Co do zasady, wysokość premii jest ustalana procentowo w zależności od liczby umów sprzedażowych zawartych przez pracowników z naszymi klientami. Ostatnio jeden z pracowników zażądał wypłaty premii uznaniowej, której nie przyznał mu przełożony ze względu na nieobecność pracownika w pracy przez znaczną część miesiąca z powodu choroby i w związku z tym niższą sprzedaż. Czy w razie niewypłacenia premii pracownik będzie mógł wystąpić do sądu z roszczeniem o jej wypłatę?
Należy przyjąć, że Państwa pracownik może wystąpić do sądu pracy z roszczeniem o wypłatę premii. Tak precyzyjne określenie warunków przyznawania pracownikom premii uznaniowej wskazuje na to, że jest to premia regulaminowa. Jeżeli bowiem przesłanki nabycia premii uznaniowej są sformułowane ściśle i konkretnie, a pracownik je spełni, świadczenie to nabiera charakteru roszczeniowego i jego wypłata staje się obowiązkiem pracodawcy.
Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.
Przyznanie premii uznaniowej, jej wysokość oraz częstotliwość wypłaty powinny zawsze zależeć od swobodnej decyzji pracodawcy, której wyznacznikiem jest ocena pracy pracownika. Natomiast uzależnienie przyznawania premii od spełnienia przez pracownika konkretnych zadań bądź warunków (np. od ilości sprzedanego asortymentu), wbrew nazwie świadczenia spowoduje, że nabierze ona charakteru roszczeniowego, tak jak w przedstawionej sytuacji. Roszczenie o wypłatę premii uznaniowej powstaje zatem w sytuacji, gdy przesłanki jej nabycia były sformułowane na tyle ściśle i obiektywnie, że pracownik je spełnił, nawet jeśli formalnie premia jest uznaniowa. Ponadto muszą Państwo pamiętać, że pracownikowi przysługuje prawo wystąpienia z roszczeniem o wypłatę premii uznaniowej w jeszcze jednym przypadku. Dotyczy to sytuacji, gdy pracodawca podejmie decyzję o przyznaniu premii uznaniowej, ale nie wypłaci jej z różnych przyczyn (np. z powodu braku środków finansowych).
W umowie jednego z pracowników zatrudnionego na stanowisku specjalisty ds. sprzedaży pracodawca określił, że osobie tej przysługuje premia uznaniowa. Przysługuje ona w wysokości uzależnionej od wartości brutto sprzedanych usług i wynosi: ■ 200 zł za sprzedaż usług o wartości brutto do 2500 zł,
- 500 zł za sprzedaż usług o wartości brutto od 2500 zł do 6000 zł,
- 1000 zł za sprzedaż usług o wartości brutto od 6000 zł do 10 000 zł.
W grudniu 2014 r. pracownik sprzedał usługę za 5000 zł brutto, a więc nabył prawo do premii uznaniowej w wysokości 500 zł. Pracodawca wypłacił pracownikowi 300 zł i jako powód podał, że jeden z klientów, który nabył usługę sprzedaną przez tego pracownika, spóźnia się z zapłatą za fakturę. W tej sytuacji pracownik ma roszczenie do pracodawcy o wypłatę premii, która ze względu na możliwość kontroli jej przyznawania utraciła swój uznaniowy charakter. Jeżeli pracodawca nie wypłaci premii w pełnej należnej wysokości, pracownik może wystąpić z roszczeniem do sądu pracy.
|
Premia regulaminowa |
Premia uznaniowa |
|
przysługuje po spełnieniu określonych warunków wskazanych w przepisach wewnątrzzakładowych lub w umowie o pracę |
może przysługiwać po spełnieniu określonych warunków wskazanych w przepisach wewnątrzzakładowych lub w umowie o pracę |
|
warunki jej przyznania albo nieprzyznania powinny być precyzyjnie określone |
warunki jej przyznania lub nieprzyznania nie są precyzyjnie określone i sprawdzalne |
|
prawo do premii przysługuje bez względu na wolę pracodawcy i tego prawa pracownik może dochodzić przed sądem pracy |
prawo do premii jest uzależnione od woli pracodawcy i nie jest składnikiem roszczeniowym |