Ustalenie właściwości rzeczowej sądu sprowadza się do odpowiedzi, czy w pierwszej instancji sprawę będzie rozpatrywał sąd rejonowy czy okręgowy. Właściwość miejscowa natomiast określa miejscowość, w której położony jest właściwy sąd.
O ile obie właściwości mają istotne znaczenie, o tyle pewne odstępstwa od zasady ogólnej występują przy właściwości miejscowej.
Różne rodzaje właściwości miejscowej
Kodeks postępowania cywilnego wyróżnia trzy rodzaje właściwości miejscowej. Są to:
- właściwość ogólna,
- właściwość przemienna,
- właściwość wyłączna.
W sprawach z zakresu prawa pracy będziemy mieli do czynienia z właściwością ogólną i właściwością przemienną.
Właściwość miejscowa ogólna
Zgodnie z art. 27 Kodeksu postępowania cywilnego powództwo wytacza się przed sąd pierwszej instancji, w którego okręgu pozwany ma miejsce zamieszkania.
Oznacza to, że wyznaczając właściwość miejscową musimy w pierwszej kolejności ustalić gdzie mieszka pozwany a następnie ustalić w okręgu jakiego sadu znajduje się ta miejscowość. Miejsce zamieszkania określa się na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego.
Natomiast pozywając spółkę lub inną osobę prawną należy ustalić jej siedzibę. Informację taka można znaleźć w aktach znajdujących się w Krajowym Rejestrze Sądowym jak również w odpisie z Krajowym Rejestrze Sądowym.
Zobacz również serwis: KRS
Właściwość przemienna
Aby ułatwić pracownikom dochodzenie swoich roszczeń ustawodawca przewidział pewne odstępstwo od zasady określonej w art. 27 Kodeksu postępowania cywilnego.
Otóż do spraw pracowniczych ma zastosowanie właściwość przemienna. Istotą jej jest to, że powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy można wytoczyć bądź według przepisów o właściwości ogólnej bądź przed inny sąd wskazany w przepisach prawa.
Tym innym sądem może być:
- sąd w którego okręgu praca jest była lub miała być wykonana,
- sąd w którego okręgu znajduje się zakład pracy.
Jak zatem widać istnieje dosyć duża dowolność co do wyboru sądu. Wyboru takiego dokonuje powód w pozwie. Pozwany natomiast nie ma wpływu na właściwość miejscowa sądu.
Zobacz również dział: Pracownik przed sądem
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 1998 r., nr 21, poz. 94 z późn. zm.),
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 1964 nr 43 poz. 296 z późn. zm.).