Pracodawca i pracownik może zawrzeć ugodę sądową, jak i ugodę pozasądową.
Ugoda pozasądowa
Ugoda pozasądowa może zostać zawarta w dowolnej formie. Jednak forma pisemna jest bardziej pewna i może stanowić w razie potrzeby dowód w sądzie.
Pracownik może ponadto złożyć do istniejącej u pracodawcy komisji pojednawczej wniosek o ugodowe załatwienie powstałego sporu. Takie uprawnienie przysługuje wyłącznie pracownikowi. Oczywiście takie uprawnienie ma sens, jeśli u pracodawcy działa komisja pojednawcza. Nie jest to bowiem organ, który musi powołać w swoim zakładzie pracy każdy pracodawca. Nie mniej jednak komisje pojednawcze mogą być tworzone u każdego pracodawcy, niezależnie od jego formy organizacyjno-prawnej czy liczby zatrudnianych pracowników.
Z możliwości skierowania sporu do komisji pojednawczej pracodawca nie może skorzystać, swoich roszczeń może dochodzić jedynie przed sądem pracy.
Pracownik wniosek o ugodowe załatwienie sporu może złożyć pisemnie lub ustnie do protokołu.
Komisja pojednawcza powinna dążyć do załatwienia sprawy w drodze ugody w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku przez pracownika.
Należy pamiętać, że zawarta ugoda nie może być sprzeczna z przepisami prawa, zasadami współżycia społecznego i słusznym interesem pracownika. Nie może także spowodować pogorszenia sytuacji pracownika.
Ugoda daje możliwość szybkiego i mniej kosztownego załatwienia sporu pracowniczego, niż postępowanie sadowe. Dlatego zarówno pracownik, jak i pracodawca powinni dążyć do polubownego rozwiązania.
Ugoda sądowa
Pracownik i pracodawca w czasie trwania postępowania sądowego mogą zawrzeć ugodę. Zawarta ugoda powinna być zgodna z prawem, z zasadami współżycia społecznego, nie zmierzać do obejścia prawa i nie naruszać słusznego interesu pracownika. Treść ugody zawieranej przed sądem wpisywana jest do protokołu rozprawy. Ugodę podpisuje pracownik i pracodawca. Możliwe jest zawarcie ugody co do części lub niektórych żądań zawartych w pozwie. Ugoda sądowa podlega wykonaniu na takich samych zasadach, jak wyrok sądu. Jest to tytuł egzekucyjny, który po nadaniu przez sąd klauzuli wykonalności może być egzekwowany w drodze egzekucji komorniczej.
Podstawa prawna: Art. 243 Kodeksu pracy