowa rozwiązuje się zawsze ostatniego dnia miesiąca. Nie ma przy tym znaczenia czy jest to 31, 30, 29 czy 28 dzień miesiąca. Nie stanowi przeszkody do rozwiązania umowy wystąpienie w tym dniu święta czy innego dnia wolnego od pracy.
Pracownik zatrudniony u danego pracodawcy 4 lata składa z dniem 14 lutego 2019 r. wypowiedzenie. Przysługuje mu 3-miesięczny termin wypowiedzenia. Umowa rozwiąże się więc z dniem 31 maja 2019 r. Bieg terminu wypowiedzenia zaczyna się bowiem dopiero z pierwszym dniem miesiąca następującego po dniu złożenia wypowiedzenia.
Pracownik zatrudniony jest u danego pracodawcy 35 miesięcy. Dopiero 36 miesięcy pracy uprawnia do skorzystania z 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Jeśli jednak pracownik złoży wypowiedzenie z miesięcznym okresem wypowiedzenia, wówczas do okresu zatrudnienia u danego pracodawcy dolicza się 1 miesiąc i w sumie cały okres zatrudnienia wynosi 36 miesięcy. Oznacza to, że pracownik powinien złożyć wypowiedzenia z 3- miesięcznym okresem wypowiedzenia.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 11 maja 1999 r. (I PKN 34/99) „O długości okresów wypowiedzenia (art. 36 § 1 KP) decyduje okres zatrudnienia u danego pracodawcy liczony od dnia zawarcia umowy o pracę do daty jej rozwiązania z upływem okresu wypowiedzenia (art. 32 § 2 KP).”
Może zdarzyć się sytuacja, kiedy pracownik składając wypowiedzenie, wpisał złą długość okresu wypowiedzenia. Jeśli pracownik wypowiedział umowę z 2-tygodniowym okresem wypowiedzenia, a w rzeczywistości przysługuje mu miesięczny okres wypowiedzenia, wówczas umowa rozwiązuje się z właściwym terminem. Pracownik nie może bowiem jednostronnie skrócić okresu wypowiedzenia. Potrzebna jest w tym celu zgoda pracodawcy.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2018, poz. 917)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dziennik Ustaw rok 1997 nr 2 poz. 14)