Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia
Istnieje kilka sposobów rozwiązania umowy o pracę. Jednym z nich jest rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, czyli oświadczenie woli złożone przez jedną stronę stosunku pracy drugiej stronie, powodujące natychmiastowe ustanie stosunku pracy. Z uwagi na fakt, że jest to nadzwyczajny i najbardziej drastyczny w swoich skutkach sposób ustania stosunku pracy można go zastosować tylko w wyjątkowych okolicznościach.
Forma oświadczenia
Rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia może zarówno pracodawca jak i pracownik. Oświadczenie o rozwiązaniu umowy powinno mieć formę pisemną i zawierać oprócz wyrażenia woli natychmiastowego ustania stosunku pracy wskazanie przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. Bardzo ważne jest również, aby oświadczenie pracodawcy zawierało pouczenie o przysługujących pracownikowi środkach prawnych, czyli informację, że pracownik może złożyć wniosek o przywrócenie do pracy lub o odszkodowanie do sądu pracy w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenie o rozwiązaniu umowy.
Rozwiązanie umowy przez pracodawcę
Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w przypadku:
1. ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych - jest to najczęstsza przyczyna zwolnienia dyscyplinarnego.
Jeżeli pracownik brał udział w nielegalnym strajku, nie będąc jego organizatorem, zwolnienie dyscyplinarne jest możliwe, pod warunkiem, że pracownicy mieli pełną świadomość bezprawności swojego postępowania. Podstawą rozwiązania stosunku pracy nie może być natomiast udział w strajku legalnym.
Podstawą zwolnienia może być naruszenie obowiązku dbałości o interes pracodawcy (prowadzenie działalności konkurencyjnej) lub bezprawne wykorzystywanie przez pracownika mienia pracodawcy.
2. Popełnienia przez pracownika w czasie trwania umowy o pracę przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem.
3. Zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.
Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.
Termin
Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Chodzi tutaj o wiadomości uzasadniające rozwiązanie umowy, a nie o wiadomości, które wymagają jeszcze sprawdzenia.
Rozwiązanie umowy przez pracownika
Nie tylko pracodawca, ale również pracownik ma prawo rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia. Może to nastąpić w wyjątkowych okolicznościach:
- jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe.
- gdy pracodawca dopuści się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.
Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy.
Zobacz także dział: Rozwiązanie umowy o pracę
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2018, poz. 917)