Czy molestowanie i mobbing to to samo?

Katarzyna Redmerska
Dziennikarka medyczno-prawna
rozwiń więcej
Czy molestowanie i mobbing to to samo? / Shutterstock

Molestowanie to nie mobbing – jakie są różnice? Pojęcia molestowania (dyskryminacji) oraz mobbingu są względnie podobne, w związku z czym często są mylone, a niekiedy nawet utożsamiane. Tymczasem są to dwie odrębne instytucje funkcjonujące w Kodeksie pracy, ze znaczącymi odrębnościami. Jak odróżnić oba pojęcia?   

Molestowanie i mobbing to zjawiska negatywnie wpływające na stosunki społeczne w miejscu pracy. Pomimo wielu podobieństw istnieje między nimi istotna różnica.

Poszanowanie dóbr osobistych pracownika 

Zgodnie z Kodeksem pracypracodawca jest obowiązany nie tylko szanować godność pracownika, ale także i inne jego dobra osobiste. Na pracowniczą godność składa się poczucie własnej wartości, które oparte jest na opinii dobrego fachowca, jak i sumiennego pracownika, w tym także na uznaniu zdolności, umiejętności i wkładu pracy pracownika przez jego przełożonych. 

Naruszeniem godności pracowniczej są zachowania pracodawcy polegające m.in. na słownej bądź czynnej zniewadze. Ponadto dopuszczaniu się na pracowniku czynów nieobyczajnych, krzywdzących ocenach jego kwalifikacji, udzielaniu o nim nieprawdziwych opinii, bezzasadnym wymierzaniu mu kar dyscyplinarnych, ujawnianiu bez jego zgody informacji objętych ochroną danych osobowych.  

Jak mówi Kodeks pracy – obowiązek poszanowania dóbr osobistych pracownika jest związany ściśle z obowiązkiem pracodawcy w temacie wpływania na kształtowanie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego. Podmiot zatrudniający powinien zapewnić należyte wykonywanie przez pracowników ciążącego na nich obowiązku przestrzegania zasad współżycia społecznego. 

Zarówno molestowanie (dyskryminacja), jak i mobbing to szczególny rodzaj wykroczenia przeciw godności (dobrom osobistym pracownika), a także przeciw zasadom współżycia społecznego.

Czym jest molestowanie

W Kodeksie pracy zawarta jest definicja molestowania, określa się ją, jako przejaw dyskryminowania, który polega na niepożądanym zachowaniu mającym na celu lub skutkującym naruszeniem godności pracownika i stworzeniem wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej bądź uwłaczającej atmosfery.

Dyskryminowaniem w sensie ogólnym jest nierówne traktowanie pracowników w zakresie nawiązania oraz rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania i dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych ze względu m.in. na: płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, wyznanie, orientację seksualną, zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony, zatrudnienie w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.

Molestowanie nie potrzebuje długotrwałego podejmowania zachowań o charakterze dyskryminacyjnym, ani ich wielości (wystarczy zachowanie incydentalne). Ponadto sprawca dyskryminacji w formie molestowania nie musi nawet działać w celu naruszenia godności pracownika i stworzenia wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej bądź też uwłaczającej atmosfery – wystarczy, że jego zachowanie przyniesie tego rodzaju skutek. Chodzi tutaj jednak o skutek w znaczeniu zobiektywizowanym, a nie wyłącznie oparty na subiektywnym odczuciu ofiary. 

Molestowanie seksualne w pracy

Molestowanie seksualne to odmiana molestowania i dyskryminowania ze względu na płeć. Tego typu wykroczeniem jest każde niepożądane zachowanie o charakterze seksualnym bądź odnoszącym się do płci pracownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika. Zwłaszcza stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery – na zachowanie to mogą się składać fizyczne, werbalne bądź pozawerbalne elementy. 

Czym jest mobbing

Mobbingiem nazywa się działania lub zachowania dotyczące pracownika bądź skierowane przeciwko niemu, które polegają na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu, wywołujące zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące bądź mające na celu poniżenie lub ośmieszenie go, izolowanie lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. 

 

Molestowanie i mobbing – czym się różnią

Molestowanie (w tym molestowanie seksualne), jak i mobbing, należą do zachowań nagannych, godzących w dobra osobiste pracowników, których dotyczą. Są jednocześnie naruszeniem zasad współżycia społecznego. Osobą molestującą lub mobberem jest nie tylko pracodawca, który dopuszcza się omawianych wykroczeń, ale również pracownik – w odniesieniu do innych pracowników, w tym także w stosunku do przełożonego.

Na pracodawcy ciąży obowiązek powstrzymywania się od molestowania, jak i mobbingu, a także przeciwdziałania tym zjawiskom. W przeciwnym razie może ponieść konsekwencje. Zgodnie z Kodeksem pracy osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu (w tym osoba molestowana) ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów. Takie samo uprawnienie przysługuje pracownikowi, który doznał mobbingu bądź wskutek niego rozwiązał umowę o pracę. Ponadto pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. 

Różnicą zasadniczą między molestowaniem a mobbingiem w pracy jest to, że molestowanie ma zazwyczaj charakter incydentalny. Natomiast mobbing jest zjawiskiem długotrwałym i uporczywym. 

Więcej ważnych informacji znajdziesz na stronie głównej Inforu

Kinga Olszacka
rozwiń więcej
Prawo
Akcja CBA na uczelniach prywatnych w Łodzi, Krakowie i Katowicach. W tle korupcja, nieprawidłowości i nawet 200 tys. zł
01 lip 2024

Funkcjonariusze Centralnego Biura Antykorupcyjnego przeprowadzili operację na terenie Warszawy, Łodzi, Rzeszowa i Katowic, zatrzymując trzech mężczyzn i jedną kobietę. Śledztwo dotyczy nieprawidłowości na niepublicznych uczelniach wyższych, a także działalności zorganizowanej grupy przestępczej.

Sygnalista w szkole. Kto może nim być i jak go chronić?
01 lip 2024

Kim jest sygnalista w szkole? Kogo dotyczą nowe obowiązki związane z ustawą o ochronie sygnalistów? Jakie działania powinni podjąć dyrektorzy placówek oświatowych?

Więcej urlopu dla osób 55 plus. Dodatkowe 5 dni na niezbędne wizyty u lekarzy. Czy to zachęci emerytów do pracy?
01 lip 2024

Więcej urlopu dla osób 55 plus. Dodatkowe 5 dni na niezbędne wizyty u lekarzy. Taki pomysł trafił do Ministerstwa Rodziny Pracy i Polityki Społecznej Czy ma szansę na realizację i czy mógłby zachęcić emerytów do pracy?

Zmiany w terminarzu wypłat 800 plus. Sprawdź, czym zaskoczy cię lipiec 2024 r. Data przelewu zmieni się trzykrotnie.
01 lip 2024

Przelewy 800 plus są wykonywane transzami i trafiają na konta uprawnionych w ściśle określonych terminach. Jednak w terminarzu wypłat zdarzają się zmiany. Tak właśnie jest w lipcu 2024 r.

Odszkodowanie za opóźniony lot - jakie prawa Ci przysługują?
01 lip 2024

Podróże lotnicze z każdym rokiem stają się coraz bardziej popularne. Spora dostępność połączeń lotniczych i atrakcyjne ceny biletów zachęcają nas do zwiedzania świata i odkrywania nowych miejsc. Wybierając się w podróż na pokładzie samolotu, warto mieć jednak świadomość, że podczas niej mogą pojawić się pewne zakłócenia, za które przewidziana jest rekompensata. Jeżeli bowiem nasz lot będzie opóźniony lub odwołany, możemy domagać się odszkodowania od linii lotniczych.

Ochrona i wysokość odszkodowania dla sygnalisty [WYWIAD]
01 lip 2024

Sygnaliście przysługuje odszkodowanie w wysokości nie niższej niż przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim roku. - Sygnalista ma możliwość udowodnienia konieczności wyższego odszkodowania, tym samym […] ma on prawo do pełnego odszkodowania, w zależności od zakresu szkody, który zależeć będzie od zastosowanych przez podmiot działań odwetowych, przykładowo np. od wartości utraconych przez pracownika zarobków. - Paweł Galec, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, pozytywnie ocenia określenie wysokości odszkodowania dla sygnalisty.

Dopilnuj tej rzeczy, aby nie opóźnić pieniędzy z ZUS
01 lip 2024

Nieaktualny adres, zmienione konto bankowe. Brak aktualizacji adresu czy numeru konta może skutkować zwrotem pieniędzy do ZUS czy nieotrzymaniem ważnej informacji. Kiedy trzeba to zgłosić do placówki? 

Sygnalista dokona ujawnienia publicznego, jeśli pracodawca nie wdroży procedur w terminie? [WYWIAD]
01 lip 2024

Ustawa o ochronie sygnalistów wchodzi w życie z dniem 25 września 2024 r. Co jeśli pracodawca nie wdroży w terminie procedury dokonywania zgłoszeń wewnętrznych? - Rzeczywiście przepisy dotyczące funkcjonowania procedur zgłoszeń zewnętrznych czyli do Rzecznika Praw Obywatelskich bądź właściwych organów publicznych wchodzą w życie 3 miesiące później czyli 25 grudnia 2024 r. Przepisy dotyczące ujawnienia publicznego wchodzą w życie natomiast z dniem 25 września br. - tłumaczy Robert Lisicki, dyrektor departamentu pracy Konfederacji Lewiatan.

Nietrzeźwość rodzica przy sprawowaniu opieki nad dzieckiem. Co na to prawo?
01 lip 2024

Niedawno w jednym ze znanych polskich seriali pojawił się dość ciekawy wątek. Kobieta, wskutek splotu niefortunnych zdarzeń, sprawowała opiekę nad swoim synem będąc w stanie nietrzeźwości. Jeden z mężczyzn, który był tego świadkiem wezwał Policję. Od tego momentu zaczęły się dla tej kobiety problemy związane z próbą odebrania jej władzy rodzicielskiej przez Sąd opiekuńczy. Czy taki scenariusz jest możliwy w realnym życiu? Niestety tak, ale będzie to zależeć od kilku czynników.

Bilet miesięczny za 50 zł na transport lokalny w całym kraju? Czy rząd spełni postulaty Ostatniego Pokolenia?
01 lip 2024

Aktywiści z organizacji Ostatnie Pokolenie zablokowali 1 lipca 2024 r. rano Wisłostradę na wysokości Zamku Królewskiego w kierunku Żoliborza. W ten sposób wyrazili swój sprzeciw wobec planu rządu Donalda Tuska rozbudowy autostrad i dróg ekspresowych. "Policja usunęła z jezdni 10 siedzących na jezdni osób i skierowała do sądu wnioski o ich ukaranie" - przekazał PAP podkom. Jacek Wiśniewski z Komendy Stołecznej Policji.

pokaż więcej
Proszę czekać...