Czy choroba przewlekła wyklucza z pracy?

Katarzyna Redmerska
Dziennikarka medyczno-prawna
rozwiń więcej
choroba przewlekła a praca / Shutterstock

Choroba przewlekła – równa się eliminacja z życia zawodowego? Dla chorujących przewlekle praca zawodowa ma ogromne znaczenie nie tylko ze względu na zwiększone potrzeby finansowe, ale i samopoczucie psychiczne. Niestety, jak pokazują badania – większość takich osób jest pomijana na rynku pracy. Dlaczego stan zdrowia bywa powodem odrzucenia kandydata do pracy? Jak zmienić ten trend? 

Tylko część pracowników informuje pracodawcę o swoich chorobach przewlekłych. Główną przyczyną takiego stanu rzeczy jest strach przed utratą pracy.

Jak pokazują badania przeprowadzone w ramach kampanii „Choroba? Pracuję z nią!” – ponad 70 proc. menadżerów przyznało, że choroba może być powodem odrzucenia kandydata do pracy. 11 proc. stwierdziło, że takie sytuacje często występują na rynku pracy. Niemal 40 proc. respondentów wskazało, że dla pracodawców absencje chorobowe pracownika są problemem. Natomiast ponad 48 proc. ankietowanych stwierdziła, że widzi wyzwania związane z zatrudnieniem osoby przewlekle chorej. 

Czym są choroby przewlekłe

Choroby przewlekłe należą do przypadłości, które charakteryzuje długi okres utrzymywania się objawów, wolny postęp zmian chorobowych, a także częste nawroty.  

Z badań GUS wynika, że w Polsce ponad 54 proc. społeczeństwa zmaga się z chorobami bądź dolegliwościami przewlekłymi – 23 proc. z nich to osoby w wieku produkcyjnym – najczęściej eliminowane z życia społecznego, zawodowego, pomimo że stan ich zdrowia pozwala na podjęcie zatrudnienia. 

Jak była mowa powyżej, rozwój chorób przewlekłych jest długi i powolny, często w pierwszej fazie niezauważalny. Symptomy nie należą do ostrych, ani nasilonych, ale są stałe. Choroba przewlekła to stan chroniczny. Cechami wspólnymi chorób przewlekłych jest: 

  • stopniowe narastanie objawów; 
  • objawy, które są łagodne; 
  • długość trwania (powyżej trzech miesięcy lub ciągłe nawroty objawów); 
  • są nieuleczalne bądź prowadzą do poważnego uszczerbku na zdrowiu.

Do najczęściej występujących chorób przewlekłych zalicza się: cukrzyca, choroba wieńcowa, choroby układu oddechowego, neurologiczne. Przez wzgląd na dostęp do coraz lepszego leczenia – nowotwory. 

Chronicznych chorób jest jednak o wiele więcej – sklasyfikowane zostały w opracowanej przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10. 

Choroby przewlekłe to jedno z najistotniejszych wyzwań, jakie dotyczą zdrowia pracowników. Wśród osób w wieku produkcyjnym blisko jedna na cztery zmaga się przynajmniej z dwoma chorobami przewlekłymi – problem ten narasta z wiekiem. 

W Polsce według Europejskiego Badania Warunków Życia Ludności (EU-SILC), w 2020 roku – blisko co piąta osoba w wieku 30-44 lata deklarowała występowanie długotrwałych problemów zdrowotnych. W grupie wiekowej 45-59 lat dotyczyło to co trzeciej osoby, a wśród osób w wieku 60-74 lata – 60 proc. 

Pracodawców niepokoi choroba. Pracowników niepokoi wykluczenie z pracy 

W opinii ekspertów, niepokój pracodawców wzbudza sama choroba i możliwość jej negatywnych skutków na efektywność pracy podwładnego, to jednak nie wszystko. Pracodawcy obawiają się ponadto postawy chorych, którzy mogliby rzekomo wykorzystywać swój stan zdrowia do usprawiedliwiania niedociągnięć oraz błędów.

Choroby przewlekłe to temat trudny i pracownicy nie chcą poruszać go z pracodawcą. Według Krajowego Centrum Promocji Zdrowia w Miejscu Pracy – jedynie 9 proc. pracowników informuje pracodawcę o swoim stanie zdrowia. Jest to wynik strachu przed utratą pracy, jak i wykluczeniem z niej.

 

Czy możliwa jest poprawa sytuacji osób z niepełnosprawnościami na rynku pracy? 

Eksperci wskazują taką ewentualność, polegającą na skorelowaniu kilku istotnych czynników – podstawowy to zmiana nastawienia samych pracodawców. Nie bez znaczenia w poprawie sytuacji przewlekle chorych na rynku pracy są zmiany na nim – dopuszczające elastyczne godziny pracy bądź też pracę zdalną, co pozwalałoby pracownikowi łączyć życie zawodowe z leczeniem. 

W poprawie sytuacji pracowników przewlekle chorych na pewno pomoże wsparcie ze strony polityki zdrowotnej państwa. Lepszy dostęp do innowacyjnych terapii, możliwość spersonalizowanego leczenia, jak i nowoczesna rehabilitacja – to wszystko sprawi, że pracodawcy będą bardziej skłonni otworzyć się na osoby z chorobami przewlekłymi.

Nowoczesne formy leczenia znacznie poprawiają stan zdrowia pacjenta i są coraz mniej obciążające, a co za tym idzie – można stosować je rzadziej, w niektórych przypadkach nie wymagają hospitalizacji. 

Programy wspierające powrót do pracy osób chorych przewlekle 

Problem występowania chorób przewlekłych w Unii Europejskiej już dawno zauważono – prawie co czwarta pracująca osoba w UE zmaga się z tego typu schorzeniem.  Wdrażane i promowane są programy, które mają na celu nakierunkowanie lub powrót chorego do pracy bądź też utrzymywanie go w aktywności zawodowej. Jak tłumaczą eksperci, te działania skupiają się na monitorowaniu stanu zdrowia pracowników i na pozostawaniu z nimi w kontakcie, tak by nawet na zwolnieniu wiedzieli, co się dzieje w firmie, i w każdej chwili mogli powrócić do pracy. 

W Polsce programów wspierających powrót do pracy osób chorych przewlekle, wciąż jest zbyt mało – odnoszą się do uelastycznienia czasu pracy, możliwości pracy zdalnej, okresowej możliwość pracy w zmniejszonym zakresie godzin.  

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Infor.pl

oprac. Kinga Olszacka
rozwiń więcej
Prawo
Zakaz trzymania psów na uwięzi od 2025 roku. Tylko 2 wyjątki. Także minimalne powierzchnie kojców [projekt nowelizacji]
18 lip 2024

Do Sejmu wpłynął projekt nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt autorstwa posłów Koalicji Obywatelskiej, wprowadzający zakaz trzymania psów na uwięzi. Ten zakaz będzie miał dwa wyjątki: będzie można tymczasowo trzymać psa na smyczy podczas spaceru i w transporcie. Zmiana przepisów mają wejść w życie sześć miesięcy po dniu publikacji w Dzienniku Ustaw.

Opieka nad chorym rodzicem: Zwolnienie od pracy i zasiłek
17 lip 2024

Jeżeli pojawi się konieczność sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny, pracownik może skorzystać ze zwolnienia od pracy, a przy tym skorzystać z zasiłku opiekuńczego. Kiedy będzie to możliwe oraz jakie formalności są niezbędne?

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami
17 lip 2024

5 dni urlopu, których pracodawca musi ci udzielić. We wskazanym przez ciebie terminie. Dopilnuj złożenia wniosku zgodnie z zasadami. Można łatwo zyskać dni wolne od pracy, bo pracodawca nie może odmówić.

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku
17 lip 2024

100 tys. złotych na budowę płotu? Tak. Ale musi mieć określoną wysokość, Termin składania wniosków upłynie 2 sierpnia 2024 roku. Inwestycje mają zapobiegać rozprzestrzenianiu się ASF. Wnioski trzeba składać elektronicznie.

Świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami. Ile wynosi, dla kogo, kiedy, jak wystąpić?
17 lip 2024

Świadczenie wspierające jest formą pomocy dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Jego przyznanie nie jest zależne od kryterium dochodowego, a od określonego poziomu potrzeby wsparcia. Jak uzyskać świadczenie wspierające? Ile ono wynosi?

Waloryzacja emerytur i rent w 2025 roku. Rząd proponuje podwyżkę o 6,78%
17 lip 2024

W dniu 17 lipca 2024 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano założenia projektu rozporządzenia w sprawie wysokości zwiększenia wskaźnika waloryzacji emerytur i rent w 2025 r. Rząd zaproponował, by wskaźnik ten pozostał na poziomie ustawowego minimum.

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja
17 lip 2024

Będzie kolejny dodatek do emerytury dla matek z rodzin wielodzietnych? Jest wniosek. Zdaniem resortu to ciekawa propozycja. Chodzi o kobiety pracujące w gospodarstwach rolnych, które tworzą rodziny wielodzietne.

Ważny termin dla osób urodzonych po 1968 r. Decyzja tylko do końca lipca
17 lip 2024

Tylko do końca lipca trwa okno transferowe. Osoby, które urodziły się po 1968 r., mogą zdecydować, gdzie ma trafiać część składki emerytalnej – na subkonto w ZUS czy do OFE.

Nowe wzory dokumentów składanych do ZUS. Zmiana od 1 września 2024 r.
17 lip 2024

Zmienią się wzory dokumentów składanych do ZUS. Nowe wzory zawiera projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego. Chodzi m.in. o dostosowanie formularzy do nowych przepisów dotyczących wprowadzenia wcześniejszej emerytury dla nauczycieli.

1500 zł kary za wezwanie karetki w tych przypadkach. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania pogotowia? Sprawdź.
17 lip 2024

1500 zł kary za nieuzasadnione wezwanie pogotowia. Kto zapłaci? Czy powinniśmy się obawiać wezwania karetki? Nieuzasadnione wezwanie pogotowia w 2022 roku miało miejsce 2 mln razy.Jak zidentyfikować nagłe pogorszenie zdrowia?

pokaż więcej
Proszę czekać...