36 zamiast 24 dni pracy zdalnej dla każdego. MRPiPS monitoruje sytuację. Czy już w 2025 r. będziemy mogli częściej pracować zdalnie? O okazjonalną pracę zdalną może wnioskować każdy, ale nikt nie musi jej dostać.
- Zwiększenie limitu okazjonalnej pracy zdalnej z 24 do 36 dni
- Okazjonalna praca zdalna dla każdego, ale tylko na wniosek
Zwiększenie limitu okazjonalnej pracy zdalnej z 24 do 36 dni
Pod koniec lipca b.r. Główny Inspektor Pracy Marcin Stanecki w rozmowie z PAP przyznał, że przepisy o pracy zdalnej bardzo dobrze się sprawdziły w polskiej rzeczywistości, a sama praca zdalna najczęściej przyjmuje charakter hybrydowy. W jego ocenie, dobrą zmianą byłoby zwiększenie limitu okazjonalnej pracy zdalnej z 24 dni w ciągu roku do 36 dni w ciągu roku.
Napisaliśmy do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z prośbą o komentarz dotyczący poruszanej przez Staneckiego kwestii związanej ze zwiększeniem limitu okazjonalnej pracy zdalnej z 24 do 36 dni. Spytaliśmy także, czy resort pracuje nad zmianami dotyczącymi zwiększenia limitu pracy zdalnej okazjonalnej. W odpowiedzi uzyskaliśmy informację, że obecnie w MRPiPS nie są prowadzone prace legislacyjne, które miałyby na celu zwiększenie limitu pracy zdalnej okazjonalnej. Zostaliśmy jednak zapewnieni, że resort pracy monitoruje oraz poddaje analizie postulaty i wystąpienia różnych podmiotów w tym zakresie.
Okazjonalna praca zdalna dla każdego, ale tylko na wniosek
Przypomnijmy, że okazjonalna praca zdalna to szczególny rodzaj pracy zdalnej na wniosek pracownika. Przysługuje każdemu pracownikowi, co należy rozumieć w ten sposób, że każdy pracownik ma prawo o nią wnioskować, jednak nie oznacza to, że pracodawca ma obowiązek każdemu jej udzielić. Jej wymiar nie może przekroczyć w roku kalendarzowym 24 dni. Z uwagi na jej incydentalny charakter i założenie, że ma ona stanowić wyjątek od zasady świadczenia pracy w siedzibie pracodawcy, jest ona obarczona znacznie mniejszą ilością obowiązków formalnych niż praca zdalna całkowita lub częściowa i wiąże się po stronie pracodawcy z mniejszymi kosztami. Jednak co istotne, pracodawca nie ma obowiązku uwzględniania wniosku pracownika i zawsze może on spotkać się z jego odmową, której nie trzeba uzasadniać.
Wymiar 24 dni wskazany przez ustawodawcę to maksymalnym wymiarem, który pozwala na uznanie pracy zdalnej za okazjonalną, a tym samym nie wiąże się dla pracodawcy z obowiązkiem dokonania szczegółowych uzgodnień dotyczących zasad jej wykonywania, zmiany miejsca pracy określonego w umowie, czy też zapewnienia pracownikowi materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych, niezbędnych do jej wykonywania. Aby stosowanie tych uproszczonych zasad było możliwe, jej maksymalny wymiar określony przez ustawodawcę nie może zostać przekroczony.
Ustawodawca nie wprowadził żadnych szczególnych regulacji dotyczących wymiaru okazjonalnej pracy zdalnej. W szczególności nie przewidział przeliczania go na godziny pracy pracownika (należy udzielać go w dniach) i nie uzależnił od wymiaru czasu pracy. Nie podlega on również proporcjonalnemu obliczaniu w sytuacji przepracowania przez pracownika tylko części roku kalendarzowego. Jednak co bardzo ważne, wymiar ten dotyczy zatrudnienia w roku kalendarzowym u wszystkich pracodawców, a więc będzie podlegał obniżeniu w razie zatrudnienia u kolejnego pracodawcy, jeśli w czasie świadczenia pracy u poprzedniego pracownik korzystał z okazjonalnej pracy zdalnej.
Szanowna Pani Redaktor,
informujemy, że 7 kwietnia 2023 r. weszły w życie przepisy ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 240) dotyczące pracy zdalnej. Rozwiązania w tym zakresie zastąpiły dotychczasowe przepisy dotyczące telepracy.
Obecnie Kodeks pracy stanowi, że praca zdalna to praca wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość (art. 6718 Kodeksu pracy).
Uzgodnienie między stronami umowy o pracę dotyczące wykonywania pracy zdalnej przez pracownika może nastąpić zarówno przy zawieraniu umowy o pracę jak i już w trakcie zatrudnienia (art. 6719 § 1 Kodeksu pracy). Wymiar uzgodnionej pracy zdalnej ustalany jest stosownie do potrzeb konkretnego pracownika i pracodawcy.
Jeśli chodzi natomiast o pracę zdalną okazjonalną - uregulowaną w art. 6733 Kodeksu pracy, to należy wskazać, że jest ona udzielana na wniosek pracownika w wymiarze nieprzekraczającym 24 dni w roku kalendarzowym. W tym przypadku pracodawca nie jest związany wnioskiem pracownika.
W ślad za uzasadnieniem powyższej nowelizacji Kodeksu pracy należy podkreślić szczególny charakter tej formy wykonywania pracy zdalnej tj. incydentalność, a także fakt jej wykonywania wyłącznie ze względu na potrzeby pracownika.
Zatem przyjęta konstrukcja przepisu wskazuje, że ta forma pracy zdalnej znajduje zastosowanie w okolicznościach uzasadnionych wyłącznie interesem (potrzebą) pracownika. Przy tym należy wskazać, że przepis art. 6733 Kodeksu pracy nie wyklucza możliwości złożenia wniosku dotyczącego okazjonalnej pracy zdalnej przez pracownika, który wykonuje już pracę zdalną częściowo na zasadach ogólnych. Warto mieć także na względzie, że wprowadzenie instytucji pracy zdalnej w obecnie obowiązującej formie zostało poprzedzone nie tylko długotrwałymi uzgodnieniami międzyresortowymi, ale także negocjacjami z partnerami społecznymi.
Obecnie w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nie są prowadzone prace legislacyjne, mające na celu zwiększenie limitu pracy zdalnej okazjonalnej. Jednocześnie resort pracy monitoruje oraz poddaje analizie postulaty i wystąpienia różnych podmiotów w tym zakresie.
art. 6733 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)