Okres wypowiedzenia to czas, w którym strony stosunku pracy nie wiążą już ze sobą swoich planów. Z jednej strony, pracownik ma mniejszą motywację do angażowania się w wykonywanie swoich obowiązków, z drugiej, pracodawca wie, że nie ma już sensu „inwestować” w pracownika. Jednak dopóki stosunek pracy trwa, obie jego strony mają swoje prawa i obowiązki.
- Co łączy pracodawcę i pracownika w okresie wypowiedzenia umowy?
- Komu pracodawca musi zrefundować zakup okularów?
- Dopóki stosunek pracy trwa, pracownik zachowuje swoje prawa
Co łączy pracodawcę i pracownika w okresie wypowiedzenia umowy?
Do rozwiązania umowy o pracę za wypowiedzeniem może dojść w różnych okolicznościach, bo oświadczenie o wypowiedzeniu mają prawo złożyć zarówno pracownik, jak i pracodawca. Stosunek pracy kończy się w takiej sytuacji z upływem tego okresu, który w zależności od okoliczności może trwać od 3 dni do 3 miesięcy.
Wypowiedzenie może mijać w różnej atmosferze. Bywa, że strony stosunku pracy rozstają się w zgodzie, a okres wypowiedzenia wykorzystują na przekazanie przez pracownika obowiązków swojemu następcy. Zdarza się jednak i tak, że między stronami nie ma już zaufania i mimo trwania okresu wypowiedzenia, wolą od razu ograniczyć wzajemne kontakty, a pracownik w rzeczywistości nie świadczy już pracy, bo wykorzystuje przysługujący mu urlop wypoczynkowy, a następnie pracodawca zwalnia go z obowiązku świadczenia pracy.
Niewątpliwie złożenie oświadczenia o wypowiedzeniu wpływa na to, jak strony stosunku pracy wzajemnie się postrzegają. Muszą jednak pamiętać o tym, że okres wypowiedzenia jest „normalnym” okresem zatrudnienia, w którym zarówno pracownika, jak i pracodawcę obciążają takie same obowiązki ustawowe, jak w każdym innym momencie zatrudnienia. Pracownik, jeśli nie został zwolniony z obowiązku świadczenia pracy, jest zobowiązany wykonywać swoją pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń pracodawcy. Ma obowiązek przestrzegać regulaminu pracy, czasu pracy, zasad bhp i dbać o dobro zakładu pracy. Jednocześnie ma również prawo do świadczeń ze strony pracodawcy – odzieży i obuwia roboczego, narzędzi pracy, czy środków ochrony indywidualnej.
Komu pracodawca musi zrefundować zakup okularów?
Pracodawca jest zobowiązany zapewnić pracownikom okulary lub szkła kontaktowe korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego (§ 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 10 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe, Dz.U. z 1998 r. poz. 973 ze zm.). Pracownikiem w rozumieniu tej regulacji jest każda osoba zatrudniona przez pracodawcę, w tym praktykant i stażysta, użytkująca w czasie pracy monitor ekranowy co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. Szczegółowe zasady, na jakich pracodawca wywiąże się z ciążącego na nim obowiązku, należy określić w obowiązującym w zakładzie pracy regulaminie.
Dopóki stosunek pracy trwa, pracownik zachowuje swoje prawa
Zdarza się, że pracownik składa wniosek o refundację zakupu okularów w okresie wypowiedzenia umowy o pracę. W takiej sytuacji po stronie pracodawcy rodzą się najczęściej wątpliwości co do tego, czy ma obowiązek tej refundacji dokonać, bo w sposób naturalny nie dostrzega sensu w przeznaczaniu środków finansowych na pracownika, o którym już wie, że odejdzie z firmy. Tymczasem, o ile pracownik spełnia warunki przewidziane w przepisach, ma prawo złożyć wniosek o refundację zakupu okularów także w okresie wypowiedzenia umowy o pracę, a pracodawca jest zobowiązany takiej refundacji dokonać. Pogląd ten jest również potwierdzany przez sądy, które zdecydowanie podkreślają, że dopóki stosunek pracy trwa, pracownik zachowuje swoje prawa (np. wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia Śródmieścia z 9 września 2020 r., sygn. akt X P 345/19). Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której pracownik zostaje przez pracodawcę całkowicie zwolniony z obowiązku świadczenia pracy. Wówczas, skoro nie będzie miało miejsca użytkowanie w czasie pracy monitora ekranowego co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy, to pracodawcy nie obciąża obowiązek zapewnienia pracownikowi okularów korygujących.
Podstawa prawna
§ 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 10 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U. z 1998 r. poz. 973 ze zm.)