Polecenia pracodawcy
Czy trzeba wykonywać wszystkie polecenia pracodawcy? Czy zawsze grożą konsekwencje za odmowę wykonania poleconego zadania? Sprawdź!
Podjęcie pracy wiąże się z wieloma obowiązkami. Pracownik zobowiązany jest m.in. wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeśli nie są one sprzeczne z przepisami prawa pracy lub umową o pracę.
Czym jest polecenie służbowe?
To ustne lub pisemne zlecanie pracownikowi konkretnych obowiązków lub czynności do wykonania. Na początku zatrudnienia, w zakresie obowiązków, który pracodawca zobowiązany jest przedstawić zatrudnionemu wymienione są tzw. stałe polecenia służbowe.
Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF.
Pracodawca jest obowiązany w szczególności zaznajomić pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami.
Polecenie służbowe powinno wpisywać się w ustalony w umowie rodzaj prac. Przy czym nie musi dotyczyć wyłącznie obowiązków wpisanych w przedstawionym zakresie. Prawomocne polecenie powinno spełniać określone warunki:
- powinno dotyczyć pracy,
- powinno pozostawać w zgodności z umową o pracę, to jest z rodzajem umówionej pracy,
- nie może godzić w powszechnie obowiązujący porządek prawny.
Kiedy pracownik może odmówić wykonania polecenia służbowego?
W przypadku, gdy polecenie służbowe nie spełnia któregoś z wyżej wymienionych warunków, pracownik może odmówić jego wykonania.
Należy mieć na uwadze jeszcze jeden zapis w Kodeksie pracy, mówiący o tym, że: pracodawca może powierzyć pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, inną pracę niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający trzech miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.
Jeśli jednak polecenie służbowe jest sprzeczne z prawem, np. kopiowanie danych lub fałszowanie faktur, pracownik nie tyle ma prawo, a obowiązek odmowy wykonania polecenia. Działania niezgodnie z prawem, zlecone przez przełożonego, nie zwalniają z odpowiedzialności karnej. Odmówić może również, gdy polecenie znacznie wybiega poza zakres obowiązków, np. odebranie dziecka z przedszkola. Odmowa przysługuje również, gdy polecone zadanie stanowi zagrożenie dla życia i zdrowia, np. wadliwy sprzęt zabezpieczający w przypadku pracy na wysokościach.
Konsekwencje odmowy wykonania polecenia służbowego
Odmowa wykonania polecenia służbowego, które jest zgodne z przepisami może skutkować pouczeniem, naganą lub rozwiązaniem umowy.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dziennik Ustaw rok 2019 poz. 1040)