Klasyfikacja zawodów i specjalności to dokument, który zawiera opis zawodów i specjalności wykonywanych w Polsce wraz z przypisanymi im kodami. Akt ten ujednolica nazwy zawodów i znajduje szerokie zastosowanie w celach statystycznych i ewidencyjnych, a także przy prognozach sytuacji na rynku pracy i ustalania przyszłych działań związanych z rozwojem tego rynku. Instrument ten jest wykorzystywany m.in. przez GUS do ustalania np. popytu na pracę czy struktury wynagrodzeń według zawodów. Kod zawodu ubezpieczonego musi być również ujawniany w rejestrze ZUS, z czego wynika praktyczny obowiązek pracodawcy podawania takiego kodu w przypadku elektronicznego zgłaszania pracownika do ubezpieczenia. Również w przypadku chęci zgłoszenia oferty pracy bądź oferty stażu do urzędu pracy, najczęściej konieczne będzie podanie kodu zawodu. Klasyfikacja jest używana również przez szereg innych instytucji, organizacji związkowych czy organizacji pracodawców.
Porozmawiaj o tym na naszym FORUM!
Ze względu na dynamiczne zmiany struktury zawodów, w szczególności pojawianie się coraz to nowych specjalności i zanikanie innych, konieczne jest częste zmienianie wykazu. Rozporządzenie z dnia 7 sierpnia 2014 r. wymienia dziesięć grup wielkich:
- przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy,
- specjaliści,
- technicy i inny średni personel,
- pracownicy biurowi,
- pracownicy usług i sprzedawcy,
- rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy,
- robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy,
- operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń,
- pracownicy wykonujący prace proste,
- siły zbrojne.
Dodatkowo, każda z grup została również normatywnie scharakteryzowana. Grupy wielkie zarazem dzielą się na 43 grupy duże, 133 grupy średnie, 445 grup elementarnych oraz 2443 zawody i specjalności w ramach grup elementarnych. Dla prawidłowego określenia danego zawodu wraz z jego kodem warto zwrócić szczególną uwagę na umieszczone w ostatniej części załącznika zasady klasyfikowania.
Przymusowy urlop wypoczynkowy pracownika
Kiedy następuje nawiązanie stosunku pracy?
Podporządkowanie autonomiczne pracownika
Nowa klasyfikacja wprowadza w stosunku do swojej poprzedniczki 148 nowych zawodów. Jako nowe zawody wprowadzono m.in., takie zawody jak:
- doradca rynku nieruchomości,
- monter instalacji gazów medycznych,
- lekarz ordynator oddziału,
- sortowacz odpadów komunalnych,
- arteterapeuta,
- operator maszyn czyszczących,
- rzeczoznawca do spraw higieny i bezpieczeństwa pracy,
- elektroradiolog.
Są też zawody i specjalności, które zostały wykreślone, m.in. kierownik małego przedsiębiorstwa w przemyśle wydobywczym, operator obudów zmechanizowanych i kontroler procesów produkcji włókien chemicznych.
Rozporządzenie to wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.
Autor: Karol Sienkiewicz, radca prawny, partner w kancelarii Sienkiewicz, Jaroszewski, Zamroch. Radcowie prawni sp.p., autor bloga poświęconego zbiorowemu prawu pracy prawodlapracodawcy.pl