Dodatkowe dni wolne czy godziny? Co przysługuje karmiącym piersią pracownicom w 2024 i 2025 r.? Czy są prace, których nie mogą wykonywać pracownice karmiące piersią? O co jeszcze mogą wnioskować pracownice karmiące piersią?
- Przerwa na karmienie dla pracownic karmiących piersią
- Prace uciążliwe, niebezpieczne lub szkodliwe dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią
- Dni wolne na opiekę nad dzieckiem
- Ograniczenia w zatrudnieniu pracowników opiekujących się małymi dziećmi
- Elastyczna organizacja pracy i praca zdalna
Pracownice karmiące piersią mogą liczyć na dodatkowe przywileje po urodzeniu dziecka. Niektóre przywileje i ograniczenia w zatrudnieniu dotyczą także opiekunów małych dzieci.
Przerwa na karmienie dla pracownic karmiących piersią
Pracownicom karmiącym piersią przysługuje prawo do przerwy na karmienie. Przerwy na karmienie przysługują zarówno podczas wykonywania pracy zdalnej, jak i stacjonarnej. Zgodnie z Kodeksem pracy, pracownica karmiąca dziecko piersią ma prawo do dwóch półgodzinnych przerw, które wliczane są do czasu pracy. W przypadku, gdy pracownica karmi więcej niż jedno dziecko, ma prawo do dwóch przerw w pracy, które trwają po 45 min każda. Przerwy na karmienie – na wniosek pracownicy – mogą być udzielane łącznie. Bardzo często pracownice karmiące piersią korzystają z tego rozwiązania, by szybciej wrócić do swojego dziecka. Pracownica, której czas pracy nie przekracza sześciu godzin dziennie, ma prawo do jednej przerwy na karmienie. Przerwa na karmienie nie przysługuje pracownicy zatrudnionej przez czas krótszy niż cztery godziny dziennie. Prawo nie nakłada ograniczeń czasowych dotyczących tego, jak długo kobieta może korzystać z przysługującej jej przerwy na karmienie. Ponadto, pracownica nie musi udowadniać faktu karmienia dziecka. Wystarczy jej oświadczenie. Pracodawca nie może wymagać od pracownicy zaświadczenia lekarskiego.
Prace uciążliwe, niebezpieczne lub szkodliwe dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią
Pracownice będące w ciąży oraz te, karmiące piersią, nie mogą wykonywać prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia. Wśród prac, których nie mogą wykonywać pracownice karmiące piersią znajduje się m. in, ręczne przenoszenie przedmiotów o masie przekraczającej 6 kg na wysokość ponad 4 m lub na odległość przekraczającą 25m. Nie mogą także wykonywać pracy nurków, pracy w zbiornikach ciśnieniowych oraz wszystkich prac w warunkach podwyższonego lub obniżonego ciśnienia, a także prac pod ziemią we wszelkiego rodzaju kopalniach. Wykaz prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią znajduje się w załączniku do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2017 r.
Dni wolne na opiekę nad dzieckiem
Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do lat 14, w tym także pracownicy karmiącej piersią, przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy na opiekę nad dzieckiem. Przysługuje ono w wymiarze 16 godzin, lub dwóch dni. Pracownik wykorzystujący to zwolnienie zachowuje prawo do wynagrodzenia. Zwolnienie od pracy, w przypadku korzystania z dni wolnych na opiekę nad dzieckiem, dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy ustalane jest proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy danego pracownika. W przypadku niepełnej godziny zwolnienia od pracy, zaokrągla się ją w górę, do pełnej godziny.
Ograniczenia w zatrudnieniu pracowników opiekujących się małymi dziećmi
Ponadto, pracownica karmiąca, a także każdy pracownik, który wychowuje dziecko do ukończenia przez nie lat ośmiu, nie może być zatrudniony w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, w systemie przerywanego czasu pracy, a także nie może być delegowany poza stałe miejsce pracy bez wyrażenia na to zgody.
Elastyczna organizacja pracy i praca zdalna
Zgodnie z art. 188.1, § 1. Kodeksu pracy, pracownik wychowujący dziecko, do ukończenia przez nie ósmego roku życia, może złożyć wniosek o zastosowanie do niego elastycznej organizacji pracy. Za elastyczną organizację pracy uważa się m.in. pracę zdalną, system przerywanego czasu pracy, system skróconego tygodnia pracy oraz system pracy weekendowej. Dodatkowo, na podstawie art. 67.19 § 6. Kodeksu pracy, pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika wychowującego dziecko do ukończenia przez nie 4. roku życia o wykonywanie pracy zdalnej, chyba że nie jest to możliwe ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 2024 r. poz. 1465 t.j.)
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 3 kwietnia 2017 r. w sprawie wykazu prac uciążliwych, niebezpiecznych lub szkodliwych dla zdrowia kobiet w ciąży i kobiet karmiących dziecko piersią poz. 796