Staż pracy rozumiany jest jako okres zatrudnienia, czyli okres pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę, czyli czas, w którym pracownik pozostawał w stosunku pracy.
Urlop wypoczynkowy
Staż pracy stanowi podstawową przesłankę dla obliczenia przysługującego wymiaru urlopu wypoczynkowego. Dotyczy on tylko pracowników, czyli osób zatrudnionych na podstawie przepisów kodeksu pracy. Nie ma zastosowania wobec osób, których sytuacja uregulowana jest stosunkiem cywilnoprawnym, np. umową zlecenia. Urlop wypoczynkowy jest to coroczne i nieprzerwane zwolnienie pracownika od obowiązku świadczenia pracy na rzecz pracodawcy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, przy czym pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu. Jego celem jest regeneracja sił pracownika. Prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego nabywane jest przez pracownika, który rozpoczął w danym roku pracę, proporcjonalnie, wraz z upływem każdego kolejnego miesiąca pracy. Za każdy przepracowany miesiąc przysługuje 1/12 urlopu wypoczynkowego.
Zobacz również: Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy
Wymiar urlopu
Prawo do urlopu w kolejnych latach pracy przysługuje w jednym z dwóch wymiarów:
- 20 dni w roku – gdy staż pracy pracownika wynosi mniej niż 10 lat,
- 26 dni w roku – dla pracownika, którego staż pracy przekracza 10 lat.
Staż pracy brany pod uwagę przy obliczaniu wymiaru urlopu wypoczynkowego obejmuje wszystkie okresy poprzedniego zatrudnienia, bez względu na przerwy w zatrudnieniu oraz sposób ustania stosunku pracy.
Okresy wliczane do stażu pracy
Do stażu pracy wliczane są także enumeratywnie wymienione okresy nauki:
- zasadnicza lub inna równorzędna szkoła zawodowa - 3 lata;
- średnia szkoła zawodowa - 5 lat;
- średnia szkoła zawodowa dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat;
- średnia szkoła ogólnokształcąca - 4 lata;
- szkoła policealna - 6 lat;
- szkoła wyższa - 8 lat.
Wliczane są tylko ukończone okresy nauki, co potwierdzać powinny odpowiednie dokumenty (świadectwa, dyplomy). Okresy nauki oraz nauki i pracy nie sumują się. Ukończenie szkoły średniej (niezbędne dla rozpoczęcia studiów) i wyższej nie daje nam dodatkowych dwunastu lat stażu pracy (4 lata + 8) a jedynie osiem. Wybierany jest bowiem jeden, dłuższy okres. Osoba pracująca i jednocześnie ucząca się wlicza do swojego stażu pracy albo okres studiów albo okres pracy, w zależności od tego, co jest dla niej bardziej korzystne.
Absolwent pięcioletnich studiów magisterskich, z chwilą podjęcia pracy zawodowej wliczane ma do stażu urlopowego osiem lat. Wystarczy więc by przepracował dwa kolejne lata i będzie uprawniony do korzystania z pełnego wymiaru urlopu wypoczynkowego (26 dni w roku).
Inne uprawnienia ze stosunku pracy
Staż pracy jest także podstawą dla dodatków stażowych, nagród jubileuszowych, długości okresu wypowiedzenia.
Polecamy serwis: Praca
Podstawa prawna:
- ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.).