Obowiązki pracodawcy wobec pracownika

Anna Kucharska
rozwiń więcej
Obowiązek zatrudniania pracownika oraz obowiązek wypłacania pracownikowi wynagrodzenia za pracę to dwa najważniejsze obowiązki pracodawcy wynikające z przepisów Kodeksu pracy.

Podstawowe obowiązki pracodawcy:

pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika,
• terminowo i prawidłowo wypłacać wynagrodzenie,
• odpowiada za badania lekarskie pracowników (ponosi koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami),
• zaznajamia pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków, sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami,
• organizować pracę w sposób zapewniający pełne wykorzystanie czasu pracy, jak również osiąganie przez pracowników, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i kwalifikacji, wysokiej wydajności i należytej jakości pracy,
• organizować pracę w sposób zapewniający zmniejszenie uciążliwości pracy, zwłaszcza pracy monotonnej i pracy w ustalonym z góry tempie,
• przeciwdziałać dyskryminacji w zatrudnieniu, w szczególności ze względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także ze względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy,
• ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych,
• stwarzać pracownikom podejmującym zatrudnienie po ukończeniu szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe lub szkoły wyższej warunki sprzyjające przystosowaniu się do należytego wykonywania pracy,
• zaspokajać w miarę posiadanych środków socjalne potrzeby pracowników, np. prowadzenie przedszkoli, obiektów sportowych, pomoc w remoncie mieszkań,
• stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich pracy,
• prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników,
• wpływać na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego,
pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi.

Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + e-book „Zmiany w prawie pracy 2018/2019” PREMIUM

Zobacz również serwis: Praca

Obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

• zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy,
• prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
• zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
• zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
• zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy,
• zapewniać pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej, odzież i obuwie robocze,
• informować pracowników o zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy,
• informować pracowników o pracownikach wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy i wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników,
• zapewniać pracownikowi pierwszej pomocy w nagłych wypadkach.

Obowiązki pracodawcy w związku z rozwiązaniem lub wygaśnięciem stosunku pracy

• niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy (wydanie świadectwa pracy nie może być uzależnione od uprzedniego rozliczenia się pracownika z pracodawcą)
• w przypadku rozwiązania lub wygaśnięcia umowy o pracę z pracownikiem, z którym dotychczasowy pracodawca nawiązuje kolejną umowę o pracę bezpośrednio po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy o pracę, pracodawca jest obowiązany wydać pracownikowi świadectwo pracy, tylko na jego żądanie.

Obowiązki pracodawcy wobec pracownicy w ciąży

• stworzyć odpowiednie warunki zatrudnienia (m.in. zakaz zatrudniania w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych, pracownicy w ciąży nie można bez jej zgody delegować poza stałe miejsce pracy ani zatrudniać w systemie przerywanego czasu pracy)
• udzielać ciężarnej pracownicy zwolnień od pracy na czas wykonania zleconych przez lekarza badań, jeżeli można je wykonać tylko w godzinach pracy.

Zobacz również serwis: Praca kobiet

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy ( Dz. U. z 1998 r., Nr 21 poz. 94)

Prawo
Renta wdowia – wnioski ERWD od stycznia 2025 roku. ZUS: wniosek ERR o rentę rodzinną już w 2024 roku
20 lis 2024

ZUS informuje, że od 1 stycznia 2025 roku będzie można składać wnioski o tzw. rentę wdowią, która dotyczy ustalenia zbiegu świadczeń z rentą rodzinną. Renta wdowia jest przeznaczona dla wdów i wdowców, którzy mają prawo do co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych, z których jedno stanowi renta rodzinna po zmarłym małżonku. Aby móc ją pobierać, należy jednak spełnić określone warunki. Kto nie ma jeszcze przyznanej renty rodzinnej może złożyć wniosek na formularzu ERR jeszcze w 2024 roku. Osobie bez prawa do renty rodzinnej ZUS nie przyzna renty wdowiej.

Darowizna firmy dziecku a VAT. Czy przekazaniu przedsiębiorstwa towarzyszy opodatkowanie, jeżeli przekazującym jest rodzic?
20 lis 2024

Przekazanie firmy w formie darowizny, przy zachowaniu warunków kontynuacji działalności przez obdarowanego, może korzystać z wyłączenia z VAT. Kluczowe jest, aby przekazywane składniki majątkowe stanowiły kompletne przedsiębiorstwo, a obdarowany zamierzał kontynuować działalność firmy z wykorzystaniem otrzymanych zasobów.

ZUS podjął decyzję. Te osoby dostaną nie 800 plus, a 400 plus
20 lis 2024

Świadczenie 500 plus, a od początku 2024 roku podwyższone do 800 plus, wypłacane jest obecnie w cyklu rocznym, rozpoczynającym się 1 czerwca każdego roku. Mimo że podstawowa kwota świadczenia to 800 zł miesięcznie, niektórzy rodzice otrzymują jedynie połowę tej sumy. ZUS wyjaśnia, że takie sytuacje mają miejsce w określonych przypadkach. Jakich? Oto szczegóły. 

Jak kupować z głową w Black Friday? Nie złap się na te mechanizmy sprzedaży
20 lis 2024

Sklepy już atakują nas reklamami i obniżkami, chociaż Black Friday dopiero 29 listopada. Jak być świadomym konsumentem i kupować z głową podczas wyprzedaży? 

Od 1 stycznia 2025 r. można składać wnioski o tzw. rentę wdowią (maksymalnie 5342,88 zł). Renta wdowia a ustalenie prawa do renty rodzinnej
20 lis 2024

Od 1 stycznia 2025 r. można składać wnioski o tzw. rentę wdowią (maksymalnie 5342,88 zł). Renta wdowia a ustalenie prawa do renty rodzinnej. Jakie warunki należy spełnić? Gdzie złożyć wniosek? Ile wyniesie renta wdowia, limity? Przyznanie tzw. renty wdowiej będzie możliwe, jeśli wdowa lub wdowiec mają ustalone prawo do renty rodzinnej.

QUIZ. Smaki PRL: Ptyś, Vibovit, Blok Czekoladowy. 10/13 to bardzo dobry wynik
20 lis 2024
Pamiętasz smak jedzenia z czasów PRL? Dla wielu osób te czasy kojarzą się z pewnymi specyficznymi produktami, które były dostępne w sklepach, a także z tradycyjnymi potrawami, które przygotowywano w domach. Były to czasy, kiedy nie było takiego dostępu do różnorodnych produktów spożywczych jak dzisiaj, ale jedzenie miało swój niepowtarzalny charakter i smak. Czy jesteś w stanie przypomnieć sobie, jakie produkty i potrawy były popularne w czasach PRL? Sprawdź swoją wiedzę w naszym quizie!
Od 1 października 2024 r. ważne świadczenie na dzieci w dwukrotnie wyższej kwocie. Będzie można ubiegać się o wyrównanie
20 lis 2024

W dniu 5 listopada br. Rada Ministrów przyjęła i skierowała do Sejmu projekt ustawy zakładający dwukrotne zwiększenie kwoty świadczenia przysługującego z funduszu alimentacyjnego. To istotna informacja dla osób uprawnionych do alimentów, które nie otrzymują ich z uwagi na bezskuteczność egzekucji. Świadczenie w wyższej kwocie, ma przysługiwać już od 1 października 2024 r., a zatem – będzie można ubiegać się o wyrównanie.

Nie będzie wolnej od pracy Wigilii w 2024 r.? To strata 1 mld dolarów. Sejm nie ma Wigilii w porządku obrad
20 lis 2024

Autorem wyceny kosztu wolnej od pracy Wigilii w 2024 r. jest minister finansów Andrzej Domański. To koszt dla gospodarki i wynosi 4 mld zł. Koszt budżetowy jest niższy - 2,3 mld złotych. Minister powołuje się utratę obrotów przez sklepy, piekarnie, firmy usługowe.

Rynek książki w kryzysie. Małe księgarnie znikają, branża domaga się wsparcia i ustawy o książce
20 lis 2024

Księgarnie w Polsce znikają z rynku. Branża boryka się z trudnościami spowodowanymi dominacją dużych graczy, takich jak internetowe księgarnie, i walczy o przetrwanie w nierównej konkurencji. Przedstawiciele rynku apelują o systemowe wsparcie oraz wprowadzenie ustawy, która określiłaby książkę jako dobro kultury i wprowadziła regulacje rynkowe, które pomogłyby odwrócić negatywne trendy.

Wielki QUIZ z polskich kryminałów. Dopasuj książkę do autora. 15/20 to już sukces
20 lis 2024
Powieści kryminalne cieszą się niezmienną popularnością wśród czytelników na całym świecie. Polacy uwielbiają skandynawskie kryminały, ale jeszcze bardziej te rodzime. Znasz? Czytasz? Sprawdź się w naszym nowym quizie literackim.
pokaż więcej
Proszę czekać...