REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Dopuszczalność zmiany roszczenia przy wadliwym wypowiedzeniu umowy o pracę

Maciej Wiktor Najmoła
Dopuszczalność zmiany roszczenia przy wadliwym wypowiedzeniu umowy o pracę /fot. Fotolia
Dopuszczalność zmiany roszczenia przy wadliwym wypowiedzeniu umowy o pracę /fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Kodeks pracy chroni pracownika w przypadku wadliwego rozwiązania umowy o pracę, przyznając mu możliwość skorzystania z jednego z roszczeń. Wybór ten nie zawsze jest dla poszkodowanego oczywisty w momencie wnoszenia powództwa. Co zatem w sytuacji, gdy pracownik decyduje się na zmianę roszczenia w trakcie procesu?

W wyroku z dnia 8 grudnia 2016 r. (sygn. akt II PK 264/15) Sąd Najwyższy odniósł się do problemu dopuszczalności zmiany roszczenia po wniesieniu powództwa w przypadku wystosowanego przez pracownicę pozwu przeciwko pracodawcy. W toku procesu, powódka dwukrotnie zmieniła swoje roszczenie, ostatecznie pozostając przy żądaniu przywrócenia do pracy.

REKLAMA

Termin na zmianę żądania pozwu

W początkowych etapach procesu sąd rejonowy zakwestionował ważność zmiany roszczenia powódki, powołując się na przekroczenie terminu wyznaczonego w art. 246 § 1 kodeksu pracy. Uzasadnieniem takiego twierdzenia sądu, była uchwała Sądu Najwyższego z dnia 5 maja 2009 r. (sygn. akt I PZP 1/09).

Takiego stanowiska nie podzielił sąd okręgowy, a w późniejszym stadium procesu – Sąd Najwyższy, który wskazał w omawianym wyroku, że prawo pracownika do określenia roszczenia nie ogranicza się tylko do etapu przed wytoczeniem powództwa. Dokonanie czynności prawnej przed sądem (w szczególności wniesienie pozwu) w celu dochodzenia roszczenia, przerywa jednocześnie bieg 7 dniowego terminu (obecnie wynosi on 21 dni). Dlatego jeśli termin na wniesienie odwołania został zachowany, to późniejsze wskazanie roszczenia bądź jego zmiana również są dopuszczalne.

Polecamy: Jak wypowiadać umowy o pracę. Procedura i wzory dokumentów.

Jakie roszczenia przysługują pracownikowi?

Zgodnie z art. 45 § 1 k.p. w przypadku nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy rozwiązania umowy pracownikowi przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Roszczenia te mają charakter alternatywny i jednocześnie przemienny (art. 4771 k.p.c., art. 365 § 1 k.c.). Alternatywność analizowanych roszczeń oznacza, że jeśli sąd uzna wybór danego żądania za nieuzasadniony, może wtedy zasądzić to drugie. Z kolei przemienność przejawia się w możliwości wyboru tylko jednego roszczenia. W takim wypadku uprawnionym do dokonania takiego wyboru jest pracownik.

Zobacz serwis: Praca

Zmiana żądania na odszkodowanie

W rozważanym wyroku Sąd Najwyższy stwierdził, że „pracownik ma prawo bez zgody pracodawcy zmienić żądanie przywrócenia do pracy na odszkodowanie”. W sytuacji nieuwzględnienia zmiany roszczenia pracownik musiałby bowiem mimowolnie podjąć pracę u dotychczasowego pracodawcy. Taki stan rzeczy byłby sprzeczny z zasadą wolności pracy, wyrażoną w art. 10 i 11 k.p., a także w art. 65 ust. 1 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Z tego względu zgoda pracodawcy nie może warunkować ważności oświadczenia pracownika.

Zmiana żądania na przywrócenie do pracy

Z kolei zamiana roszczenia o odszkodowanie na roszczenie o przywrócenie do pracy doznaje według Sądu Najwyższego pewnych ograniczeń. W tym przypadku zastosowanie mają bowiem przepisy prawa cywilnego. Zgodnie z art. 61 kodeksu cywilnego, w zw. z art. 300 k.p., złożenie oświadczenia o wyborze odszkodowania jest oświadczeniem woli. Po doręczeniu pracodawcy takiego oświadczenia, pracownik nie może zmienić roszczenia na przywrócenie do pracy, chyba że pracodawca wyrazi na to zgodę.

Takie rozstrzygnięcie podyktowane jest również realizacją ogólnej zasady prawa pracy, jednak uwzględniającą w tym przypadku interes drugiej strony, mianowicie pracodawcy. Zgodnie z art. 11 k.p. nawiązanie stosunku pracy wymaga zgodnego oświadczenia woli zarówno pracodawcy jak i pracownika. Ochrona pracodawcy realizowana jest przez odpowiednie stosowanie przepisów prawa cywilnego o zobowiązaniu przemiennym, które uzależniają ważność zmiany oświadczenia woli (roszczenia) od zgody drugiej strony (art. 365 § 2 k.c.).

Podstawa prawna:

- Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 grudnia 2016 r., (sygn. akt II PK 264/15)

- Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 2016 poz.1666)

Zobacz serwis: Konsument i umowy

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Prawo
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy to już koniec przestawiania zegarków? Polska prezydencja kontra biurokracja UE, w sprawie zniesienia zmian czasu

Czy to już koniec przestawiania naszych zegarków? Polska prezydencja w Unii Europejskiej podejmuje próbę przełamania impasu w sprawie zniesienia zmian czasu. Choć Komisja Europejska popiera ten pomysł, to brukselska biurokracja wciąż blokuje postępy. Dlaczego Europa nadal tkwi w czasowym chaosie i czy polski rząd zdoła zmienić bieg wydarzeń?

800 plus w 2025 i 2026 r. - termin na wniosek do ZUS

800 plus w 2025 i 2026 r. - nowy okres świadczeniowy rozpoczyna się 1 czerwca. Kiedy najlepiej złożyć elektroniczny wniosek do ZUS? Termin zapewniający ciągłość wypłaty świadczenia wychowawczego niedługo mija.

Żołnierze do premiera: Mamy prawo do drugiej emerytury obok tej mundurowej. Każdy z nas ma na koncie w FUS składki powiększane corocznie o wskaźnik waloryzacji

Mundurowi, którzy rozpoczęli służbę przed 1999 r. nie mają prawa - nawet w przypadku 25 lat pracy cywilnej i odprowadzania składek z tego tytuł do ZUS - do emerytury cywilnej pobieranej obok mundurowej. Inną sytuację prawną mają mundurowi, którzy rozpoczęli służbę po 1999 r. - mają prawo do drugiej emerytury z tytułu składek wypracowanych z pracy w cywilu po zakończeniu służby. W grudniu 2024 r. żołnierze wysłali w tej sprawie list do premiera D. Tuska.

Nie będzie zakazu używania kominków. Na pewno? MKiŚ odpowiada na kontrowersje dotyczące programu Czyste Powietrze

Nowe zasady programu „Czyste Powietrze”, które mają na celu poprawę jakości powietrza i zwiększenie efektywności energetycznej budynków, wzbudzają kontrowersje. Zmiany wprowadzone przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska, w tym kwestie dotyczące kominków i źródeł ciepła, stały się przedmiotem gorącej dyskusji. W odpowiedzi na te kontrowersje, minister Krzysztof Bolesta zapewnia, że nie wprowadzi się zakazu używania kominków, a zmiany w regulaminie są wynikiem szerokich konsultacji społecznych i ekspertów. Problemem pozostaje jednak interpretacja zapisów przez urzędników, co budzi obawy o przyszłość bezpieczeństwa energetycznego Polaków.

REKLAMA

Banki likwidują bankomaty. Czy koniec gotówki staje się faktem na naszych oczach?

Banki zaczynają likwidować bankomaty. To zaś rodzi sprzeciw społeczeństwa i niepokoi Rzecznika Praw Obywatelskich, który zwraca uwagę na ryzyko wykluczenia finansowego. Może to wpłynąć szczególnie na osoby starsze i mieszkańców wsi – ale nie tylko. Jakie jeszcze konsekwencje rodzi dalsze ograniczanie gotówki, które postępuje już od pewnego czasu?

Podatek migracyjny: 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Czy Polska go zapłaci, czy będą kary?

Pakt migracyjny Unii Europejskiej, który wejdzie w życie w 2026 roku, nakłada na państwa członkowskie obowiązek przyjmowania migrantów lub płacenia tzw. „podatku migracyjnego” w wysokości 20 tys. euro za każdą nieprzyjętą osobę. Polska, pomimo apeli Brukseli, konsekwentnie odmawia implementacji tych przepisów, co może doprowadzić do poważnych konsekwencji finansowych i politycznych. Jakie będą efekty tego stanowiska?

Nie każda wdowa z rentą rodzinną dostanie rentę wdowią. Dlaczego? ZUS: tak jest w przepisach

Renta wdowia to możliwość pobierania dwóch świadczeń jednocześnie, przykładowo emerytury oraz renty rodzinnej po zmarłym współmałżonku. Korzystniejsze świadczenie ZUS wypłaci od lipca 2025 r. pełnej wysokości, a drugie w wymiarze 15 proc. Okazuje się jednak, że nie każda wdowa i każdy wdowiec, którym ZUS wydał decyzję o przyznaniu renty rodzinnej „załapie się” na dobrodziejstwo wynikające z renty wdowiej.

Spokój na zawsze: Jak testament notarialny zapewnia Ci bezpieczeństwo?

Testament notarialny to jedna z najpewniejszych form wyrażenia swojej ostatniej woli. Dzięki sporządzeniu go przed notariuszem masz gwarancję, że dokument będzie zgodny z prawem, nie zostanie podważony, a Twoje decyzje dotyczące majątku zostaną zrealizowane bez problemów. Dowiedz się, dlaczego warto postawić na tę bezpieczną opcję i jakie korzyści niesie ze sobą testament sporządzony w obecności notariusza.

REKLAMA

Najnowsze sondaże wyborcze 2025 [ZESTAWIENIE]

Najnowsze sondaże wyborcze z marca 2025 analizuje socjolog z UJ prof. Jarosław Flis. Jakie są tendencje dla każdego z kandydatów na Prezydenta RP w 2025 r.? Oto zestawienie ostatnich sondaży CBOS, IBRiS, IPSOS, United Surveys, Pollster, Opinia24, SW Research. Jakie są uśrednione wyniki pierwszych 9 kandydatów na Prezydenta Polski?

Jeden prawomocny i 14 nieprawomocnych wyroków. Spory z ZUS o ponowne przeliczenie emerytury, wyrównania i odsetki

Zestawienie i omówienie korzystnych wyroków sądów powszechnych w sprawach dot. wyroku TK z 4 czerwca 2024 r. SK 140/20, w tym jednego prawomocnego. Przeliczenie emerytur, wyrównania, odsetki z ZUS na rzecz emerytów. Jakie są realia w sądach okręgowych i apelacyjnych.

REKLAMA