Bez względu na to, czy w danym zakładzie świadczenia przyznaje się na jajeczko, czy na zajączka, pracownicy zawsze czekają na nie niecierpliwie i zadają sobie pytanie, czy każdemu z nich zostanie ono przyznane?
- Jakie prawa ma pracownik w okresie wypowiedzenia, a jakie na okresie próbnym?
- Kto jest uprawniony do korzystania ze ZFŚS?
- Jakie świadczenia można uzyskać z funduszu na „na zajączka”?
Jakie prawa ma pracownik w okresie wypowiedzenia, a jakie na okresie próbnym?
Okres wypowiedzenia umowy o pracę to czas, w którym stosunek pracy co prawda trwa, ale pracownik i pracodawca już wiedzą, że w najbliższym czasie ich drogi się rozejdą. Z kolei podczas umowy zawartej na okres próbny, stosunek pracy trwa, ale nie wiadomo jeszcze, czy strony zdecydują się go kontynuować. To rodzić wątpliwości dotyczące wzajemnych praw i obowiązków. Po stronie pracodawcy dotyczą one często przydzielania pracownikowi odzieży roboczej, przyznawania premii i podwyżek, a także refundacji zakupu okularów, czy przyznawania świadczeń z ZFŚS.
Strony stosunku pracy muszą jednak pamiętać o tym, że zarówno okres wypowiedzenia, jak i próbny to „normalny” czas trwania umowy, w którym nadal są obciążone przewidzianymi prawem obowiązkami, ale też przysługują im stosowne uprawnienia. Pracownik ma więc prawo m.in. do świadczenia z ZFŚS i jeśli pracodawca przyznaje je pracownikom przed świętami wielkanocnymi, to pracownik w okresie wypowiedzenia również ma prawo do takiego świadczenia.
Kto jest uprawniony do korzystania ze ZFŚS?
Wśród osób uprawnionych do korzystania z ZFŚS ustawodawca wskazał pracowników i ich rodziny, emerytów i rencistów – byłych pracowników i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z funduszu. Oznacza to, że o ile dana osoba posiada status pracownika, to nadal znajduje się w gronie osób uprawnionych do korzystania ze środków funduszu świadczeń socjalnych. Jak najbardziej dotyczy to również pracownika w okresie próby i w okresie wypowiedzenia. Musze więc oni dopilnować tego, by złożyć pracodawcy niezbędne oświadczenie o swojej sytuacji socjalnej, a następnie mają prawo korzystać z funduszu na ogólnych zasadach.
Jakie świadczenia można uzyskać z funduszu na „na zajączka”?
Działalnością socjalną są usługi świadczone przez pracodawców na rzecz:
- różnych form wypoczynku,
- działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej,
- opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego,
- udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także
- zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.
Z każdej z tych form pomocy mogą skorzystać pracownicy będący w okresie próby i wypowiedzenia. Oznacza to, że jeśli pracodawca w związku z Wielkanocą przekazuje pracownikom upominki będące pomocą materialną – rzeczową lub finansową, to otrzymają je także pracownik w okresie wypowiedzenia i ten w okresie próby. Oczywiście nastąpi to przy uwzględnieniu ogólnych warunków przyznawania świadczeń z ZFŚS, czyli przy uwzględnieniu kryterium socjalnego. Ten sam wniosek będzie dotyczył świadczeń, które przybiorą formę upominków dla dzieci pracowników – zarówno dzieci pracownika będącego w okresie wypowiedzenia, jak i tego będącego w okresie próby również znajdują się w gronie osób uprawnionych do korzystania z funduszu.
art. 8 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 998)