Duża grupa nauczycieli będzie stratna od września 2024 r. A wszystko przez nabycie prawa do emerytury. Czy można jeszcze liczyć na zmianę przepisów? Wydaje się to wątpliwe, jednak środowisko nauczycielskie nie rezygnuje ze swoich starań.
Ponad 18 tys. osób straci swoje uprawnienia
Wygląda na to, że od 1 września 2024 r. istotna grupa nauczycieli straci uprawnienie do urlopu dla poratowania zdrowia. Jak wskazują szacunki, będzie to ponad 18 tys. osób. Dlaczego tak się stanie? Taki efekt da wejście w życie art. 88a ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela regulującego zasady nabywania prawa do emerytury stażowej, w połączeniu z art. 73 Karty nauczyciela regulującym prawo do urlopu dla poratowania zdrowia.
Urlop dla poratowania zdrowia to uprawnienie przysługujące nauczycielom, zatrudnionym w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu nieprzerwanie co najmniej 7 lat w szkole w wymiarze nie niższym niż 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć. Udziela go dyrektor:
1) w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia:
a) choroby zagrażającej wystąpieniem choroby zawodowej lub
b) choroby, w której powstaniu czynniki środowiska pracy lub sposób wykonywania pracy odgrywają istotną rolę, lub
2) na leczenie uzdrowiskowe lub rehabilitację uzdrowiskową.
Można z niego skorzystać więcej niż raz, ale jego łączny wymiar wynosi 3 lata. Jednorazowo może on trwać maksymalnie przez rok. Po raz kolejny urlop ten przysługuje po roku od poprzedniego. Co istotne, urlop ten jest płatny. Nauczyciel nie tylko zachowuje prawo do wynagrodzenia zasadniczego, ale również do dodatku za wysługę lat oraz innych świadczeń pracowniczych. Wlicza się on także do okresu składkowego.
Nabycie prawa do emerytury ma istotne znaczenie
Co istotne z punktu widzenia analizowanego problemu, nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne. W konsekwencji, nauczyciele, którzy 1 września 2024 r. uzyskają prawo do wcześniejszej emerytury, stracą prawo do skorzystania z urlopu dla poratowania zdrowia. Według szacunków problem ten może dotyczyć ponad 18 tys. nauczycieli. Tymczasem organizacje związkowe postulują nowelizację Karty Nauczyciela, która zlikwiduje ten błąd i to najlepiej przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego. Taki efekt nowelizacji przepisów jest bowiem traktowany przez środowisko nauczycielskie jako błąd legislacyjny i już od pewnego czasu postuluje ono przywrócenie nauczycielom prawa do urlopu zdrowotnego. Wskazuje też na potrzebę pilnego uregulowania tej kwestii. Obecnie nic jednak nie wskazuje na to, że uda się to zrobić przed 1 września 2024 r., a co za tym idzie, istotna grupa nauczycieli straci prawo do korzystania z tego uprawnienia.
art. 73, art. 88a ustawy z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela (j.t. Dz.U. z 2024 r. poz. 986)